ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Διαβεβαιώσεις για τη συνεχιζόμενη δέσμευση των ΗΠΑ στην ασφάλεια των συμμάχων στον Ειρηνικό πρόσφερε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στους προσκεκλημένους του, τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Φούμιο Κισίντα και τον πρόεδρο των Φιλιππίνων Φερντινάντ Μάρκος τζούνιορ, εν μέσω ανησυχιών για τις συνεχιζόμενες κινεζικές στρατιωτικές προκλήσεις στην περιοχή.
«Οι αμυντικές δεσμεύσεις μας προς την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες είναι ατσάλινες. Οπως έχω πει και παλιότερα, κάθε επίθεση σε αεροσκάφος, πλοίο ή στρατιώτη των Φιλιππίνων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας θα θέσει σε εφαρμογή την υπάρχουσα συμφωνία αμοιβαίας άμυνας», είπε την Πέμπτη ο Μπάιντεν στην έναρξη των τριμερών συνομιλιών με τους Κισίντα και Μάρκος στον Λευκό Οίκο. Οι σχέσεις μεταξύ Κίνας και Φιλιππίνων δοκιμάστηκαν συχνά τα τελευταία χρόνια με αφορμή θερμά επεισόδια μεταξύ πολεμικών πλοίων των δύο χωρών στα χωρικά ύδατα αμφισβητούμενων βραχονησίδων. Κινεζικές ακταιωροί προσεγγίζουν επίσης συστηματικά διεκδικούμενες από την Ιαπωνία βραχονησίδες στα ανοιχτά της Ταϊβάν στη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας.
Στις λεγόμενες «παρενοχλήσεις» του στις «γκρίζες ζώνες», το κινεζικό ναυτικό έχει χρησιμοποιήσει αντλίες νερού εναντίον πλοίων των Φιλιππίνων, με Κινέζους κυβερνήτες να έχουν δώσει ακόμη και εντολές εμβολισμού σκαφών της Μανίλας στον διαφιλονικούμενο ύφαλο Τόμας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Το 1999 οι Φιλιππίνες είχαν οδηγήσει σκόπιμα πλοίο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου πάνω στον ύφαλο, δημιουργώντας μόνιμη στρατιωτική παρουσία στη βραχονησίδα.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία του την περασμένη εβδομάδα με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, ο Τζο Μπάιντεν εξέθεσε τις ανησυχίες του για τις κινεζικές ναυτικές επιχειρήσεις στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, όπως και τις προσπάθειες του κινεζικού ναυτικού να παρεμποδίσει τον ανεφοδιασμό του φυλακίου στον ύφαλο Τόμας. Κινέζοι αξιωματούχοι αντιδρούν έντονα σε επικρίσεις για τις δραστηριότητες αυτές του ναυτικού και κατηγορούν τις ΗΠΑ για τεχνητή συντήρηση της έντασης. «Κανείς δεν δικαιούται να παραβιάζει την υφαλοκρηπίδα και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, τα οποία θα διαφυλάξουμε σύμφωνα με τη διεθνή νομιμότητα», είπε η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Μάο Νινγκ.
Ο Λευκός Οίκος παρουσίασε την πρώτη τριμερή σύνοδο με την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες ως ισχυρή απάντηση στις κινεζικές απόπειρες εκφοβισμού, λέγοντας ότι η συνάντηση θα στείλει σαφές μήνυμα στο Πεκίνο ότι έχει καταστεί «ο παρίας της γειτονιάς», σύμφωνα με στέλεχος της αμερικανικής κυβέρνησης. Σε χθεσινή ανακοίνωσή του, ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι «οι πρόεδροι Μπάιντεν και Μάρκος υπογράμμισαν την προσήλωσή τους στο διεθνές δίκαιο στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας». Οι δύο ηγέτες ανακοίνωσαν επίσης τη διεξαγωγή κοινών θαλάσσιων περιπολιών στα διαφιλονικούμενα χωρικά ύδατα.
Δείπνο στον Κισίντα
Την Τετάρτη ο πρόεδρος Μπάιντεν παρέθεσε επίσημο δείπνο στον Ιάπωνα πρωθυπουργό και στη σύζυγό του, αναγνωρίζοντας εμμέσως τη διευρυνόμενη επιρροή του Τόκιο στη διεθνή σκηνή. Την Πέμπτη ο Κισίντα επισκέφθηκε το Καπιτώλιο για να απευθύνει χαιρετισμό ενώπιον της ολομέλειας του Κογκρέσου, εστιάζοντας στην ομιλία του στην ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας των δύο χωρών και καταπολέμησης των δισταγμών μερίδας της νομοθετικής εξουσίας για την εμπλοκή των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή.
Την αναθέρμανση των σχέσεων Μανίλας – Ουάσιγκτον έχει αναδείξει σε προτεραιότητά του ο Αμερικανός πρόεδρος. Η εκλογή του γιου του εκλιπόντος δικτάτορα στην προεδρία το 2022 και η απομάκρυνση από την πολιτική δράση του πρώην προέδρου Ροντρίγκο Ντουτέρτε, του οποίου ο πόλεμος κατά των ναρκωτικών οδήγησε σε χιλιάδες εκτελέσεις υπόπτων από την αστυνομία, επέτρεψε στον Μπάιντεν να προσεγγίσει χωρίς πολιτικό κόστος τον νέο πρόεδρο της νησιωτικής χώρας.