Η βύθιση του Τιτανικού στο παρθενικό του ταξίδι το 1912 οδήγησε σε διακρατικές συνομιλίες που κατέληξαν στη Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Αωής στη Θάλασσα (SOLAS), μια σύμβαση που θεσπίστηκε το 1914 και, με τις ανάλογες τροποποιήσεις, ισχύει έως σήμερα.
Μετά την τραγωδία με το υποβρύχιο σκάφος Titan που στοίχισε τη ζωή σε πέντε ανθρώπους, οι ειδικοί υποστηρίζουν πως χρειάζεται νέο πλαίσιο κανόνων που θα διέπει τον τουρισμό «υψηλής τεχνολογίας».
Το «αβύθιστο» κρουαζιερόπλοιο
Οταν ο Τιτανικός απέπλεε από το Σαουθάμπτον ήταν το μεγαλύτερο κρουαζιερόπλοιο του κόσμου, κατασκευασμένο με ναυτική τεχνολογία αιχμής για την εποχή και θεωρούνταν «ανίκητο» απέναντι στις κακές καιρικές συνθήκες.
Ο Τιτανικός διέθετε διαμερισματοποίηση και πόρτες που έκλειναν αυτόματα και ήταν στεγανές, γεγονός που υποτίθεται πως εξασφάλιζε ότι οποιοδήποτε ρήγμα στο κύτος δεν θα έθετε σε κίνδυνο ολόκληρο το πλοίο.
Ηταν τέτοια η πίστη στις δυνατότητες του πλοίου, ώστε οι κανονισμοί ασφαλείας ουσιαστικά αγνοήθηκαν. Είναι εξάλλου γνωστό ότι ο Τιτανικός δεν διέθετε επαρκείς σωσίβιες λέμβους. Μετέπειτα έρευνα από τη βρετανική κυβέρνηση -υπό τη σημαία της οποίας ταξίδεψε ο Τιτανικός- διαπίστωνε πως το πλοίο είχε συνολική χωρητικότητα σωστικών λέμβων μόνο για 1.178 άτομα, δηλαδή σχεδόν για τους μισούς επιβάτες του.
Σύμφωνα με τις ρυθμιστικές αρχές της Βρετανίας, η χωρητικότητα των σωστικών λέμβων ήταν συνάρτηση του εκτοπίσματος του πλοίου και όχι του αριθμού επιβατών, κατά το ιστολόγιο της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου (LOC).
Παράλληλα, έρευνα της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων κατέδειξε πως η Ουάσιγκτον αποδεχόταν τους τότε υφιστάμενους ναυτικούς κανόνες της Βρετανίας και καλούσε στην παύση αυτών των πρωτοκόλλων, προβλέποντας πως τα πλοία που κατέπλεεαν σε αμερικανικά λιμάνια θα έπρεπε να συμμορφώνονται στους αμερικανικούς κανονισμούς.
Μαθήματα από το Titan
Ειδικοί και ιστορικοί σημειώνουν πως το υποβρύχιο σκάφος Titan λειτουργούσε εκτός κανονιστικού πλαισίου.
Παρότι η ιδιοκτήτρια εταιρεία OceanGate Expeditions διακήρυττε την ασφάλεια του βαθυσκάφους, οι καινοτομίες που περιλάμβανε η κατασκευή του ξεπερνούσαν την ικανότητα των ρυθμιστικών αρχών να τις πιστοποιήσουν.
Επιπλέον, το Titan κινείτο σε διεθνή ύδατα και χωρίς «σημαία» κάποιας χώρας, εξηγεί ο Σαλ Μερκολιάνο, καθηγητής Ναυτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κάμπελ της Βόρειας Καρολίνας.
Το Titan δεν χρειαζόταν να συμμορφωθεί με κανονισμούς ασφαλείας, καθώς επιχειρούσε σε διεθνή νερά. «Είναι μια γκρίζα ζώνη», λέει ο Μερκολιάνο.
Η ενδόρρηξη
Το σκάφος υπέστη υποβρύχια ενδόρρηξη, δηλαδή ξαφνική κατάρρευση των εξωτερικών μερών του προς τα μέσα, υποχωρώντας καταστροφικά και αστραπιαία κάτω από την τεράστια πίεση που δεχόταν στα βάθη του ωκεανού.
Δεν είναι γνωστό πόσο βαθιά βρισκόταν το Titan όταν κατέρρευσε. Ωστόσο όταν χάθηκε η επικοινωνία, το υποβρύχιο καταδυόταν ήδη για 1 ώρα και 45 λεπτά, από τις συνολικά δύο ώρες που απαιτούνταν για να φτάσει στο ναυάγιο του Τιτανικού, 3.800 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Σε αυτά τα βάθη, η πίεση είναι εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από την πίεση στην επιφάνεια, όπως εξηγεί ο Ρικ Μέρκαρ, διευθυντής της Εθνικής Ενωση Σπηλαιοδυτών στις ΗΠΑ.
Μια ενδόρρηξη είναι «απίστευτα γρήγορη», και μπορεί να συμβεί μέσα σε ένα κλάσμα ενός χιλιοστού του δευτερολέπτου, σχολίασε χαρακτηριστικά η Αϊλίν Μαρία μάρτι, πρώην αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού και καθηγήτρια στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Φλόριντα.
«Όλο το σκάφος θα είχε καταρρεύσει προτού οι επιβάτες αντιληφθούν ότι υπήρχε πρόβλημα», δήλωσε στο CNN. «Τελικά, μεταξύ των πολλών τρόπων με τους οποίους μπορούμε χάσουμε τη ζωή μας, αυτός είναι ανώδυνος», πρόσθεσε.
Ειδικοί εκτιμούν ότι είναι απίθανο να ανασυρθούν σοροί.
Και ο Τιτανικός είχε αλλάξει τους κανόνες
«Το δυστύχημα με τον Τιτανικό, πάνω από έναν αιώνα πριν, άλλαξε τους κανόνες. Είναι πιθανό ότι, μετά την ενδόρρηξη του Titan και με το κενό στο ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τον καταδυτικό τουρισμό σε διεθνείς ζώνες, το Titan θα αποδειχτεί καταλύτης για περαιτέρω ρυθμίσεις στον τομέα των υποβρύχιων σκαφών», τονίζει ο Περ Γουίμερ, Δανός εξερευνητής.
«Κάθε μέρα εμπιστευόμαστε τις ζωές μας στη μηχανική»
Ο Τζέιμς Κάμερον, σκηνοθέτης του «Τιτανικού» και παθιασμένος με τις καταδύσεις -είχε ταξιδέψει 33 φορές στο ναυάγιο του θρυλικού κρουαζιερόπλοιου, αλλά και πολύ βαθύτερα στον Ωκεανό, στο πλαίσιο της αποστολής Deepsea Challenger, στην Τάφρο των Μαριανών- τόνισε, μιλώντας στο CNN, πως οποιοσδήποτε επιβιβάζεται σε ένα όχημα πρέπει να είναι βέβαιος πως αυτό έχει περάσει από τις κυβερνητικές πιστοποιήσεις ασφαλείας.
«Κάθε μέρα εμπιστευόμαστε τις ζωές μας στη μηχανική. Μπαίνουμε σε ένα ασανσέρ και υποθέτουμε πως κάποιος κάπου έχει κάνει σωστά τη δουλειά του και όλα είναι πιστοποιημένα καταλλήλως. Πρέπει να παίρνουμε τις ίδιες προφυλάξεις όταν μπαίνουμε σε ένα υποβρύχιο», ανέφερε ο ίδιος.
Ο 68χρονος Καναδός σκηνοθέτης δήλωσε την κατάπληξή του λόγω της ομοιότητας των δύο δυστυχημάτων. «Είμαι αποσβολωμένος εξαιτίας της ομοιότητας με την καταστροφή του Τιτανικού, όταν ο καπετάνιος είχε προειδοποιηθεί επανειλημμένως πως υπήρχε πάγος μπροστά στο πλοίο, μολαταύτα έπλευσε πρόσω ολοταχώς σε περιοχή με παγόβουνα νύχτα χωρίς φεγγάρι», τόνισε ο Τζ. Κάμερον κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε, αυτή τη φορά στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο ABC News.
Πρόκειται για «πολύ παρόμοια τραγωδία, στην οποία οι προειδοποιήσεις αγνοήθηκαν» και εκτυλίχθηκε «στην ίδια τοποθεσία»: αυτό είναι «απίστευτο», επέμεινε ο σκηνοθέτης της ταινίας «Αβυσσος». «Είναι αληθινά σουρεαλιστικό»
Πηγή: CNN
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr