Η συμμαχία ΗΠΑ – Σαουδικής Αραβίας, που διανύει τώρα την έβδομη δεκαετία της, έφερε κοντά μία φιλελεύθερη Δημοκρατία και μία υπερσυντηρητική μοναρχία. Κοινός τους στόχος, η διατήρηση της ισορροπίας στη Μέση Ανατολή και η απρόσκοπτη ροή του πετρελαίου.
Την ώρα, όμως, που ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στο Ριάντ, η ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας νιώθει την ανάγκη να απεμπλακεί από τη σφαίρα της Ουάσιγκτον, ακολουθώντας διαφορετικές στρατηγικές σε Ιράν, Συρία και Αίγυπτο. «Θεωρούν ότι η πολιτική Ομπάμα είναι εσφαλμένη, καθώς δεν αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα της Μέσης Ανατολής», λέει ο Μουσταφά Αλανί, αναλυτής του ινστιτούτου Gulf Research Center στη Γενεύη.
Η ηγεσία του βασιλείου ευνοούσε παραδοσιακά την παρασκηνιακή και σιωπηλή προσέγγιση στις διεθνείς σχέσεις, αξιοποιώντας τον πετρελαϊκό της πλούτο για την εξαγορά επιρροής. Η σταδιακή αμυντική απεμπλοκή των ΗΠΑ από την περιοχή και η Αραβική Ανοιξη μετέβαλαν τα δεδομένα. Το Ριάντ σήμερα φιλοδοξεί έτσι να επιτύχει την ανάσχεση του Ιράν, την ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ στη Συρία και τη στήριξη της στρατιωτικής κυβέρνησης που ανέλαβε την εξουσία στο Κάιρο.
Για τον πρόεδρο Ομπάμα, οι διαθέσεις των Σαουδαράβων αποτελούν πρωταρχικό μέλημα, καθώς σχεδιάζει τις επόμενες κινήσεις του για τη Συρία και το Ιράν. Κεντρικός στόχος της επίσκεψης του Αμερικανού προέδρου στο Ριάντ είναι η προσφορά εγγυήσεων από μέρους της Ουάσιγκτον ότι η ασφάλεια του βασιλείου δεν θα αμφισβητηθεί από τις συνομιλίες με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Στην Αίγυπτο, η Σαουδική Αραβία -από κοινού με τα Αραβικά Εμιράτα- αντικατέστησε τις ΗΠΑ, ως ο κύριος ευεργέτης. Η νέα αυτή επιρροή της Σαουδικής Αραβίας στο Κάιρο έπεισε τον αιγυπτιακό στρατό να στραφεί δυναμικά κατά της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, αγνοώντας τις αμερικανικές ενστάσεις. Η ανοιχτή στήριξη της βασιλικής οικογένειας του Ριάντ στο πραξικόπημα του στρατηγού Σίσι δημιουργεί, όμως, κινδύνους λόγω της οργής που προκαλεί στο συντηρητικό και πιστό στα διδάγματα του Ουαχάμπ ιερατείο της Σαουδικής Αραβίας.
Την ίδια στιγμή, η σαουδαραβική ηγεσία κατηγορεί τον πρόεδρο Ομπάμα για την άρνησή του να στηρίξει με κάθε μέσο που διαθέτει η Ουάσιγκτον το αντάρτικο στη Συρία. «Ο Ομπάμα σφάλλει επικίνδυνα στη Συρία. Η όψιμη αγάπη του για τους Ιρανούς αποτελεί την ουσία του προβλήματος στις σχέσεις του με το Ριάντ», έγραφε την περασμένη εβδομάδα στην έντυπη στήλη του ο σχολιαστής του σαουδικού δικτύου Αλ Αραμπίγια, Φαϊζάλ Αμπάς.
Η κυβέρνηση Ομπάμα συνεχίζει, όμως, να ελπίζει στη βοήθεια του Ριάντ. «Σε ό,τι αφορά την Αίγυπτο, το Ριάντ δεν σχεδιάζει να στηρίζει αιωνίως την αιγυπτιακή οικονομία. Το Ριάντ και εμείς συμφωνούμε στην ανάγκη ριζικών οικονομικών μεταρρυθμίσεων στην Αίγυπτο», λέει στέλεχος της κυβέρνησης Ομπάμα.