Νέα αντίσκηνα τοποθέτησαν το βράδυ της Πέμπτης φοιτητές του Πανεπιστημίου Columbia στη Νέα Υόρκη, υπέρμαχοι της κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, διαμαρτυρόμενοι με τον τρόπο αυτό για την απομάκρυνσή τους λίγες ώρες νωρίτερα από την αστυνομία, κατόπιν υποδείξεως της πρυτανείας του ιδρύματος. Η διοίκηση του Columbia πίστευε ότι η διάλυση του καταυλισμού και η σύλληψη περισσότερων των 100 διαδηλωτών θα έπειθε τους φοιτητές να εγκαταλείψουν τη δράση τους. Τα πράγματα εξελίχθηκαν, όμως, αλλιώς.
Τη νύχτα της Πέμπτης, οι σκηνές είχαν εξαφανισθεί, αλλά δεκάδες φοιτητές κατέλαβαν έναν από τους αύλειους χώρους του Columbia. Αποφασισμένοι να μείνουν εκεί όλη τη νύχτα, οργάνωσαν μάλιστα και αυτοσχέδιο χορευτικό πάρτι. «Η αστυνομική παρουσία δεν θα μας αποθαρρύνει. Αντιθέτως, η καταστολή μάς συσπείρωσε και μας έκανε πιο αποφασιστικούς», λέει η 24χρονη Παλαιστινοαμερικανίδα φοιτήτρια στη Σχολή Κοινωνικής Εργασίας του Columbia, Λάιλα Σαλίμπα.
Τη στιγμή που τα αμερικανικά πανεπιστήμια δονούνται από τον φοιτητικό ακτιβισμό γύρω από το παλαιστινιακό ζήτημα, με τη διαταραχή απονομών βραβείων, επίσημων δείπνων και μαθημάτων, οι πανεπιστημιακές αρχές αναρωτιούνται εάν η καταστολή θα δώσει τέλος στις διαμαρτυρίες ή, αντιθέτως, θα τις ενισχύσει.
Η απόφαση της προέδρου του Columbia, Νεμάτ Σαφίκ, να καλέσει την αστυνομία ελήφθη μία ημέρα μετά την κατάθεσή της ενώπιον του Κογκρέσου, όπου ανέφερε ότι πολλοί επικεφαλής πανεπιστημιακών ιδρυμάτων συμφωνούν πλέον ότι ορισμένα αμφιλεγόμενα συνθήματα και φράσεις, όπως το «από τον ποταμό μέχρι τη θάλασσα», θα πρέπει να ελέγχονται πειθαρχικά.
Η Σαφίκ αντιμετώπισε έντονες επικρίσεις από ειδικούς των ακαδημαϊκών ελευθεριών για την αδυναμία της να υψώσει το ανάστημά της απέναντι στα μέλη της Βουλής, που έχουν αποδειχθεί πρόθυμα να καταπατήσουν το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση. Την Πέμπτη, η πρόεδρος του Columbia έγραψε σε μήνυμά της προς τη φοιτητική κοινότητα: «Ελαβα έκτακτα μέτρα γι’ αυτή τη συγκυρία. Η κατασκήνωση διαμαρτυρίας διαταράσσει τη φοιτητική ζωή και δημιουργεί κακοποιητικό περιβάλλον εκφοβισμού για πολλούς από τους φοιτητές μας. Οι φοιτητές που δημιούργησαν την κατασκήνωση, παραβίασαν μακρύ κατάλογο κανόνων».
Τα μέτρα καταστολής του φοιτητικού ακτιβισμού απειλούν να πυροδοτήσουν νέο κίνημα, όμοιο με εκείνο του 1968.
Πολλά πανεπιστήμια κατέφυγαν και αυτά σε αυστηρά μέτρα κατά των ακτιβιστών. Το Πανεπιστήμιο ΜΙΤ της Βοστώνης, το Πανεπιστήμιο Μπράουν και το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης κινήθηκαν και αυτά εναντίον των φοιτητών διαδηλωτών, με την αστυνομία να προβαίνει σε συλλήψεις σε ορισμένες περιπτώσεις. Οι διοικήσεις πανεπιστημίων, όπως αυτά του Βάντερμπιλτ και της Πομόνα, υπερασπίστηκαν την πολιτική αποβολής ή ακόμη και οριστικής απομάκρυνσης για φοιτητές διαδηλωτές, λέγοντας ότι οι νέοι αυτοί απέδειξαν ότι δεν ενδιαφέρονται για εποικοδομητικό διάλογο παρά μόνο για πρόκληση αναταραχής.
Η Αλεξ Μόρεϊ, διευθύντρια οργάνωσης υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης, υπογραμμίζει ότι η αποβολή φοιτητών για παραβίαση κοινώς αποδεκτών κανονισμών μπορεί να είναι θεμιτή. «Το Columbia, όμως, εξέθεσε τον εαυτό του όταν η πρόεδρος του ιδρύματος κατέθεσε ότι το πανεπιστήμιο συνέλεγε και εξέταζε τις δηλώσεις φοιτητών και μελών του διδακτικού προσωπικού. Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό», τονίζει η Μόρεϊ.
Ο ιστορικός του φοιτητικού κινήματος, Ανγκους Τζόνσον, βλέπει ομοιότητες με τις διαδηλώσεις κατά του πολέμου του Βιετνάμ. Τον Απρίλιο του 1968, φοιτητές από το πανεπιστήμιο Columbia κατέλαβαν πέντε κτίρια, κατασκήνωσαν στο γραφείο του πρύτανη και διέκοψαν τη λειτουργία του ιδρύματος.
Μία εβδομάδα αργότερα, η αστυνομία ανέλαβε να διαλύσει τους καταληψίες, πραγματοποιώντας περισσότερες από 700 συλλήψεις. Αστυνομικοί ξυλοκόπησαν φοιτητές, τους χτύπησαν με κλομπ, τους γρονθοκόπησαν και τους έσυραν στα σκαλιά προς την έξοδο. Η οργή για την αστυνομική βία ευνόησε τους φοιτητές. Τα αιτήματα των διαδηλωτών, όπως η λύση των συμβολαίων του Columbia με το Πεντάγωνο για αμυντικά προγράμματα και η χορήγηση πλήρους αμνηστίας στους συλληφθέντες διαδηλωτές, ικανοποιήθηκαν στο σύνολό τους.
Η διαδήλωση του 1968 υπήρξε η στιγμή κατά την οποία οι πρυτάνεις συνειδητοποίησαν ότι η καταστολή ήταν αναποτελεσματική. Μετά τον θάνατο φοιτητών από πυρά αστυνομικών και εθνοφυλάκων στο Κεντ Στέιτ και στο Τζάκσον Στέιτ, οι πανεπιστημιακές αρχές έγιναν πολύ προσεκτικές.