«Στη Γάζα έχω δει πράγματα που δεν μπορώ να περιγράψω»

Νοσοκομεία λίγες ημέρες πριν σταματήσουν τη λειτουργία τους, κίνδυνος λιμού εξαιτίας των ελλείψεων σε τρόφιμα και νερό, μια περιοχή που θυμίζει σκουπιδότοπο και ένας κοινωνικός ιστός που καθημερινά καταρρέει όλο και περισσότερο. Οι εικόνες που μεταφέρει στην «Κ» ο Γιώργος Πετρόπουλος, επικεφαλής στο πρακτορείο της Γάζας του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ, είναι αποκαρδιωτικές. Επειτα από την επίθεση στη Ράφα και το κλείσιμο της συνοριακής διέλευσης, η αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας έχει σταματήσει. Eλάχιστο ανθρωπιστικό υλικό φτάνει μόνο μέσω ενός φυλακίου στη βόρεια Γάζα, το οποίο όμως ουδόλως επαρκεί. Χιλιάδες κόσμου μεταναστεύουν προς τα βόρεια, μικρά παιδιά εκδίδονται για λίγο φαγητό. Κάθε σπιθαμή ανθρωπιάς, φαίνεται πως έχει πια εξαλειφθεί από τη Γάζα. Ολα πλέον κρέμονται από μια κλωστή.   

«Εχω δει πράγματα που δεν μπορώ να περιγράψω»

Οπως αφηγείται ο κ. Πετρόπουλος, μετά την επίθεση στη Ράφα, «δεν μπορούμε να φέρουμε ανθρωπιστικό υλικό, βενζίνη και πετρέλαιο, ούτε να μπει ή να βγει το προσωπικό των ανθρωπιστικών οργανώσεων».

Το σημαντικότερο ζήτημα αυτή τη στιγμή εξαιτίας του αποκλεισμού σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η έλλειψη πετρελαίου που έχει να εισαχθεί εδώ και τέσσερις ημέρες. Αλλωστε, όπως περιγράφει, «το πετρέλαιο εδώ δεν χρησιμοποιείται μόνο για τα φορτηγά και τα αυτοκίνητα. Ολα λειτουργούν με πετρέλαιο: τα συστήματα ύδρευσης, τα μηχανήματα που καθαρίζουν τα απόβλητα και αυτά που παρέχουν τηλεφωνία και ίντερνετ. Από την περασμένη Τετάρτη έχουμε ότι έχει απομείνει στα ντεπόζιτα. Υπολογίζω πως το Σαββατοκύριακο θα έχει τελειώσει το πετρέλαιο στα νοσοκομεία και δεν θα έχουν ρεύμα».

Εάν τα νοσοκομεία δεν έχουν ηλεκτρικό, οι θερμοκοιτίδες δεν θα λειτουργούν και τα μωρά θα πεθάνουν. Δεν θα μπορεί να γίνει εγχείρηση. Εάν κάποιος χρειάζεται αιμοκάθαρση, αυτό δεν θα είναι δυνατό. Δεν θα υπάρχουν φώτα, τα νοσοκομειακά οχήματα δεν θα μπορούν να κινηθούν. Το σύστημα σταματάει.   

Στη νότια Γάζα έχουν απομείνει τρία νοσοκομεία, «εκ των οποίων το ένα είναι μαιευτήριο. Κάθε μέρα έχουμε περίπου ογδόντα με εκατό γεννήσεις. Εάν το νοσοκομείο δεν έχει ηλεκτρικό, οι θερμοκοιτίδες δεν θα λειτουργούν και τα μωρά θα πεθάνουν. Μέσα στα νοσοκομεία υπάρχει πολύς κόσμος, πολλοί εκτοπισμένοι. Δεν θα μπορεί να γίνει εγχείρηση. Εάν κάποιος χρειάζεται αιμοκάθαρση, αυτό δεν θα είναι δυνατό. Δεν θα υπάρχουν φώτα, τα νοσοκομειακά οχήματα δεν θα μπορούν να κινηθούν. Το σύστημα σταματάει». Σε ένα ακόμη νοσοκομείο που έχει απομείνει στη βόρεια Γάζα, «οι γυναίκες παίρνουν τηλέφωνο και παρακαλάνε να πάνε να γεννήσουν με καισαρική, επειδή δεν ξέρουν αν αύριο θα σκοτωθούν ή αν θα έχει βομβαρδιστεί το νοσοκομείο».

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η έλλειψη νοσοκομείων, «έχουν στηθεί πολλές κλινικές στη νότια πλευρά. Είναι σαν στρατιωτικά νοσοκομεία, σαν κάτι που βλέπεις στις ταινίες. Εκεί βρίσκεται ο Ερυθρός Σταυρός, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα και κάποιες άλλες ΜΚΟ, όμως δεν υπάρχουν οι προδιαγραφές που χρειαζόμαστε». Αλλωστε, όπως σχολίασε ο κ. Πετρόπουλος, «εδώ έχουμε πόλεμο. Οι εγχειρήσεις που γίνονται σε ανθρώπους με τραύματα και εγκαύματα είναι πολύ υψηλού επιπέδου και χρειάζονται άλλο επίπεδο περίθαλψης. Εχω δει πράγματα που δεν μπορώ να περιγράψω».   

Αυτή τη στιγμή το μόνο ανοιχτό πέρασμα βρίσκεται στο βόρειο τμήμα, στο Ερέζ Κρόσινγκ, όπου «έρχονται περίπου 50 νταλίκες την ημέρα οι οποίες ταΐζουν 250-300 χιλιάδες ανθρώπους». Ο ίδιος έφτασε στη Γάζα λίγο μετά την Πρωτοχρονιά. Τότε, «βάζαμε μέσα 60 νταλίκες την ημέρα και χειροκροτούσαμε, ενώ πριν τον πόλεμο έμπαιναν πεντακόσιες. Πριν λίγες ημέρες σπάσαμε τα ρεκόρ και μπήκαν μέσα 345 νταλίκες. Είπαμε τότε ότι κάτι αρχίζει να πηγαίνει καλά. Επεφταν και οι τιμές του φαγητού. Την επόμενη ημέρα έγινε η επίθεση και έκλεισε το πέρασμα. Καμία νταλίκα πλέον δεν περνάει στη Γάζα από τον Νότο. Χθες είδα έναν χείμαρρο κόσμου να πηγαίνει από τον Νότο προς τον Βορρά και την παραλία, ώστε να επιβιώσει».

«Είμαστε ήδη στο 5% – 8% της παραγωγής νερού»

Η κατάσταση έχει πλέον αντιστραφεί πλήρως, καθώς «πριν τρεις μήνες, το ανθρωπιστικό υλικό που βάζαμε από τον Νότο των 2 εκατομμυρίων ανθρώπων, προσπαθούσαμε με κάθε τρόπο να φτάσει στον Βορρά των 300 χιλιάδων ανθρώπων, ώστε να μην έχουμε λιμό. Πλέον, έχει απομείνει μόνο ένα φυλάκιο βόρεια, όπου πρέπει να περάσει φαγητό, ανθρωπιστικό υλικό και πετρέλαιο για 2 εκατομμύρια ανθρώπους».

Είχαμε μια αποθήκη γεμάτη με εργαλεία και ανταλλακτικά για τον εξοπλισμό για τις γεννήτριες που χρησιμοποιούνται για την ύδρευση και της έριξαν ρουκέτες. Γιατί;

Ακόμη όμως και στο βόρειο φυλάκιο, η κατάσταση είναι έκρυθμη: «Πριν πάμε στο φυλάκιο, ενημερώνουμε τι ώρα θα φτάσουμε, όλα είναι συντονισμένα. Παρόλα αυτά, συχνά μας έχουν ανοίξει πυρ. Προειδοποιητικές βολές τις λένε. Είμαστε σε έναν πόλεμο όπου έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 250 ανθρωπιστές. Είχαμε μια αποθήκη γεμάτη με εργαλεία και ανταλλακτικά για τον εξοπλισμό για τις γεννήτριες που χρησιμοποιούνται για την ύδρευση και της έριξαν ρουκέτες. Γιατί;».

Το νερό στην Γάζα δεν είναι πόσιμο και πρέπει να υποστεί αφαλάτωση. Εξαιτίας όμως της έλλειψης πετρελαίου, «αυτές οι γεννήτριες θα πάψουν να λειτουργούν και να παράγουν έστω κι αυτό το λίγο νερό. Είμαστε ήδη περίπου στο 5% – 8% της παραγωγής του νερού που είχαμε πριν τον πόλεμο». Ο ίδιος αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε έναν καταυλισμό εκτοπισμένων στην παραλία, όπου «είμαι περιστοιχισμένος από σκουπίδια, αφού δεν μπορούν να τα μεταφέρουν τα σκουπιδιάρικα. Είμαστε αντιμέτωποι με έναν λιμό, πάνω σε έναν σκουπιδότοπο».  

«Πόση καλοσύνη απομένει σε μια γειτονιά;»

Προς το παρόν, ακόμη και στη νότια Γάζα, υπάρχει φαγητό. Αυτό που φοβάται όμως ο κ. Πετρόπουλος είναι «να μην υπάρξει πανικός στον κόσμο επειδή έχουν κλείσει τα σύνορα. Συνήθως δίνουμε σε κάθε οικογένεια φαγητό για 10-20 ημέρες. Ποιος ξέρει όμως πόσοι πήραν και που το αποθήκευσαν. Εμείς στις αποθήκες είχαμε πάντα απόθεμα για περίπου μιάμιση ημέρα. Δεν μας άφηναν να έχουμε παραπάνω. Αυτή η ποσότητα έχει ήδη διανεμηθεί. Προφανώς και υπάρχει υποσιτισμός, έχουν πεθάνει και παιδιά, πρέπει να φέρουμε μεγάλους όγκους σιτηρών προκειμένου να αντιστραφεί η κατάσταση».

Περίπου 18 χιλιάδες παιδιά βρίσκονται χωρίς τους γονείς τους ή είναι ορφανά.  Αυτά τα παιδιά δεν έχουν και φαγητό. Αν είναι μικρά κορίτσια πώς θα βρουν φαγητό; Η λογική πάει στη σωματεμπορία. Βλέπεις τον κοινωνικό ιστό να αλλοιώνεται. Αναρωτιέσαι πόση καλοσύνη απομένει σε μια γειτονιά; Πότε θα αρχίσει κάποιος να παραφέρεται ή να εκμεταλλεύεται τον διπλανό του;

Ακόμη ένα πρόβλημα είναι «ότι θα αρχίσουν να αυξάνονται γοργά οι τιμές των τροφίμων. Ο κόσμος όμως εδώ δεν έχει χρήματα. Οι τράπεζες και τα ΑΤΜ δεν λειτουργούν». Το πλαίσιο που διαμορφώνεται είναι αποπνικτικό, καθώς σύμφωνα με τον κ. Πετρόπουλο, «πας να αγοράσεις κονσέρβες και σου ζητάνε χρήματα. Αν δεν έχεις, σου ζητάνε να δώσεις την ταυτότητά σου. Αν πεινάς και την δώσεις, μετά θα πρέπει να πληρώσεις για να σου επιστραφεί. Ειδάλλως, δεν μπορείς να ξαναπάς σε διανομή φαγητού, όπου απαιτείται η επίδειξη ταυτότητας».

Σε αυτή την πραγματικότητα, «η κατάσταση γίνεται τραγική κυρίως για τις γυναίκες και τα παιδιά. Περίπου 18 χιλιάδες παιδιά βρίσκονται χωρίς τους γονείς τους ή είναι ορφανά. Δεν έχουμε που να τα πάμε. Αυτά τα παιδιά δεν έχουν και φαγητό. Αν είναι μικρά κορίτσια πώς θα βρουν φαγητό; Η λογική πάει στη σωματεμπορία. Και πράγματι έτσι συμβαίνει. Βλέπεις τον κοινωνικό ιστό να αλλοιώνεται. Αναρωτιέσαι πόση καλοσύνη απομένει σε μια γειτονιά; Πότε θα αρχίσει κάποιος να παραφέρεται ή να εκμεταλλεύεται τον διπλανό του; Πιστεύω ότι έχουμε φτάσει πια σε αυτό το σημείο. Αλλωστε, εδώ δεν έχουμε αστυνομία και κάποιου είδους διακυβέρνηση».  

«Είμαι εκεί που πρέπει να είμαι»

Ο ίδιος ήταν να πάει να δει την οικογένεια του στην Ιορδανία για περίπου μια εβδομάδα, όμως «ξέρω ότι πια αυτό δεν θα συμβεί. Εχουμε όμως περίπου δέκα χιλιάδες ανθρώπους που πρέπει να βγουν εξαιτίας ιατρικών προβλημάτων. Οι συγκεκριμένοι δεν επιτρεπόταν να βγουν και πριν την επίθεση στη Ράφα. Τι θα γίνει με αυτούς τους ανθρώπους;», αναρωτιέται.  

Οι ελλείψεις των μελών των ανθρωπιστικών οργανώσεων είναι γιγαντιαίες, καθώς «δεν έχουμε αλεξίσφαιρο, κράνη, δορυφορικά τηλέφωνα, το ίντερνετ δεν δουλεύει. Δεν φανταζόμουν ότι το 2024, ένα τόσο μικρό μέρος θα αντιμετώπιζε τόσα πολλά εσκεμμένα εμπόδια».

Και μπορεί όπως παραδέχεται να «είναι δύσκολο να δουλέψεις εδώ», εντούτοις ο ίδιος πιστεύει ότι «είμαι εκεί που πρέπει να είμαι. Είμαι πολύ περήφανος για τους συνεργάτες μου και τη δουλειά που κάνουμε εδώ. Θα παραμείνουμε όσο χρειαστεί. Κι αν δεν έχω πετρέλαιο για το αμάξι, θα περπατώ».