Αλλαγή συσχετισμών και νέα παγκόσμια τάξη

Αλλαγή συσχετισμών και νέα παγκόσμια τάξη

Θα υπάρχουν ακόμη στο μέλλον καθολικοί θεσμοί ανοιχτοί σε όλα τα κράτη και με κανόνες δεσμευτικούς για όλους;

2' 33" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ουκρανία, Καύκασος και Μέση Ανατολή. Οι τελευταίες εκρήξεις βίας σηματοδοτούν το τέλος της Pax Americana, ενόσω η άνοδος νέων παγκόσμιων δυνάμεων αλλάζει τους συσχετισμούς, συμπηγνύοντας καινούργιους πόλους. Εάν ο ανταγωνισμός ΗΠΑ και Κίνα κλιμακωθεί σε έναν ψυχρό πόλεμο του σήμερα, ίσως βλέπαμε το δίπολο δύο αντιμαχόμενων μπλοκ να γίνεται πραγματικότητα για άλλη μια φορά. Ωστόσο, εάν τα εναπομείναντα κέντρα εξουσίας διατηρήσουν τη στρατηγική αυτονομία τους, ο κόσμος του αύριο είναι πιθανό να παραμείνει πολυπολικός. Μπορούν οι πολυμερείς θεσμοί, οι ιδρυθέντες από τις ΗΠΑ μαζί με τα κανονιστικά τους πλαίσια, να συνεχίζουν να επιβιώνουν εάν ο θεματοφύλακας του πλανήτη ούτε βούλεται ούτε δύναται να τους εγγυηθεί; Θα υπάρχουν ακόμη στο μέλλον καθολικοί θεσμοί ανοιχτοί σε όλα τα κράτη και των οποίων οι κανόνες θα είναι δεσμευτικοί για όλους;

Διερωτώμαι, λοιπόν, εάν η οικουμενική φύση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα επιβιώσει σε έναν πολυπολικό κόσμο, όπου συναγωνίζονται μεταξύ τους πολιτισμοί με διαφορετικές αξίες. Πάντως, σήμερα η φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων αμφισβητείται εκ των ένδον και των έξω στο διεθνές σκηνικό. Στη Δύση οι ακροδεξιοί διαλύουν το κράτος δικαίου και μεταμορφώνουν φιλελεύθερες δημοκρατίες με ισχυρά μειονοτικά δικαιώματα σε ανελεύθερα καθεστώτα της πλειοψηφίας. Οπως δείχνουν οι εκστρατείες «Πρώτα η Αμερική» και για το Brexit, δεξιοί λαϊκιστές πολιτικοί προσπαθούν να αποδεσμευθούν από τις αλυσίδες του διεθνούς δικαίου, διότι τους εμποδίζουν στη δημιουργία ενός ανελεύθερου κράτους.

Η υποκίνηση ανθρώπων με διαφορετικό χρώμα δέρματος, καταγωγή, θρησκεία ή σεξουαλική ταυτότητα στο να στραφούν ο ένας εναντίον του άλλου υπονομεύει την ισοτιμία. Οι δε απόπειρες να φιμωθεί η ελευθερία του λόγου, να σχετικοποιηθεί η παραβίαση του νόμου ή η παράκαμψη του κοινοβουλευτισμού μέσω πολιτικών επιτροπών προέρχονται από ένα ανελεύθερο πνεύμα. Στο τέλος της ημέρας, η επιλεκτική καταδίκη των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διακωμωδεί τις οικουμενικές ιδέες περί ίσων δικαιωμάτων για όλους. Μια σχετική αμφισβήτηση της νομιμότητάς της καθώς και μια κάποια απώλεια ισχύος δυσκολεύουν τη Δύση να επιβληθεί. Είναι αλήθεια ότι η Κίνα και η Ρωσία επιτείνουν την κριτική του παγκόσμιου Νότου για τα διπλά μέτρα και σταθμά της Δύσης. Οπουδήποτε έρχονται στην εξουσία απομονωτιστικές ή εθνικιστικές δυνάμεις υπάρχει επίσης έλλειψη πολιτικής βούλησης για την υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η κριτική του παγκόσμιου Νότου για τη νεοσυντηρητική εξάπλωση της δημοκρατίας με τη δύναμη των όπλων επισημαίνει ότι πάντα υπήρχαν (και υπάρχουν) υποστηρικτές μιας αμερικανικής αυτοκρατορίας στην Ουάσιγκτον.

Στην αμυντική πλευρά, η Ρωσία και η Κίνα ζητούν τη μη επέμβαση της φιλελεύθερης Δύσης στα εσωτερικά ζητήματά τους. Στην επιθετική, με το να επικαλούνται το αυτοκρατορικό παρελθόν τους διεκδικούν μια θέση ως αυτόνομος κόμβος επιρροής σε μια ιεραρχικά οργανωμένη παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Η Ρωσία με ιδεολογικό τρόπο συγκαλύπτει την προσπάθειά της να χρησιμοποιήσει τα όπλα για δημιουργία μιας σφαίρας αποκλειστικής επιρροής, προβαίνοντας σε μια σαφή διάκριση μεταξύ ενός ζωτικού ευρασιατικού και του παρακμιακού δυτικού πολιτισμού. Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτές οι νεο-αυτοκρατορικές φαντασιώσεις έχουν τεράστια απήχηση στους εθνικιστικούς κύκλους στην «παρακμιακή Δύση». Εν κατακλείδι, οι προσπάθειες της Κίνας να υπονομεύσει την ισότητα, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα των γειτόνων της προκαλούν εξίσου μεγάλη οργή με τις ανθρωπιστικές παρεμβάσεις της Δύσης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή