Oι κατηγορίες που απαγγέλθηκαν εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ για παράνομη κατοχή απόρρητων εγγράφων σηματοδοτούν την πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας που ένας πρώην Αμερικανός πρόεδρος βρίσκεται αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη για διάπραξη ομοσπονδιακών εγκλημάτων.
Eφόσον κριθεί ένοχος, ο Τραμπ θα ενταχθεί σε ένα διαβόητο κλαμπ που περιλαμβάνει τον Νατζίμπ Ρατζάκ της Μαλαισίας, τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι της Ιταλίας, τους Νικολά Σαρκοζί και Ζακ Σιράκ της Γαλλίας, καθώς και την Παρκ Γκουν-χιέ και τον Λι Μιουνγκ-μπακ της Νότιας Κορέας. Ολοι έχουν καταδικαστεί για διαφθορά και για παράνομες δραστηριότητες τα τελευταία 15 χρόνια.
Χαρακτηριστικό είναι δε ότι ο Μπιλ Μπαρ, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης επί προεδρίας Τραμπ, είχε κάνει λόγο για την πλέον σοβαρή δικαστική υπόθεση που αντιμετωπίζει ο τελευταίος Ρεπουμπλικανός πρόεδρος.
Ο επικεφαλής της ομάδας των δικηγόρων του Τραμπ, Τζίμ Τράστι, μιλώντας στο CNNi, ξεκαθάρισε πως ο τέως πρόεδρος ενημερώθηκε αρμοδίως ότι αντιμετωπίζει ομοσπονδιακά αδικήματα που υπάγονται στον νόμο περί κατασκοπίας της χώρας. Μάλιστα σημείωσε ότι αυτή η υπόθεση είναι εντελώς διαφορετική από αυτή της Στόρμι Ντάνιελς, οπότε και η στρατηγική των νομικών συμβούλων του Τραμπ δεν θα είναι το ίδιο συγκρατημένη.
Ποιες είναι οι διαφορές των δύο κατηγοριών;
Στην υπόθεση της Νέας Υόρκης για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό του Τραμπ με την Στόρμι Ντάνιελς, το 2016, ο φάκελος και το κατηγορητήριο συντάχθηκαν από την εισαγγελία της Νέας Υόρκης. Στη σημερινή περίπτωση, το κατηγορητήριο έχει συνταχθεί, επί της ουσίας, από το υπουργείο Δικαιοσύνης, καθώς πρόκειται για ζήτημα που άπτεται της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Πώς βρέθηκαν τα έγγραφα
Τον Αύγουστο του 2022, το FBI προχώρησε στην κατάσχεση περίπου 13.000 εγγράφων από το οίκημα του Τραμπ στο Μαρ-α-Λάγκο (Παλμ Μπιτς, Φλόριντα). Περίπου τα 100 ήταν διαβαθμισμένα, μολονότι δικηγόρος του είχε διαβεβαιώσει πως όλα τα απόρρητα είχαν ήδη επιστραφεί.
Ο πρώην πρόεδρος έχει δικαιολογηθεί για το ότι κράτησε τα έγγραφα, διαβεβαιώνοντας πως τα αποχαρακτήρισε όταν ακόμα κατείχε το αξίωμα, όμως δεν παρουσίασε καμιά απόδειξη γι’ αυτό· οι δικηγόροι του δεν έχουν προβάλει τέτοιον ισχυρισμό.
Το κατηγορητήριο
Σύμφωνα με τα διεθνή μέσα, ο Τραμπ αντιμετωπίζει επτά κατηγορίες για παράνομη και εσκεμμένη κατοχή διαβαθμισμένων εγγράφων, για απόκρυψη εγγράφων, για παρακώλυση της Δικαιοσύνης και για ψευδή αναφορά.
Η καταδίκη για τη σκόπιμη απόκρυψη ή καταστροφή κρατικών αρχείων επισύρει ποινή αποκλεισμού από το αξίωμα, ωστόσο οι νομικοί εμπειρογνώμονες διαφωνούν σχετικά με το εάν αυτό ισχύει για την προεδρία. Η παραβίαση του νόμου περί κατασκοπείας με τη διατήρηση πληροφοριών εθνικής άμυνας μπορεί να επιφέρει έως και 10 χρόνια φυλάκιση και η παρεμπόδιση της Δικαιοσύνης μπορεί να επιφέρει έως και 20 χρόνια, αν και στον Τραμπ είναι απίθανο να επιβληθούν οι μέγιστες ποινές.
Ο Τραμπ δήλωσε αθώος στην ανάρτησή του, αναφέροντας πως κλήθηκε να εμφανιστεί στο ομοσπονδιακό δικαστήριο στο Μαϊάμι την Τρίτη. «Ποτέ δεν πίστευα ότι ήταν δυνατό να συμβεί κάτι τέτοιο σε έναν πρώην πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών», έγραψε. Η ομάδα του Τραμπ χαρακτήρισε το κατηγορητήριο «πράξη ανοιχτού νομικού “πολέμου”».
Πόσο επηρεάζει την εκλογή Τραμπ το νέο κατηγορητήριο;
Με βάση τους νόμους των ΗΠΑ, δεν υπάρχει το παραμικρό νομικό κόλλημα για τον Ντόναλντ Τραμπ, όχι απλώς για να διεκδικήσει για τρίτη φορά το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, αλλά και για να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές, ανεξάρτητα από την έκβαση των ανοιχτών νομικών υποθέσεών του.
Ακόμη και στο απίθανο σενάριο που ο Ντόναλντ Τραμπ καταδικαστεί και οδηγηθεί στη φυλακή, μπορεί, με βάση το αμερικανικό Σύνταγμα, να εκλεγεί πρόεδρος. «Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν τόσες πολλές συνταγματικές προϋποθέσεις για να θέσει κανείς υποψηφιότητα για πρόεδρος», δήλωσε η καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, Αννα Κομίνσκι. «Δεν υπάρχει ρητή απαγόρευση στο Σύνταγμα όσον αφορά την ύπαρξη εκκρεμούς κατηγορητηρίου, ή ακόμη και καταδίκης».
Το Σύνταγμα, στην πρώτη μορφή του, περιείχε μόνο τρία κριτήρια για τον πρόεδρο: ιθαγένεια (φυσικά γεννημένος πολίτης των ΗΠΑ, που σημαίνει πολίτης κατά τη στιγμή της γέννησης), ηλικία (τουλάχιστον 35 ετών) και κατοικία (τουλάχιστον 14 χρόνια στις ΗΠΑ, όχι απαραιτήτως διαδοχικά και όχι απαραιτήτως αμέσως πριν από την ανάληψη του αξιώματος). Αυτοί είναι οι μόνοι όροι.
Εάν ο Τραμπ εξασφάλιζε το χρίσμα του κόμματός του μέσω των διαδικασιών που έχει σχεδιάσει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, κανένας ομοσπονδιακός νόμος δεν θα μπορούσε να παρέμβει, σημειώνει σε ανάλυσή του το Atlantic.
Οπως ανέφεραν προσφάτως οι New York Times, μια σειρά από πολιτικούς υποψηφίους υπέβαλαν υποψηφιότητα κάτω από παρόμοιες συνθήκες, συμπεριλαμβανομένου του πρώην κυβερνήτη του Τέξας, Ρικ Πέρι, ο οποίος είχε κατηγορηθεί για δύο κακουργήματα όταν ανακοίνωνε την υποψηφιότητά του για πρόεδρος το 2015. Υπήρξε επίσης και η περίπτωση του Γιουτζίν Ντεμπς, που ήταν υποψήφιος με το Σοσιαλιστικό Κόμμα το 1920, του οποίου η υποψηφιότητα ανακοινώθηκε από ένα ομοσπονδιακό σωφρονιστικό κατάστημα στην Ατλάντα.
Πηγή: New York Times, Guardian, AP, Atlantic
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr