Ο Τούρκος Οσμάν Καβαλά, η Πολωνή Γιουστίνα Βιντρίνσκα και ο Ουκρανός Εβγκένι Ζαχάροφ είναι οι τρεις υποψήφιοι για το φετινό Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Βάτσλαβ Χάβελ, το οποίο θα απονεμηθεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης στις 9 Οκτωβρίου.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 60.000 ευρώ. Από το 2013 το Συμβούλιο της Ευρώπης τιμά μια προσωπικότητα της κοινωνίας των πολιτών για τη δράση της υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη αλλά και πέρα από αυτήν.
Οι τρεις φιναλίστ επιλέχθηκαν από μια επιτροπή στην οποία επικεφαλής ήταν ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο Ολλανδός Τίνι Κοξ.
Ο Οσμάν Καβαλά, ένας 65χρονος επιχειρηματίας και φιλάνθρωπος, συνελήφθη το 2017 από τις τουρκικές αρχές και το 2022 καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη με την κατηγορία της «απόπειρας ανατροπής της κυβέρνησης» επειδή φέρεται ότι χρηματοδότησε τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του αποκαλούμενου «κινήματος του Γκεζί» το 2013. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε το 2019 ότι η κράτησή του ήταν αντίθετη με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και ζήτησε την αποφυλάκισή του.
Η Γιουστίνα Βιντρίσνκα είναι μια ακτιβίστρια και ιδρύτρια της οργάνωσης Abortion Dream Team, μιας συλλογικότητας που μάχεται υπέρ του δικαιώματος της άμβλωσης και αντιτίθεται στους πολύ αυστηρούς νόμους που ισχύουν στην Πολωνία. Τον Μάρτιο καταδικάστηκε από δικαστήριο της Βαρσοβίας σε κοινωφελή εργασία επειδή βοήθησε μια γυναίκα να κάνει άμβλωση, μια υπόθεση άνευ προηγουμένου στην Πολωνία.
Ο Εβγκένι Ζαχάροφ είναι ο ιδρυτής ενός συνασπισμού μη κυβερνητικών οργανώσεων, του «Δικαστηρίου για το Πούτιν», ο οποίος συλλέγει και επαληθεύει αποδείξεις για εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή, τον Φεβρουάριο του 2022. Είναι επίσης ο ιδρυτής του ουκρανικού παραρτήματος των Συμφωνιών του Ελσίνκι, στόχος του οποίου είναι να προωθεί τις συμφωνίες του Ελσίνκι για τα ανθρώπινα δικαιώματα ενώ διευθύνει και μια Ομάδα Προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Χάρκοβο.
Congratulations to three shortlisted candidates for the PACE’s Vaclav Havel Human Rights Prize 2023 – Osman Kavala (Turkey), Justyna Wydrzynska (Poland) and Yevgeniy Zakharov (Ukraine).@PACE_News pic.twitter.com/WCZFWj3Mkk
— Tiny Kox (@PACE_President) September 5, 2023
«Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, είναι βασικό να τιμούμε τις γυναίκες και τους άνδρες που, με το θάρρος, την αποφασιστικότητα και τη δύναμή τους μας δείχνουν τον δρόμο προς την ελευθερία» είπε ο Τίνι Κοξ.
Το 2022 το βραβείο Βάτσλαβ Χάβελ απονεμήθηκε στον Ρώσο αντιφρονούντα Βλαντίμιρ Κάρα-Μουρζά, ο οποίος καταδικάστηκε σε κάθειρξη 25 ετών για «εσχάτη προδοσία» καθώς αντιτάχθηκε στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP