Τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι ανακοίνωσαν οι αρχές των φυλακών στις οποίες κρατούνταν, στη Ρωσία.
«Την 16η Φεβρουαρίου 2024, στο σωφρονιστικό κέντρο N°3, ο κρατούμενος Ναβάλνι Α. Α. αισθάνθηκε αδιαθεσία έπειτα από περίπατο (…) τα αίτια του θανάτου του τελούν υπό εξακρίβωση», αναφέρεται στην ανακοίνωση των ρωσικών σωφρονιστικών υπηρεσιών.
Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο δηλώνει άγνοια για τα αίτια του θανάτου του. Συγκεκριμένα, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πληροφορήθηκε τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι. Ενώ ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε πως δεν έχει πληροφορίες για το θέμα και πως οι ρωσικές σωφρονιστικές αρχές προχωρούν σε όλους τους απαραίτητους ελέγχους.
Σφοδρός επικριτής
O 47χρονος θεωρείτο ως ένας από τους πιο σφοδρούς επικριτές του Κρεμλίνου.
Ο Ναβάλνι είχε καταδικαστεί σε φυλάκιση έως την ηλικία των 74 ετών κατηγορούμενος για εξτρεμισμό και απάτες – κατηγορίες που ο ίδιος αποκήρυσσε ως ψευδείς και κατασκευασμένες με μόνο στόχο να τον κρατήσουν μακριά από τα πολιτικά δρώμενα.
Στα τέλη του περασμένου έτους, είχε μεταφερθεί σε σωφρονιστικό κατάστημα της Αρκτικής, σε μια από τις πιο σκληρές φυλακές της χώρας, όπου θα εξέτιε «σε ειδικό καθεστώς» την ποινή του για 19 χρόνια.
Αίσθηση δε, είχε προκαλέσει ένα από τα τελευταία βίντεο, τον τελευταίο Ιανουάριο, όπου είχε εμφανιστεί λιπόσαρκος και με ξυρισμένο κεφάλι.
Τον περασμένο Δεκέμβριο δεν εμφανίστηκε σε αρκετές προγραμματισμένες δικαστικές ακροάσεις, με τη νομική ομάδα του να καταγγέλλει πως αγνοείτο επί 17 ημέρες. «Ο Ναβάλνι δεν έχει κρυφτεί ποτέ για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα», είχαν αναφέρει σε ανάρτησή τους στο Telegram οι δικηγόροι του.
Αφού κατέθεσαν 680 αιτήματα για τον εντοπισμό του, στις 25 Δεκεμβρίου ανακοίνωσαν πως ο Ναβάλνι «είχε βρεθεί» πάνω από 1.600 χλμ μακριά, στο σωφρονιστικό κατάστημα «Polar Wolf» στην Αρκτική.
Σύμφωνα με ρωσικά μέσα, για τελευταία φορά εμφανίστηκε χθες, κατά τη διάρκεια ακροαματικής διαδικασίας μέσω βιντεοκλήσης.
Media outlets have published the last known footage of Navalny, recorded during a court appearance via videolink on Thursday.
Video via https://t.co/TkXQ9kpOga pic.twitter.com/ngTKfsmyFI
— The Moscow Times (@MoscowTimes) February 16, 2024
Αποκαλύψεις και «εξτρεμισμός»
Ο πρώην εθνικιστής πολιτικός είχε συμβάλει στην υποκίνηση των διαδηλώσεων του 2011-12 στη Ρωσία, ως επικεφαλής μιας εκστρατείας κατά της κυβερνητικής διαφθοράς και της εκλογικής απάτης. Στο πλαίσιο αυτό, είχε προβεί σε αποκαλύψεις για τον Ρώσο πρόεδρο και τους ανθρώπους του στενού κύκλου του. Μεταξύ των αποκαλύψεων που είχαν εκατομμύρια views στα social media, ήταν η έπαυλη που είχε χτιστεί στη Μαύρη Θάλασσα για προσωπική χρήση του Πούτιν και το πολυτελές γιοτ και οι κατοικίες που χρησιμοποιούσε ο πρώην πρόεδρος και πρωθυπουργός, Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
Το αποκορύφωμα της πολιτικής του καριέρας ήρθε το 2013, όταν κέρδισε το 27% των ψήφων στις δημοτικές εκλογές της Μόσχας.
Το 2020, ο Ναβάλνι έπεσε σε κώμα και μεταφέρθηκε για νοσηλεία στη Γερμανία. Όπως ανακοινωνόταν αργότερα από τη γερμανική κυβέρνηση, σε δείγματα αίματος του ηγέτη της αντιπολίτευσης είχαν εντοπιστεί ίχνη του νευροτοξικού παράγοντα νόβιτσοκ.
Μετά το εξιτήριο από το γερμανικό νοσοκομείο, ο Ναβάλνι επέστρεψε στη Μόσχα, τον Ιανουάριο του 2021, οπότε και συνελήφθη εκ νέου για παραβίαση της αναστολής του.
Παρά την κατάσταση της υγείας του, η ρωσική δικαιοσύνη έκρινε ότι έπρεπε να έχει συμμορφωθεί με τους όρους της αναστολής του.
Ο θάνατος του Ναβάλνι έρχεται εν μέσω της νέας προεκλογικής εκστρατείας του Βλαντίμιρ Πούτιν για την πέμπτη θητεία του.
Η Κίρα Γιάρμις, εκπρόσωπος του Ναβάλνι, δήλωσε πως δεν διαθέτει επιβεβαίωση για τον θάνατό του, γνωστοποιώντας πως οι δικηγόροι του βρίσκονται εν πτήσει προς τη Σιβηρία.
«Η Ομοσπονδιακή Σωφρονιστική Υπηρεσία στην Περιφέρεια Γιαμαλο-Νένετς διακινεί την είδηση για το θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι στο ΙΚ-3. Δεν έχουμε ακόμη καμία επιβεβαίωση γι’ αυτό» γράφει η ίδια στο Χ.
The Federal Penitentiary Service of Russia in the Yamalo-Nenets Autonomous Okrug is spreading the news of Alexey Navalny’s death in IK-3. We have no confirmation of this yet. Alexey’s lawyer is currently on his way to Kharp. As soon as we have some information, we will report on…
— Кира Ярмыш (@Kira_Yarmysh) February 16, 2024
«Η Ρωσία υπεύθυνη για τον θάνατο Ναβάλνι»
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί υπεύθυνη τη Ρωσία για τον θάνατο του Ναβάλνι, ανακοίνωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
The world has lost a fighter whose courage will echo through generations.
Horrified by the death of Sakharov Prize laureate Alexei Navalny.
Russia took his freedom & his life, but not his dignity.
His struggle for democracy lives on.
Our thoughts are with his wife & children. pic.twitter.com/JMSAkLpb0T
— Roberta Metsola (@EP_President) February 16, 2024
Ο Ναβάλνι πλήρωσε με τη ζωή του την αντίθεσή του στον Πούτιν, εκτίμησε μέσω Χ ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών. «Ο θάνατός του σε φυλακή μας θυμίζει την πραγματικότητα του καθεστώτος του Βλαντίμιρ Πούτιν», πρόσθεσε ο Στεφάν Σεζουρνέ.
Alexei Navalny a payé de sa vie sa résistance à un système d’oppression.
Sa mort en colonie pénitentiaire nous rappelle la réalité du régime de Vladimir Poutine.
À sa famille, ses proches et au peuple russe, la France présente ses condoléances.
— Stéphane Séjourné (@steph_sejourne) February 16, 2024
Ο υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας Έσπεν Μπαρτ Έιντε έγραψε στο X πως «η ρωσική κυβέρνηση φέρει βαριά ευθύνη» για το θάνατο του Ναβάλνι, ενώ ο πρόεδρος της Λετονίας πως ο Ναβάλνι «δολοφονήθηκε βάναυσα από το Κρεμλίνο».
«Ό,τι και να σκέφτεται κανείς για τον Αλεξέι Ναβάλνι ως πολιτικό, απλώς δολοφονήθηκε βάναυσα από το Κρεμλίνο. Αυτό είναι ένα γεγονός και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει κανείς να γνωρίζει για την αληθινή φύση του σημερινού καθεστώτος της Ρωσίας. Τα συλλυπητήριά μου στην οικογένεια και τους φίλους», έγραψε ο Έντγκαρς Ρίνκεβιτς.
Ο Ρώσος δημοσιογράφος, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης, Ντμίτρι Μουράτοφ δήλωσε σήμερα στο Reuters ότι ο θάνατος του φυλακισμένου ηγέτη της αντιπολίτευσης είναι «δολοφονία», προσθέτοντας πως οι συνθήκες κράτησης του είναι αυτές που οδήγησαν στον θάνατό του.
«Η Δύση αποφάσισε»
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε σήμερα ότι αυτό που αποκάλεσε δυτικές κατηγορίες για το θάνατο Ναβάλνι, είναι «αποκαλυπτικές για την ίδια τη Δύση».
Σε δήλωσή της, την οποία δημοσιοποίησε μέσω της πλατφόρμας Telegram, η Ζαχάροβα αναφέρει πως τα ιατροδικαστικά αποτελέσματα για το θάνατο του Ναβάλνι δεν είναι ακόμα διαθέσιμα, όμως η Δύση έχει ήδη καταλήξει στα δικά της συμπεράσματα.
Η Ζαχάροβα δεν διευκρίνισε σε ποιες κατηγορίες αναφέρεται.
Πηγή: BBC/Guardian/Reuters