Η Σάντρα Ντέι Ο’Κόνορ, η πρώτη γυναίκα στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, της οποίας οι κεντρώες απόψεις και οι οξυδερκείς διαπραγματευτικές ικανότητες τής επέτρεψαν να κατευθύνει τις δικαστικές εξελίξεις για μεγάλο μέρος της θητείας της, πέθανε την Παρασκευή σε ηλικία 93 ετών.
Το δικαστήριο ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι η Ο’Κόνορ πέθανε στο Φοίνιξ από επιπλοκές που σχετίζονται με προχωρημένη άνοια και αναπνευστική ασθένεια.
Ο επικεφαλής δικαστής Τζον Ρόμπερτς υπενθύμισε ότι η Ο’Κόνορ «χάραξε μια ιστορική διαδρομή ως η πρώτη γυναίκα δικαστής της χώρας. Ανταποκρίθηκε σε αυτή την πρόκληση με αταλάντευτη αποφασιστικότητα, αδιαμφισβήτητη ικανότητα και ελκυστική ειλικρίνεια. Εμείς στο Ανώτατο Δικαστήριο θρηνούμε την απώλεια μιας αγαπημένης συναδέλφου, μιας ανεξάρτητης υπερασπίστριας του κράτους δικαίου και μιας υπέρμαχου της εκπαίδευσης των πολιτών».
Η Ο’Κόνορ, η οποία συνταξιοδοτήθηκε από το ανώτατο δικαστήριο της χώρας το 2006, είχε διαγνωστεί στα τελευταία χρόνια με άνοια και ανακοίνωσε τον Οκτώβριο του 2018 ότι αποσύρεται από τη δημόσια ζωή. Το 1981, ο τότε πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν διόρισε την O’ Kόνορ ως την πρώτη γυναίκα δικαστή του Ανώτατου Δικαστηρίου σχεδόν δύο αιώνες μετά την ίδρυση του θεσμού το 1789.
«Αν και ιδεολογικά συντηρητική, με ρεαλισμό συνέβαλε στην οικοδόμηση συναίνεσης, ήλεγξε τις αποφάσεις για τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα της εποχής της, συμπεριλαμβανομένης της συμβολής στη διατήρηση του δικαιώματος της γυναίκας στην άμβλωση και της υποστήριξης της “θετικής δράσης” στα πανεπιστήμια», σχολιάζει το Reuters.
Οι απόψεις της έγιναν πιο φιλελεύθερες με την πάροδο του χρόνου. Αφού εξέφρασε κάποια αμφιθυμία για την υπόθεση Roe v. Wade, την απόφαση του 1973 που κατέστησε την άμβλωση νόμιμη σε εθνικό επίπεδο, διαφύλαξε μέσω συμμαχιών στο δικαστήριο το δικαίωμα το 1992.
«Κάποιοι από εμάς βρίσκουν την άμβλωση προσβλητική για την ηθική τους, αλλά αυτό δεν μπορεί να ελέγξει την απόφαση (του δικαστηρίου)», έγραφε τότε.
Αναλόγως εξελίχθηκαν και οι απόψεις της Ο’Κόνορ για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων. Το 1986 ψήφισε υπέρ της υποστήριξης ενός νόμου της Τζόρτζια που απαγόρευε τις σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ ομοφυλόφιλων, αλλά το 2003 ψήφισε υπέρ της κατάργησης ενός παρόμοιου νόμου στο Τέξας.
Με πληροφορίες από Reuters
