ΚΙΕΒΟ. Δύο ταυτόχρονες παραιτήσεις, του επικεφαλής της «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ», Αλεξάντερ Μποροντάι, και του επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Ουκρανίας, Αντρίι Παρουμπίι, σημειώθηκαν χθες, εγγράφοντας κάποιες ελπίδες αποκλιμάκωσης σε ένα κατά τα λοιπά ζοφερό σκηνικό.
Ο Παρουμπίι, ηγετικό στέλεχος του εθνικιστικού κόμματος Σβόμποντα, υπέβαλε χθες την παραίτησή του στον Ουκρανό πρόεδρο Ποροσένκο, χωρίς να διευκρινίσει τους λόγους. Ο Παρουμπίι, εκ των οργανωτών των ουκρανικών δυνάμεων που πολεμούν στην Ανατολική Ουκρανία ήταν εκ των οπαδών της πιο σκληρής γραμμής απέναντι στον φιλορωσικό πληθυσμό της Ανατολικής Ουκρανίας, ενώ η παρουσία του σε θέση εξουσίας εκλαμβανόταν από τους φιλορώσους ως απειλητική για την ίδια τους την ύπαρξη.
Στο αντίπαλο στρατόπεδο, ο Ρώσος Αλεξάντερ Μποροντάι, που ηγείτο των ανταρτών στο Ντονέτσκ, παραιτήθηκε προκειμένου να αναλάβει την ηγεσία των φιλορώσων ανταρτών ο Ουκρανός υπήκοος, γεννηθείς στο Ντονέτσκ, Αλεξάντερ Ζακχαρτσένκο. Η κίνηση θεωρείται απόπειρα να αποκρουστούν οι δυτικές κατηγορίες σύμφωνα με τις οποίες η εξέγερση στην Ανατολική Ουκρανία κατευθύνεται από τη Ρωσία.
Σε αντίθεση με τον Μποροντάι και δύο άλλους Ρώσους που κατέχουν θέσεις-κλειδιά στην ηγεσία της «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ», το όνομα του Ζακχαρτσένκο δεν περιλαμβάνεται στη λίστα των ατόμων έναντι των οποίων έχουν επιβληθεί δυτικές κυρώσεις.
Ο Ζακχαρτσένκο είναι επικεφαλής μιας από τις πλέον βαριά οπλισμένες μονάδες των ανταρτών, αλλά πηγή της περιοχής σημείωσε στο πρακτορείο Ρόιτερς ότι η τοποθέτησή του είναι κατ’ ουσίαν κίνηση αποκλιμάκωσης. «Είναι ένας πραγματικός αρχηγός, ένας έξυπνος άνθρωπος και σπουδαίος διοικητής», είπε ο απερχόμενος Μποροντάι για τον διάδοχό του, κατά την ανακοίνωση της αλλαγής σκυτάλης στο παλιό διοικητήριο του Ντονέτσκ.
Η διαμάχη για τον έλεγχο της Ανατολικής Ουκρανίας έχει λάβει διαστάσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τα σύνορα της χώρας, όπως καθίσταται σαφές από τον οξυνόμενο πόλεμο των κυρώσεων. Η Ρωσία χθες ανακοίνωσε την πλήρη απαγόρευση εισαγωγής αγροτοδιατροφικών προϊόντων από την Ευρωπαϊκή Ενωση, τη Νορβηγία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία. Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν είχε υποσχεθεί ότι τα μέτρα δεν θα βλάψουν τους Ρώσους καταναλωτές, κάτι που υπονοούσε ότι ίσως εξαιρεθούν κάποια δημοφιλή προϊόντα. Στο τέλος όμως, οι απαγορεύσεις που ανακοίνωσε ο Μεντβέντεφ δεν ανέφεραν εξαιρέσεις.
Ο Ρώσος υπουργός Γεωργίας Νικολάι Φιοντόροφ αναγνώρισε ότι τα μέτρα θα φέρουν προσωρινή άνοδο του πληθωρισμού, αλλά είπε ότι δεν βλέπει μεσοπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο κίνδυνο. Ηδη η Βραζιλία προσφέρθηκε να υποκαταστήσει τις εισαγωγές αμερικανικών κοτόπουλων που απαγορεύει τώρα η Ρωσία.
H Ρωσία εισάγει το 35% των αγροτοδιατροφικών προϊόντων που καταναλώνει και είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Τα αγροτικά και διατροφικά προϊόντα αποτελούν το 10% των εξαγωγών της Ε.Ε. προς τη Ρωσία.
Το ρωσικό εμπάργκο θα διαρκέσει ένα χρόνο και η μοναδική εξαίρεση είναι τα βρεφικά γάλατα. Ανακοινώνοντας τα αντίμετρα, ο Ρώσος πρωθυπουργός Μεντβέντεφ δήλωσε ότι η χώρα του δεν τα επιθυμούσε, αλλά στο τέλος θα βγει κερδισμένη. Παράλληλα, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι εξετάζουν το ενδεχόμενο επιβολής ακόμη περισσότερων κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας.
Αδεια παραμονής
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, οι ρωσικές αρχές χορήγησαν χθες τριετή άδεια παραμονής στον Αμερικανό πρώην συνεργάτη της NSA, Εντουαρντ Σνόουντεν. Ο Σνόουντεν, που εγκλωβίστηκε στη Μόσχα όταν οι αμερικανικές αρχές ακύρωσαν το διαβατήριό του ενώ βρισκόταν καθ’ οδόν για τη Λατινική Αμερική, μετέχει ενεργά από τη Ρωσία στη διεθνή συζήτηση που προκάλεσαν οι αποκαλύψεις του για τις μαζικές παρακολουθήσεις της ΝSA.