Εικονογράφηση: Lukia Katti/Καθημερινή
Ακούστε το άρθρο
Είναι γιατροί, ιδιώτες, influencers και μη κερδοσκοπικές εταιρείες της «κοινωνίας των πολιτών» και έχουν βγάλει εκατομμύρια. Εχουν διαδώσει τις πιο απίθανες θεωρίες κατά των εμβολίων για την Covid-19 (και για τον καρκίνο, εννοείται, παλαιόθεν), έχουν πείσει τεράστιο κοινό αλλά και οργανώσεις που σπεύδουν να τους χρηματοδοτήσουν. Υποστηρίζουν και υποστηρίζονται από το Tea Party και τους ακραίους Ρεπουμπλικανούς· στο παλμαρέ τους βρίσκεται και ο Ντόναλντ Τραμπ. Φυσικά, και ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι ο νεότερος – ανιψιός του JFK και του γερουσιαστή Τεντ Κένεντι.
Πριν από λίγες ημέρες, δημοσίευμα της Washington Post έκανε λόγο για περίπου 118 εκατ. δολάρια που φαίνεται ότι είναι το κέρδος μόλις τεσσάρων μη κερδοσκοπικών οργανώσεων: της Children’s Health Defense του Ρόμπερτ Φ. Κένεντι του νεότερου· της Informed Consent Action Network του Ντελ Μπίγκτρι (που σήμερα είναι στενός συνεργάτης της προεδρικής καμπάνιας του Ρόμπερτ Φ. Κένεντι)· της Front Line Covid-19 Critical Care Alliance των Πολ Μάρικ και του Πιερ Κόρι· της America’s Frontline Doctors των Τζένι Μπεθ Μάρτιν και Σιμόν Γκολντ.
Οι δωρητές και σπόνσορες των οργανώσεων, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν στην alt-right και στην ακραία θρησκευτικότητα, όχι μόνο προσέφεραν τα εκατομμύριά τους για να… ενημερώσουν τον κόσμο για την αλήθεια πίσω από τα «φονικά εμβόλια», αλλά και για να αυξήσουν τους μισθούς των επικεφαλής των οργανώσεων. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ της αμερικανικής εφημερίδας, ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι διπλασίασε τις απολαβές του μεταξύ 2020 και 2022, ενώ ο Ντελ Μπίγκτρι αύξησε τον ετήσιο μισθό του κατά 22%.
Εχουν κερδίσει εκατομμύρια, έχουν δαπανήσει πολλά σε δικαστικές διαμάχες, έχουν επενδύσει σημαντικά ποσά σε διαδικτυακές καμπάνιες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Το 2022 ο Κόρι κέρδισε 368.815 δολάρια από το Front Line Covid-19 Critical Care Alliance –σχεδόν 60% περισσότερα από τον μισθό του το 2021– και ο Μάρικ κέρδισε 400.000 δολάρια, οκτώ φορές τα κέρδη του το 2021, σύμφωνα με φορολογικά αρχεία. Οι America’s Frontline Doctors πλήρωσαν στην ιδρύτρια του ομίλου, Σιμόν Γκολντ, 581.000 δολάρια το 2022, περισσότερο από 17 φορές από αυτά που λάμβανε το 2020, σύμφωνα με φορολογικές δηλώσεις. Ο δικηγόρος της Γκολντ είπε ότι αφέθηκε ελεύθερη αφού εξέτισε 48 ημέρες αρχικής ποινής φυλάκισης 60 ημερών το 2022 για παραβίαση στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της εξέγερσης στις 6 Ιανουαρίου 2021 από υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ».
Η αλήθεια είναι, βέβαια, ότι έχουν πληρώσει αρκετά εκατομμύρια σε δικαστικές διαμάχες από την πανδημία κι εντεύθεν, αλλά διόλου ευκαταφρόνητα είναι και τα ποσά που έχουν επενδύσει στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης για να προωθήσουν τις ιδέες τους. Εχουν επίσης αλληλοκατηγορηθεί για χρήση των δωρεών για προσωπικές πολυτέλειες.
Για παράδειγμα, όπως γράφει η Washington Post, σε αγωγή του Νοεμβρίου 2022, οι America’s Frontline Doctors κατηγόρησαν τη Σιμόν Γκολντ ότι χρησιμοποίησε χρήματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα για να χρηματοδοτήσει τον τρόπο ζωής της, όπως η αγορά ενός σπιτιού αξίας 3,6 εκατ. δολαρίων στη Φλόριντα, ένας στόλος πολυτελών αυτοκινήτων, μία οικονόμος και ένας υπάλληλος ασφαλείας. Η αγωγή ανέφερε επίσης ότι χρησιμοποίησε τους υπαλλήλους του οργανισμού για να εργαστούν στην κερδοσκοπική εταιρεία με προϊόντα ευεξίας, GoldCare. Οι δικηγόροι της δήλωσαν ότι το διοικητικό συμβούλιο είχε εγκρίνει την αγορά της κατοικίας ως έδρα του ομίλου, αλλά ότι δεν μπορούσε να μιλήσει για μεμονωμένα έξοδα.
Από την άλλη, πολλοί εξ αυτών έχουν δει τις σελίδες και τις αναρτήσεις τους να διαγράφονται από τα μέσα της Meta, το Facebook και το Instagram, την ώρα που, όπως γράφεται, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εν γένει έχουν κερδίσει δισεκατομμύρια από τις αντίστοιχες διαδικτυακές καμπάνιες. Μέσα σε όλα αυτά, ο ΠΟΥ είχε κηρύξει την περίφημη «infodemic» (την πανδημία της πληροφορίας), ενώ το Reuters Institute for the Study of Journalism έχει μελετήσει διεξοδικά τη διείσδυση της παραπληροφόρησης σε όλο τον κόσμο, αναγκάζοντας πολλές χώρες να θεσπίσουν νόμους κατά της διασποράς ψευδών ειδήσεων.
Στο μεταξύ, όμως, όλοι αυτοί έχουν καταφέρει να κερδίσουν χρήματα από «εκπαιδευτικά προγράμματα», έχουν απλωθεί σε μεγάλο μέρος της αμερικανικής επικράτειας και, όπως λένε οι ειδικοί, «κατόρθωσαν να εκμεταλλευτούν τον φόβο, τον πανικό και τον θυμό σε μια κρίσιμη στιγμή της πανδημίας και να συγκεντρώσουν σημαντικά περισσότερα χρήματα για να πουν αυτό που κάποιοι ήθελαν να ακούσουν». Και τους άκουσαν.
Μια… παλιά ιστορία
Η ιστορία, ασφαλώς, δεν είναι καινούργια. Ηδη από τα μέσα του 2021, η ανεξάρτητη οργάνωση Center for Counting Digital Hate είχε δημοσιεύσει έρευνα για τους 13 ανθρώπους που κέρδισαν εκατομμύρια δολάρια διασπείροντας ψευδείς ή διαστρεβλωμένες ειδήσεις, καλοπιάνοντας τους φοβισμένους και τροφοδοτώντας με… επιστημονικό καύσιμο τους αρνητές των εμβολίων και της συμβατικής δυτικής ιατρικής. Πέραν της έρευνας, πολλά διεθνή ρεπορτάζ έκαναν λόγο για τα ποιοι είναι εκείνοι που δεν σταματούν να βγάζουν χρήματα κάνοντας αυτή τη «δουλειά».
Το πολύ ενδιαφέρον στοιχείο, βέβαια, είναι πως όλοι τους συνδέονται μεταξύ τους με διάφορους τρόπους, ιδίως εναντίον της προπαγάνδας, όπως λένε, της κυβέρνησης Μπάιντεν και όσων είναι υπέρ των εμβολίων, είτε είναι γιατροί είτε πολίτες. Συνεργάζονται σε κοινά άρθρα, κοινές δράσεις και συνέδρια, στηρίζουν Ρεπουμπλικανούς -Τραμπ – και τον Κένεντι φυσικά, καλούν τους ακολούθους τους να μην πιστεύουν λέξη από τους… παραπλανημένους.
Μεταξύ των «13» της έρευνας του Center for Counting Digital Hate, ήταν ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι ο νεότερος (προσωπικά κέρδη κοντά στα 3 εκατ. δολ., με στοιχεία του 2021) και ο Ντελ Μπίγκτρι (περίπου 3,5 εκατ.), ενώ δεν λείπουν οι συμβατικοί γιατροί, οι εναλλακτικοί γιατροί, οι influencers και οι έμποροι διαφόρων «φυσικών» σκευασμάτων. Ολους αυτούς τους ενώνει η ομπρέλα της «ελευθερίας στην προσωπική υγεία» και η μάχη κατά της υποχρεωτικότητας των εμβολίων και των κυβερνητικών πολιτικών για την καταπολέμηση του κορωνοϊού.
Το πολύ ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως όλοι τους συνδέονται μεταξύ τους με διάφορους τρόπους, ιδίως εναντίον της προπαγάνδας, όπως λένε, της κυβέρνησης Μπάιντεν και όσων είναι υπέρ των εμβολίων, είτε είναι γιατροί είτε πολίτες.
Πλην του Κένεντι και του Μπίγκτρι, η έρευνα αναφέρει τον οστεοπαθητικό γιατρό Τζόζεφ Μέρκολα (κέρδη 7 εκατ.), που προσέφερε εναλλακτικές θεραπείες για την Covid-19 μέσω των αναρτήσεών του στον ιστότοπο Stop Covid Cold, απ’ όπου διέσπειρε συνωμοσιολογικές επιστημονικοφανείς θεωρίες. Οι New York Times έχουν γράψει ότι, παρότι γιατρός ο ίδιος, είναι ο influencer με τη μεγαλύτερη επιρροή. Σύμφωνα, πάντως, με την έρευνα, «ο ιστότοπος Stop Covid Cold καταργήθηκε τον Απρίλιο έπειτα από προειδοποιητική επιστολή από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ που προειδοποιούσε τον Μέρκολα να “βεβαιώσετε ότι δεν παρουσιάζετε παραπλανητικά τα προϊόντα σας ως ασφαλή και αποτελεσματικά για χρήση που σχετίζεται με την Covid-19”. Ο Μέρκολα ανακοίνωσε αργότερα τον Μάιο ότι θα αφαιρούσε οριστικά “όλα τα άρθρα που σχετίζονται με βιταμίνες D, C, ψευδάργυρο και Covid-19” από τον ιστότοπό του».
Ο Αντριου Ουέικφιλντ (περίπου 500.000 δολάρια), που έχει αντίστοιχο παρελθόν, είχε δημοσιεύσει αντιεμβολιαστική μελέτη, που έχει πλέον ανακληθεί, «η οποία συνέδεε ψευδώς το συνδυασμένο εμβόλιο ιλαράς-παρωτίτιδας-ερυθράς (MMR) με τον αυτισμό»· αργότερα, εγκατέλειψε τη Βρετανία για τις ΗΠΑ, καθώς είχαν αρχίσει, όπως λέει η έρευνα, να έρχονται στην επιφάνεια προσωπικά οικονομικά συμφέροντα από την περί ης ο λόγος «μελέτη», αφού είχε δημιουργήσει πρώτα φόβους μεταξύ των ήδη… φοβισμένων.
Ο Λάρι Κουκ είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση· ξεκινώντας από ένα γκρουπ στο Facebook όπου καταπολεμούσε τις θεραπείες του καρκίνου και πρότεινε, κερδίζοντας πολλά, τις δικές του εναλλακτικές θεραπείες, κατέληξε σε full-time ακτιβιστή κατά των εμβολίων του κορωνοϊού· εξακολουθεί και σήμερα να λάμπει στο Χ, προσφέροντας στο κοινό του νέους δρόμους για θεραπείες και αποφυγή πάσης φύσεως εμβολίων.
Η έρευνα του Center for Counting Digital Hate έχει υπολογίσει πόσα χρήματα έχουν εισρεύσει στα ταμεία των ανθρώπων που πρωτοστατούν στις αντιεμβολιαστικές εκστρατείες, πωλώντας ταυτόχρονα προϊόντα και θεραπείες εναλλακτικής ιατρικής.
Από τις πιο… εξέχουσες περιπτώσεις της έρευνας, είναι το ζεύγος Τάι και Σαρλίν Μπόλινγκερ – υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ, με κέρδη πάνω από 3 εκατ. δολ. έως το 2021. Οι δυο τους έχουν «κινηματογραφικό» παρελθόν, καθώς έχουν γυρίσει πλείστα όσα «ντοκιμαντέρ» κατά των θεραπειών του καρκίνου και των εμβολίων. Η Σαρλίν Μπόλινγκερ, δε, έχει στο μεταξύ καταφέρει να κάνει τα καλλυντικά της να πουλιούνται σαν ζεστό ψωμάκι, αποφέροντάς της εκατομμύρια δολάρια. Οπως ισχυρίζεται η έρευνα του Center for Counting Digital Hate, «το 2020 οι Μπόλινγκερ δημιούργησαν μια νέα έκδοση του TTAV [σ.σ. της εταιρείας παραγωγής τους], με κορυφαίους αντιεμβολιαστές», συμπεριλαμβανομένων πολλών ονομάτων που αναφέρονται στη λίστα των «13» της οργάνωσης. «Το υλικό που δημιουργήθηκε για την προώθηση αυτής της σειράς ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει έναν “Οδηγό πεδίου για τον κορωνοϊό”, ο οποίος συνδέει ψευδώς τις συνωμοσίες για την Covid-19 με το 5G και προωθεί την “ενδοφλέβια βιταμίνη C” ως τρόπο καταπολέμησης του ιού».
Η οστεοπαθητικός Σέρι Τενπένι έχει κερδίσει –τουλάχιστον έως το 2021– πάνω από 2 εκατ. δολάρια επιμορφώνοντας τη νέα γενιά αντιεμβολιαστών ακτιβιστών, ο επιχειρηματίας εναλλακτικής ιατρικής Μάικ Ανταμς έχει κέρδη πάνω από 4 εκατ. δολ.), ενώ ο γιατρός Ρασίντ Μπουτάρ (πάνω από 500.000 δολ. – πέθανε το 2023) έχει «κατακεραυνωθεί» από το FDA. Η λομπίστρια Μπάρμπαρα Λόι Φίσερ έχει κέρδη πάνω από 1 εκατ. και ο επίσης επιχειρηματίας εναλλακτικής ιατρικής Σάιερ Τζι (περί τις 200.000 δολ.) έχει χαρακτηρίσει «γενοκτονία» την εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού. Η δε ψυχίατρος Κέλι Μπρόγκαν (περί τις 200.000 δολ.) ωθεί τους ασθενείς της σε «ριζοσπαστικές αυτο-θεραπείες».
Και τα εκατομμύρια πάνε κι έρχονται…
Τα κέρδη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Τα εκατομμύρια, ωστόσο, αυτά δεν πάνε κι έρχονται μόνο από τους δωρητές και τους… παραπλανημένους προς τους συνωμοσιολόγους αντιεμβολιαστές. Πηγαίνουν από τους τελευταίους στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Προτού η Meta ή το YouTube αποσύρουν εκατομμύρια αναρτήσεις, σελίδες και βίντεο, η έρευνα του Center for Counting Digital Hate έδειξε ότι το 2020 οι πλατφόρμες κέρδισαν περίπου 1 δισ. δολάρια από τις διαδικτυακές καμπάνιες όσων έχουν ήδη αναφερθεί παραπάνω, αλλά και από χιλιάδες άλλους. Η έρευνα έχει «δείξει» ότι, έως το 2021, 409 αγγλόφωνοι αντιεμβολιαστικοί λογαριασμοί είχαν περί τα 58 εκατομμύρια ακόλουθους.
Προτού η Meta ή το YouTube αποσύρουν εκατομμύρια αναρτήσεις, σελίδες και βίντεο, η έρευνα του Center for Counting Digital Hate έδειξε ότι το 2020 οι πλατφόρμες κέρδισαν περίπου 1 δισ. δολάρια.
Σύμφωνα, μάλιστα, με εκπρόσωπο της Meta το 2021, «διεξάγουμε τη μεγαλύτερη διαδικτυακή εκστρατεία ενημέρωσης εμβολίων στον κόσμο, επισημαίνοντας κάθε ανάρτηση σχετικά με τα εμβόλια με ακριβείς πληροφορίες και έχουμε αφαιρέσει προφίλ, σελίδες και περιεχόμενο που προσδιορίζεται σε αυτές τις αναφορές. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας αφαιρέσαμε 18 εκατομμύρια στοιχεία επιβλαβούς παραπληροφόρησης σχετικά με την Covid-19 και συνεργαστήκαμε με 80 οργανισμούς ελέγχου δεδομένων για να χαρακτηρίσουμε πάνω από 167 εκατομμύρια αναρτήσεις ως ψευδείς».
Ορισμένοι συνεχίζουν απτόητοι
Παρότι, πάντως, οι μεγάλες πλατφόρμες απέτρεψαν μέχρι ενός βαθμού τη μαζική διάδοση των ψευδών ειδήσεων και των θεωριών συνωμοσίας, οι Τάι και Σαρλίν Μπόλινγκερ μέχρι σήμερα αναρτούν κανονικά στη σελίδα τους στο Facebook, κυρίως τα λεγόμενα «αμένσιοτα», αλλά και καμπάνιες για την «Αλήθεια για τον καρκίνο», εν μέσω προωθήσων των καλλυντικών της Σαρλίν και γκρίνιας για τον αποκλεισμό αναρτήσεών τους. Ταυτόχρονα, για να μην τους τσακώσει ο αλγόριθμος, γράφουν την Covid-19 ως «COV1D», συνεχίζοντας τον αγώνα τους εναντίον των «θανατηφόρων εμβολίων».
Για να μην τους τσακώσει ο αλγόριθμος, γράφουν την Covid-19 ως «COV1D», συνεχίζοντας τον αγώνα τους εναντίον των «θανατηφόρων εμβολίων».
Ο Λάρι Κουκ στο Χ συνεχίζει απτόητος – εξάλλου, ο Ελον Μασκ είναι υπέρμαχος της «απόλυτης ελευθερίας του λόγου». Ανεβάζει ιστορίες με θανάτους από εμβόλια –ή με παρ’ ολίγον θανάτους–, δίνει οδηγίες για γιατρούς που δεν πιστεύουν στα εμβόλια και αναρτά «επιστημονικές μελέτες» του τύπου: «Η λευχαιμία είναι ο πιο διαδεδομένος τύπος καρκίνου στα παιδιά. Η φορμαλδεΰδη προκαλεί λευχαιμία και καρκίνο. Τα εμβόλια περιέχουν φορμαλδεΰδη».
Η Informed Consent Action Network εξακολουθεί να δημοσιεύει… επιστημονικά άρθρα κατά των εμβολίων στο Facebook, ενώ υπάρχουν για μελλοντικά εισπνεόμενα εμβόλια που εξαπλώνονται σαν ιός.
Η America’s Frontline Doctors, επίσης στο Facebook, δεν σταματά να χαίρεται που όλο και περισσότεροι γιατροί εντάσσονται στις ιδεολογικές, αντιεμβολιαστικές της τάξεις. Παράλληλα, εξακολουθεί να διοργανώνει συνέδρια, αλλά και να φωνάζει ότι «προσπαθούν να επαναφέρουν την πανδημία για να επαναφέρουν ταυτόχρονα και την τυραννία».
Ο Τζόζεφ Μέρκολα, ασφαλώς, έχοντας μάλιστα δεκάδες σελίδες σε διάφορες γλώσσες του κόσμου, υποστηρικτής κι εκείνος του Ρόμπερτ Φ. Κένεντι του νεότερου, συνεχίζει απτόητος στο Facebook να διαμαρτύρεται για τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες, αναρτώντας ταυτόχρονα άρθρα του για το πώς να θεραπευτεί η long Covid, αλλά και οι κρεατοελιές. Ωστόσο, κάποια εκ των άρθρων αποσύρονται και αρχειοθετούνται.
Ο Ντελ Μπίγκτρι, η Μπάρμπαρα Λόι Φίσερ και η Σέρι Τενπένι διαπρέπουν στο Χ. Η καμπάνια τους κατά των εμβολίων είναι ασταμάτητη – ο Μπίγκτρι είναι κατά, οπωσδήποτε, και των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών, κάτι που εξάπτει την ταξική μνησικακία των «αποκάτω», αφού, όπως λένε, αυτές οι επιχειρήσεις κάτι μας κρύβουν για να αυξήσουν τα έσοδά τους· βασική αρχή των ακραίων, όπως ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι, του οποίου την προεδρική καμπάνια στηρίζει εκ των έσω.
