Αναζητούσε «μια γνήσια γεύση τρόμου». Ουδέποτε πίστεψε ότι θα γινόταν σπουδαίος ποιητής. «Κι αν δεν ήταν η μητέρα του και κάποιοι φίλοι», θα προσευχόταν για ένα «γρήγορο θάνατο». Σε έναν τόπο πολέμου, «δεν πίστεψε ποτέ πως θα μπορούσε να βρει τόση ειρήνη», όπως έγραψε χαρακτηριστικά.
Σε μία μόνο σελίδα χειρόγραφων σημειώσεων, που χρονολογείται από τον Δεκέμβριο του 1915, ο Ζίγκφριντ Σασούν, που ενίοτε αποκαλείται ο πιο αθώος πολεμικός ποιητής της Βρετανίας, αποκάλυψε την ψυχή ενός στρατιώτη, γράφοντας σ’ ένα δερματόδετο ημερολόγιο από ένα χωριό στη βόρεια Γαλλία, το Μπουρέκ, όπου οι σύντροφοί του στεγάζονταν «σε στάβλους σκοτεινούς και υγρούς».
«Η εσωτερική μου ζωή είναι πολύ πιο πραγματική από τον φρικτό ρεαλισμό αυτής της χώρας, της εμπόλεμης ζώνης», έγραψε. Την περασμένη Παρασκευή, μέρες πριν συμπληρωθούν 100 χρόνια από την κήρυξη του πολέμου στη Γερμανία από τη Βρετανία, κατά την έναρξη του A΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τα γραπτά του δόθηκαν στη δημοσιότητα. Διατίθενται πλέον on line στο πλαίσιο ενός αξιοθαύμαστου αρχείου 4.100 χειρόγραφων σελίδων, που ψηφιοποιήθηκαν από το σχετικό πρόγραμμα της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ. Κάποια από τα ημερολόγια φέρουν ακόμη ίχνη λάσπης από τα πεδία των μαχών, στα οποία έφτασε ο Σασούν το 1915. Ορισμένα είναι ποτισμένα με χυμένο κερί, καθώς έγραφε στο σκοτάδι. Οι τακτικές, καθαρογραμμένες σελίδες, γεμάτες με σκίτσα, υπογραμμίσεις, ακόμη και σκορ κρίκετ σε ημερολόγια αρκετά μικρά ώστε να χωρούν στο χιτώνιο ενός στρατιώτη, μεταφέρουν τους αναγνώστες σε μία εποχή προσωπικής καταγραφής πολύ πριν από την ύπαρξη του Twitter, των selfies ή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Γεννημένος το 1886 από Εβραίο πατέρα και καθολική μητέρα, ο Σασούν έμοιαζε προορισμένος για εύκολη ζωή, τα χόμπι του ήταν το κυνήγι της αλεπούς και το κρίκετ, μέχρις ότου η αυξανόμενη βεβαιότητα του πολέμου τον έπεισε να καταταγεί στον βρετανικό στρατό. Για τις πράξεις ανδρείας του κέρδισε το παρατσούκλι «Τρελός Τζακ», ενώ ο αδερφός του Χάμο σκοτώθηκε στη μάχη της Καλλίπολης, το 1915.
Για τα γραπτά του όμως έγινε ένας από τους γνωστότερους ποιητές της Βρετανίας, φίλος και μέντορας του Ουίλφρεντ Οουεν, ποιητή χαρακωμάτων, ο οποίος σκοτώθηκε μόλις λίγες μέρες πριν από το τέλος του πολέμου, το 1918. Ο Σασούν, ο οποίος έγινε επίσης φίλος με τον ποιητή και συγγραφέα Ρόμπερτ Γκρέιβς, επέδειξε εξίσου μεγάλο θάρρος στο πεδίο των μαχών με μία διογκούμενη αποστροφή για τον τρόπο που διεξαγόταν ο πόλεμος. Μέχρι την Παρασκευή όλο το εύρος των αρχείων ήταν προσβάσιμο μόνο στον επίσημο βιογράφο του Σασούν, τον Μαξ Εγκρεμοντ, αλλά δημοσιοποιήθηκαν στο Διαδίκτυο στο πλαίσιο των τελετών μνήμης του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη Βρετανία.
«Το αρχείο Σασούν είναι μια συλλογή μεγάλης σημασίας, όχι μόνο για τους ιστορικούς αλλά για όλους όσοι θέλουν να κατανοήσουν τον τρόπο, τη γενναιότητα αλλά και την αβεβαιότητα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως τη βίωσαν όσοι βρέθηκαν στο μέτωπο και τα χαρακώματα», εξήγησε η Αν Τζάρβις, βιβλιοθηκάριος στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ.