Στη βουκολική περιοχή Κοτσουόλντς της Βρετανίας, η άφιξη του καλοκαιριού σηματοδοτείται από μια μετανάστευση. Πρόκειται για την επιστροφή αυτής της σπάνιας ομάδας στις μεγάλες εξοχικές επαύλεις σε κομητείες όπως το Οξφορντσάιρ και το Γκλουστερσάιρ, όπου ξεκινούν οι προετοιμασίες για μια περίοδο φιλοξενίας σε πικνίκ, γεύματα και εκδηλώσεις όπως η ανθοκομική έκθεση του Τσέλσι, οι ιπποδρομίες του Ασκοτ και το «τένις», όπως αποκαλούν επιγραμματικά ένα κεντρικό θεωρείο στο Ουίμπλεντον.
Οι ιδιοκτήτες αυτών των εξοχικών επαύλεων, που ανήκουν στο 1% του 1%, δεν αναλαμβάνουν μόνοι τους τα καθήκοντα αυτής της προετοιμασίας. Οι εργασίες αυτές ανατίθενται σε μπάτλερ, των οποίων η αποστολή, όπως και όλων όσοι σχετίζονται με αυτόν τον τρόπο ζωής των υπερπλουσίων, έχει εξελιχθεί.
Καθώς οι προσωπικοί βοηθοί έχουν αναβαπτιστεί και οι νταντάδες είναι πλέον υψηλού επιπέδου, η δουλειά του μπάτλερ συνεπάγεται μια σταδιοδρομία που δεν περιορίζεται στο γυάλισμα των ασημικών και στο δίπλωμα των πετσετών, αλλά προβλέπει τη διαχείριση ενός ολόκληρου τρόπου ζωής.
Ο σύγχρονος μπάτλερ εξακολουθεί στις περισσότερες περιπτώσεις να είναι άνδρας. Δεν είναι πια όμως αυτός ο τύπος παππού με φανελένιο παντελόνι που μένει στο παρασκήνιο, αν όχι εκτός οπτικού πεδίου. Ο σύγχρονος μπάτλερ έχει φρέσκο πρόσωπο, φοράει ένα ανεπίσημο κοστούμι με γραβάτα και βρίσκεται στο πλευρό των εργοδοτών του είτε εκείνοι είναι σπίτι είτε όχι. «Είναι κάτι σαν ιδιωτικός μάνατζερ. Τον παλιό καιρό ο μπάτλερ θα ήταν σπίτι όλη την ώρα. Σήμερα, αν η οικογένεια βρίσκεται στο γιοτ, ο μπάτλερ πηγαίνει μαζί τους», εξηγεί η Νίκι Χάσλαμ, Αγγλίδα διακοσμήτρια και προσωπικότητα της κοσμικής ζωής της χώρας.
Η δουλειά τους συνεπάγεται μια σταδιοδρομία που δεν περιορίζεται στο γυάλισμα των ασημικών και στο δίπλωμα των πετσετών, αλλά προβλέπει τη διαχείριση ενός ολόκληρου τρόπου ζωής.
Αυτό δεν συνέβαινε μέχρι πρότινος, τη δεκαετία του 1990, όταν οι μπάτλερ εκπροσωπούσαν την αρχετυπική φιγούρα ηρώων όπως ο Χάντσον στην τηλεοπτική σειρά «Upstairs, Downstairs» ή ο Κάρσον από το «Downton Abbey» ή ο Στίβενς από το μυθιστόρημα του Καζούο Ισιγκούρο «Τα απομεινάρια μιας μέρας». Σε αυτό το είδος συγκαταλέγεται ο Μάικλ Κένιλι, ένας Ιρλανδός μπάτλερ που απασχολούνταν επί δεκαετίες από τον ξάδελφό μου, σερ Τάτον Σάικς, στη βίλα του Σλεντμίρ στην κομητεία του Γιορκσάιρ. Οι τρέλες του ήταν θρυλικές. Οταν επισκέπτονταν την έπαυλη παιδιά, διακοσμούσε την επίσημη στολή του με μια κατσαρή περούκα ή γυαλιά με πλαστικά μάτια με ελατήρια. Η πιο εντυπωσιακή εμφάνισή του ήταν όταν διέσχιζε την τραπεζαρία πάνω σε ποδήλατο με ένα δίσκο με πόρτο να ισορροπεί στο τιμόνι, ένα κόλπο που αναφέρθηκε στη νεκρολογία του στην εφημερίδα The Telegraph. Οταν πέθανε σε ηλικία 65 ετών το 1999, η κηδεία του προσείλκυσε 300 άτομα και τάφηκε ανάμεσα στην οικογένεια που τον απασχολούσε επί 40 χρόνια. Στον τάφο του το επίγραμμα ανέφερε απλώς «Ο Μπάτλερ».
Η εξέλιξη του επαγγέλματος τα τελευταία χρόνια αντανακλά την κοινωνική αλλαγή στη Βρετανία: αυτό που θέλουν οι πλούσιοι άλλαξε επειδή άλλαξαν οι πλούσιοι. Η σύνθεση της ομάδας μετεξελίχθηκε από τις αριστοκρατικές οικογένειες που παραδοσιακά συνδέονταν με τους μπάτλερ σε μια νέα γενιά αυτοδημιούργητων, πλούσιων ανθρώπων που έφτιαξαν περιουσίες από βιομηχανίες όπως η τεχνολογία και τα ΜΜΕ και που θεωρούν τους μπάτλερ λιγότερο ως μέρος της επίπλωσης και περισσότερο ως ένα φανταχτερό αξεσουάρ.
Ο 53χρονος Γκριμ Κέρι εκπροσωπεί τον σύγχρονο μπάτλερ, ένα ρόλο που κατά τον ίδιο απαιτεί «σπίθα, αγάπη μου, σπίθα». Εχει δουλέψει για μερικές από τις σημαντικότερες οικογένειες της Βρετανίας και διετέλεσε επικεφαλής των μπάτλερ επί δέκα χρόνια στο Ουέστον Παρκ, μια έπαυλη στην κομητεία του Σταφορντσάιρ, που είναι το πατρικό σπίτι του Κόμη του Μπράντφορντ και μπορεί πλέον να νοικιαστεί για ιδιωτικές εκδηλώσεις. Αυτό το καλοκαίρι ο Κέρι, ο οποίος έχει καστανόξανθα μαλλιά και συχνά ένα ελαφρύ μαύρισμα, σκοπεύει να ταξιδέψει σε ποικίλους προορισμούς στην Ευρώπη για να εργαστεί ως μπάτλερ σε εξοχικά σπίτια. Στον ελεύθερο χρόνο του εκτρέφει κουτάβια που παίρνουν μέρος σε διαγωνισμούς και καλλιστεία.
Λαμπρή προϋπηρεσία
O Kέρι είναι το είδος του ανθρώπου που μπορεί να φτιάξει με κλειστά μάτια ένα εσπρέσο μαρτίνι και να καταλάβει τον ακριβή όγκο αφρού που θα προτιμούσε κάποιος για τον καπουτσίνο του με γάλα καρύδας. Ανέπτυξε αυτές τις δεξιότητες στη διάρκεια μιας καριέρας που περιελάμβανε δουλειές στο κρουαζιερόπλοιο «Queen Elizabeth 2» και σε πολυτελή ξενοδοχεία του Λονδίνου, όπως το «Ντόρτσεστερ» και το «Κλάριτζες», αλλά και σε εστιατόρια σαν το «Αϊβι». «Η διαφορά ανάμεσα σε εμένα κι έναν παλιομοδίτη μπάτλερ είναι ότι έχω εμπειρία ανθρώπων που πληρώνουν για το δείπνο τους και ασκούν διαρκώς κριτική», λέει ο Κέρι. Εμπειροι μπάτλερ σαν κι αυτόν βγάζουν πάνω από 100.000 λίρες τον χρόνο, αν και ο πρώτος μισθός τους είναι κοντά στις 40.000. Για τους μπάτλερ πλήρους απασχόλησης, μεγάλο μέρος του κόστους ζωής τους, διατροφή, στέγη, ακόμη και οι στολές τους, επιδοτούνται από τους εργοδότες. Οσοι εξάλλου εργάζονται στην Ευρώπη έχουν παραδοσιακά τα ίδια δικαιώματα με άλλους εργαζομένους, όπως τουλάχιστον 20 ημέρες διακοπές.
