Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μετά την πρόσφατη ιρανική επίθεση εναντίον του Ισραήλ και, ξεχωριστά, η έκρυθμη κατάσταση στον Λίβανο, καθώς και η στρατηγική σχέση Ευρωπαϊκής Ενωσης και Τουρκίας στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον, θα απασχολήσουν το διήμερο έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που ξεκίνησε πριν από λίγο στις Βρυξέλλες.
Στην έναρξη της Συνόδου θα μιλήσουν για την Ουκρανία με τη συμμετοχή του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι μέσω τηλεδιάσκεψης.
Στο επίκεντρο της αποψινής συζήτησης, στο πλαίσιο δείπνου, θα βρεθούν πιθανές κυρώσεις εναντίον της Τεχεράνης ως «απάντηση» στην επίθεση του περασμένου Σαββάτου. Κυρίως όμως θα συζητηθούν τρόποι για να αποφευχθεί η περαιτέρω επέκταση της κρίσης στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Προσερχόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι «την απερίφραστη καταδίκη της επίθεσης που δέχθηκε το Ισραήλ από το Ιράν θα συνοδεύει η παρότρυνση όλων των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας προκειμένου η κρίση αυτή να εκτονωθεί, να μην επεκταθεί και να μην αποκτήσει χαρακτηριστικά περιφερειακής σύγκρουσης». Σχετικά με τον Λίβανο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε το γεγονός ότι η κατάσταση επηρεάζει άμεσα και την Κύπρο λόγω προσφυγικών ροών και πως, πέρα από την ανακοπή τους, θα πρέπει να δοθεί στη Βηρυτό η υποστήριξη που χρειάζεται για «να καταφέρει επιτέλους να σταθεροποιηθεί». Αναφορικά με τις σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι «υπάρχει ρητή αναφορά, η οποία συνδέει την πρόοδο των ευρωτουρκικών σχέσεων και με την πρόοδο η οποία μπορεί να γίνει στο ζήτημα του Κυπριακού».
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, τόνισε ότι «το Κυπριακό συνδέεται με την πρόοδο των ευρωτουρκικών σχέσεων» και ότι ελπίζει «μέσα από τη συζήτηση να δοθεί η θετική διάθεση από πλευράς της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μια θετική διάθεση η εξέλιξη της οποίας θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από την πρόοδο στο Κυπριακό». Σχετικά με την έκρυθμη κατάσταση στον Λίβανο, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι θα επισκεφθεί τη χώρα από κοινού με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στις 2 Μαΐου.
Από την πλευρά του, ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς σημείωσε ότι «είναι σημαντικό η επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ να μην προκαλέσει κλιμάκωση». «Για εμάς, είναι σημαντικό αυτή η στιγμή να χρησιμοποιηθεί για περαιτέρω αποκλιμάκωση και το Ισραήλ να μην απαντήσει με μια μαζική δική του επίθεση», είπε χαρακτηριστικά.
Σχετικά με πιθανά μέτρα εναντίον του Ιράν, η Ε.Ε. προσανατολίζεται σε επέκταση του καθεστώτος κυρώσεων για μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους που ήδη υπάρχουν εναντίον της Τεχεράνης σε ό,τι αφορά την προμήθεια σχετικού υλικού στη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Κάποια κράτη-μέλη εξάλλου θέλουν να χαρακτηριστούν «τρομοκρατική» οργάνωση οι Φρουροί της Επανάστασης.
Προσερχόμενος στη συνεδρίαση των «27», ο Αυστριακός καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ τόνισε ότι «όλοι οι πιθανοί τρόποι αυστηροποίησης των κυρώσεων θα πρέπει να εξετασθούν».
Ο Φινλανδός πρωθυπουργός Πέτερι Ορπο υπογράμμισε ότι σε ό,τι αφορά τη Μέση Ανατολή είναι σημαντικό να ζητήσουμε από το Ισραήλ «να μην επιτεθεί επειδή πρέπει να αποκλιμακωθεί αυτή η πολύ δύσκολη κατάσταση».
Για το ίδιο θέμα, η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, ανέφερε ότι η «πρόκληση τώρα είναι το πώς θα αποκλιμακωθεί η κατάσταση». Την ίδια στιγμή, ανέφερε ότι θα συνεχίσει η Ε.Ε να ζητά μόνιμη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και την επιστροφή των ομήρων καθώς και την ανάγκη αποστολής ανθρωπιστικής βοήθειας. Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, επισήμανε την ανάγκη για μεγαλύτερη ενίσχυση της αεράμυνας και παροχή στρατιωτικού υλικού όσο το δυνατόν πιο άμεσα.
Την ανάγκη να σταλούν άμεσα πύραυλοι εδάφους – αέρος στο Κίεβο υπογράμμισε ο Ολλανδός πρωθυπουργός και υποψήφιος πλέον για τη θέση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε. Ανέφερε ότι αρκετές χώρες κρατούν αποθηκευμένα συστήματα patriot, που θα μπορούσαν να σταλούν άμεσα στην Ουκρανία. «Μπορούμε να τα αγοράσουμε από αυτές τις χώρες και να παραδοθούν στην Ουκρανία. Εχουμε διαθέσιμα χρήματα. Είναι ζωτικής σημασίας», τόνισε κατά την άφιξή του στο Συμβούλιο. Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι οι σύμμαχοι του Ισραήλ προσέτρεξαν να το στηρίξουν παρά το γεγονός ότι δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ η Ουκρανία δεν έχει ακόμα επαρκή στήριξη για την αεράμυνά της τόνισε ότι το Κίεβο χρειάζεται όλη τη στήριξη που μπορούμε να παράσχουμε ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την ενίσχυση της αεράμυνάς του. «Πρέπει να το κάνουμε να συμβεί», είπε χαρακτηριστικά.