Η νομοθετική πρόταση για την αποκατάσταση των κατεστραμμένων οικοσυστημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης εγκρίθηκε από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου την Τετάρτη.
Βασικός πυλώνας του Ευρωπαϊκού Πράσινου Συμφώνου, έφτασε μετ’ εμποδίων στο Στρασβούργο, καθώς μπλοκαρίστηκε σε τρεις ψηφοφορίες επιτροπών. Ποτέ άλλοτε σχετικό νομοσχέδιο δεν προκάλεσε τόση πολιτική ένταση.
Τελικά, «πέρασε» με 336 ψήφους υπέρ, 300 κατά και 13 αποχές. Οι Ευρωβουλευτές και οι χώρες μέλη θα συνεχίσουν πλέον συζητήσεις για να καταλήξουν στο τελικό κείμενο, με στόχο να καταλήξουν σε συμφωνία πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2024.
Αν ο νόμος για την αποκατάσταση της φύσης απορριφθεί την Τετάρτη, «το παιχνίδι τελείωσε», προειδοποιούσε νωρίτερα ο Πασκάλ Κανφέν, φιλελεύθερος ευρωβουλευτής και πρόεδρος της επιτροπής περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου. «Κανείς δεν θα επιστρέψει με κάτι άλλο πριν από τις επόμενες εκλογές», είχε πει ο ίδιος.
Αμφίρροπη ψηφοφορία
Η ψηφοφορία κρίθηκε στο «παρά πέντε», καθώς εδώ και μήνες, υποστηρικτές και αντίπαλοι του νόμου ανταλλάσσουν «πυρά» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στις συνεδριάσεις των επιτροπών και σε συνεντεύξεις Τύπου, αναπτύσσοντας τα επιχειρήματά τους.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, η μεγαλύτερη ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ηγήθηκε εκστρατείας υπέρ της απόσυρσης του σχεδίου. Και αυτό παρά το ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν -η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία πρότεινε τον νόμο για τη φύση- προέρχεται από το ΕΛΚ.
Ο νόμος προβλέπει πως τα κράτη-μέλη θα θεσπίσουν μέτρα αποκατάστασης της φύσης στο ένα πέμπτο της γης και της θάλασσάς τους έως το 2030.
Γιατί έλεγε «όχι» το ΕΛΚ
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα πρωτοστάτησε στην εκστρατεία κατά του νομοσχεδίου, υποστηρίζοντας ότι θα έχει σοβαρές συνέπειες στους αγρότες, καθώς φέρεται να αφαιρεί γη από τους παραγωγούς και να θέτει σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια.
Ο επικεφαλής του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ, ήταν από τους πιο σφοδρούς επικριτές του, επικαλούμενος την ανάγκη υπεράσπισης των συμφερόντων των αγροτών.
Το ΕΛΚ χρησιμοποίησε ακόμα και ακραία παραδείγματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ανάδειξη των υποτιθέμενων κινδύνων, με αποκορύφωμα τον ισχυρισμό της ομάδας ότι το σχέδιο θα οδηγούσε στην καταστροφή του σπιτιού του Αγιου Βασίλη στη βόρεια Φινλανδία, κάτι που προφανώς δεν ευνόησε την εκστρατεία του.
Ο Βέμπερ είχε ζητήσει βελτιώσεις στο σχέδιο νόμου, ώστε η επίτευξη των στόχων της Ε.Ε. για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα να μην επιβαρύνει τις αγροτικές περιοχές.
«Δεν λέμε όχι στην αποκατάσταση της φύσης, λέμε όχι στον νόμο», τόνιζε χαρακτηριστικά.
Lively meeting today with climate activists. I confirmed our commitment to the European climate and biodiversity goals and welcomed the democratic debate. We are for nature restoration, but against this nature restoration law. We need a new proposal. pic.twitter.com/FL87XvR4cO
— Manfred Weber (@ManfredWeber) July 11, 2023
Η συντηρητική ομάδα βρήκε συμμάχους στις τάξεις των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, καθώς και στο ακροδεξιό «Κόμμα Ταυτότητας και Δημοκρατίας».
Επιπλέον, η εκστρατεία του ΕΛΚ υποστηρίχθηκε από ευρωβουλευτές της «Ανανεωτικής Ευρώπης». Περίπου το ένα τρίτο της φιλελεύθερης ομάδας – κυρίως Ολλανδοί, Σκανδιναβοί και Γερμανοί ευρωβουλευτές – υπολογίζεται πως τάχθηκαν κατά του νομοσχεδίου την Τετάρτη, εκφράζοντας ανησυχία για τα «εθνικά» τους συμφέροντα.
Αντιδράσεις στην Ολλανδία
Αρκετές χώρες της Ε.Ε. πήραν θέση στο ζήτημα, προειδοποιώντας ότι τα νέα μέτρα θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας τους, καθώς και στα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των πολιτών και τις διαδικασίες αδειοδότησης των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η Ολλανδία έχει ταχθεί ιδιαίτερα έντονα κατά του νομοσχεδίου, ζητώντας να παρασχεθεί στις χώρες της Ε.Ε. μεγαλύτερη ευελιξία ως προς τον τρόπο επίτευξης των στόχων, ώστε να μην εμποδίσει την εφαρμογή πολιτικών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή τα οικιστικά έργα.
Άλλες χώρες που εξέφρασαν επιφυλάξεις ήταν η Πολωνία, η Ιταλία, η Σουηδία, η Φινλανδία και το Βέλγιο.
Περιβαλλοντική «θωράκιση»
Στον αντίποδα, ο επικεφαλής της εκστρατείας υπέρ του Πράσινου Συμφώνου της Ε.Ε. Φρανς Τίμερμανς έχει χαρακτηρίσει παραπλανητικά τα επιχειρήματα όσων αντιδρούν στο νομοσχέδιο.
Ο ίδιος έχει υποστηρίξει επανειλημμένα ότι το σχέδιο έχει ως στόχο να βοηθήσει τους αγρότες μακροπρόθεσμα, καθώς στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας του εδάφους και των υδάτων.
Ισχυρίζεται επίσης πως θα συμβάλλει στη θωράκιση της Ευρώπης έναντι φυσικών καταστροφών όπως πλημμύρες, ξηρασίες και πυρκαγιές.
The growing impacts of the climate crisis and environmental degradation around the world have implications for our security.
Full remarks from the presentation with @JosepBorrellF of the @EU_Commission‘s new outlook on climate and security: https://t.co/GDrLtL9a3N https://t.co/e52LjqYFrZ pic.twitter.com/UKiAzExlzc
— Frans Timmermans (@TimmermansEU) June 28, 2023
Οι κεντροαριστεροί Σοσιαλιστές και Δημοκράτες του Ευρωκοινοβουλίου, οι Πράσινοι, η Αριστερά και μέρος της Ανανεωτικής Ευρώπης τάχθηκαν υπέρ της πρότασης της Επιτροπής.
Επιπλέον, συνολικά 19 χώρες της Ε.Ε. υποστήριξαν τον Ιούνιο την υιοθέτηση κοινής στάσης επί του κειμένου.
Πολυεθνικές και ΜΚΟ
Κάποιες πολυεθνικές εταιρείες προέτρεψαν επίσης τους ευρωβουλευτές να στηρίξουν τη νομοθεσία, τονίζοντας πως η αποκατάσταση της φύσης θα είναι ευεργετική και για τις επιχειρήσεις.
Ακόμη, περισσότεροι από 6.000 επιστήμονες τάχθηκαν δημόσια υπέρ του σχεδίου για την αποκατάσταση της φύσης, επισημαίνοντας πως τα υγιή οικοσυστήματα θα «φιλτράρουν» τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και θα συμβάλλουν έτσι στην επίτευξη του στόχου της Ε.Ε. να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050.
Με πληροφορίες από Politico, France24, Liberation, Science.org
