Στην κατεχόμενη πλευρά της Ουκρανίας, οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές εταιρειών γίνονται συνήθως υπό την απειλή των όπλων.
Λίγο καιρό αφότου ο στρατός της Ρωσίας πήρε τον έλεγχο της Μελιτόπολης, ένοπλοι έφτασαν στα κεντρικά γραφεία μιας μεγάλης εταιρείας. Αφού χτύπησαν τους φρουρούς ασφαλείας, ανακοίνωσαν ότι η επιχείρηση περιήλθε σε νέα ιδιοκτησία.
Τους επόμενους μήνες, και άλλες εταιρείες είχαν ίδια μοίρα με τη Melitopolskaya Chereshnya, ή Melitopol Cherry, μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις φρούτων της Ουκρανίας.
Πάνω από 300 στην Μελιτόπολη
Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας, ή SBU, ερευνά την κατάσχεση περισσότερων από 300 επιχειρήσεων μόνο στην περιοχή της Μελιτόπολης, σύμφωνα με τα έγγραφα που επικαλείται η Wall Street Journal.
Πριν από την εισβολή, τα πράγματα πήγαιναν καλά για την Μelitopol Cherry. Η εταιρεία είχε διπλασιάσει τις πωλήσεις της και είχε ξεκινήσει ένα επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 50 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με την Καρίνα Στανβένσκα, την οικονομική διευθύντρια.
«Σήμερα, δεν έχει απομείνει ούτε μία επιχείρηση στην περιοχή της Μελιτόπολης που να μην συνεργάστηκε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με τον εχθρό», δήλωσε ο Ιβάν Φεντόροφ, ο εξόριστος δήμαρχος. Η SBU διερευνά, μεταξύ άλλων, αν η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας της Ρωσίας, ή FSB, και τμήματα του στρατού της έχουν ενορχηστρώσει κάποιες από αυτές τις εξαγορές.
Η Ρωσία ελέγχει τώρα περίπου το 17-18% της Ουκρανίας, περιλαμβανομένης μιας λωρίδας γης στα ανατολικά και κατά μήκος της ακτογραμμής της Αζοφικής και της Μαύρης Θάλασσας καθώς και της Κριμαίας την οποία προσάρτησε η Ρωσία το 2014.
Το Κρεμλίνο ανακήρυξε τις περιφέρειες αυτές τμήμα του εδάφους της χώρας αφού διεξήγαγε εσπευσμένα δημοψηφίσματα, όπως τα αποκάλεσε, στις κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας τον περασμένο Σεπτέμβριο, τα οποία η Δύση και το Κίεβο κατήγγειλαν ως παράνομα και καταναγκαστικά.
Πως η Melitopol Cherry έγινε Yuzhny Proekt
Στις 27 Μαρτίου του περασμένου έτους, ενα κονβόι τεθωρακισμένων οχημάτων έφτασε στα γραφεία της Melitopol Cherry. Πέντε ένοπλοι με ρωσική προφορά και στρατιωτικές στολές χωρίς διακριτικά επιτέθηκαν στους φρουρούς με τα κοντάκια των τουφεκιών τους, πριν προχωρήσουν στα γραφεία και πάρουν έγγραφα, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των εργαζομένων.
Οι άνδρες είπαν στο προσωπικό ότι η εταιρεία είχε κρατικοποιηθεί και είχε πλέον Ρώσους ιδιοκτήτες.
Λίγες μέρες μετά, ένας εκπρόσωπος της διορισμένης διοίκησης της πόλης συγκέντρωσε τους εργαζόμενους και παρουσίασε έναν άνδρα ο οποίος εκπροσωπούσε τους νέους ιδιοκτήτες της εταιρείας με έδρα τη Μόσχα. Τον Ιούνιο του 2022, η εταιρεία εμφανίστηκε σε δημόσιο μητρώο ρωσικών εταιρειών με την ονομασία Yuzhny Proekt.
Ουκρανοί αξιωματούχοι υποψιάζονται ότι τα ονόματα στα ρωσικά εταιρικά μητρώα είναι «βιτρίνες» για την FSB, για άλλες κρατικές επιχειρήσεις ή για Ρώσους επιχειρηματίες. Στη περίπτωση της Melitopol Cherry ή Yuzhny Proekt, οι Ουκρανοί ερευνούν την σχέση με την Magma Oil and Gas, μιας μεγάλης ρωσικής εταιρείας μετάλλων και αγωγών.
Αγωγές σε διεθνές δικαστήριο
Ο Αντρέι Κούζμιν, ο πρώην ιδιοκτήτης ενός από τα εργοστάσια που πέρασαν σε ρωσικά χέρια έχει ξεκινήσει να ξαναστήνει την επιχείρηση από την αρχή. Εξασφάλισε νέους επενδυτές, στρατολόγησε μερικούς από τους εξόριστους εργάτες του και άρχισε να παράγει ξανά βλήματα όλμου για την Ουκρανία – σε ένα νέο εργοστάσιο που βρίσκεται εκτός της εμβέλειας των Ρώσων.
Εν τω μεταξύ, οι πρώην ιδιοκτήτες ξεκινούν εκστρατείες για να πάρουν πίσω τις επιχειρήσεις τους. Εχουν καταθέσει αγωγές σε διεθνές δικαστήριο κατά των νέων Ρώσων ιδιοκτητών και καλούν τους παλιούς πελάτες τους να μην αγοράζουν προϊόντα.