ΠΑΡΙΣΙ. Η κεντρική διαχωριστική γραμμή της ευρωπαϊκής πολιτικής την εποχή της κρίσης, η γραμμή που διχάζει τους υποστηρικτές της ασκούμενης πολιτικής από τους επικριτές της λιτότητας διαπέρασε σαν ηλεκτρικό ρεύμα τις τάξεις της γαλλικής κυβέρνησης υποχρεώνοντας τον Γάλλο πρόεδρο Ολάντ σε εσπευσμένο ανασχηματισμό, ώστε να απαλλαγεί από τις ενοχλητικές φωνές. Η συζήτηση στην Εθνοσυνέλευση για τη χορήγηση ψήφου εμπιστοσύνης στη νέα κυβέρνηση θα αποτελέσει ένδειξη του πόσο ευρεία είναι η «ανταρσία», το λάβαρο της οποίας σήκωσε ο υπουργός Οικονομίας Αρνό Μοντεμπούρ.
Ο Μοντεμπούρ, ο οποίος την Κυριακή είχε παρομοιάσει την Ευρωζώνη με «νησίδα από έργο του Κάφκα, όπου οι ηγέτες εμμονικά προωθούν πολιτικές που μπλοκάρουν την ανάπτυξη και εμποδίζουν την καταπολέμηση της ανεργίας», έγραψε χθες ότι προτιμά να ανακτήσει «την ελευθερία του», εφόσον οι εκκλήσεις του για αλλαγή πολιτικής δεν εισακούστηκαν.
«Ολόκληρος ο κόσμος μάς πιέζει να βάλουμε φρένο στις παράλογες πολιτικές λιτότητας που εξακολουθούν να βυθίζουν την Eυρωζώνη στην ύφεση και που σύντομα θα προκαλέσουν αποπληθωρισμό», έγραψε ο Μοντεμπούρ στη δήλωση αποχώρησής του από την κυβέρνηση, υπονοώντας ότι συναισθάνεται τον ρόλο-κλειδί της Γαλλίας στις εξελίξεις στην Ευρωζώνη. «Οι πολιτικές λιτότητας όχι απλώς δεν λειτουργούν, είναι και άδικες. Η συνέχεια αυτής της πορείας θέτει σε κίνδυνο τη Γαλλική Δημοκρατία», συνέχισε ο Γάλλος υπουργός. «Ζήτω η παραγωγική ανασυγκρότηση της γαλλική οικονομίας, ζήτω η δημοκρατία, ζήτω η Γαλλία».
Μαζί με τον Μοντεμπούρ, στις τάξεις των λεγόμενων frondeurs εντάχθηκαν ο απερχόμενος υπουργός Παιδείας Μπενουά Αμόν, η απερχόμενη υπουργός Πολιτισμού και Επικοινωνιών Ορελί Φιλιπετί, πιθανώς και η απερχόμενη υπουργός Δικαιοσύνης Κριστιάν Τομπιρά.
«Εχουμε καθήκον κυβερνητικής αλληλεγγύης, αλλά έχουμε και υποχρεώσεις ευθύνης απέναντι σε αυτούς που μας έφεραν στη θέση όπου είμαστε. Από την πλευρά μου, διαλέγω την πίστη στις ιδέες μου», ανακοίνωσε η Ορελί Φιλιπετί. «Ως εκ τούτου, δεν είμαι υποψήφια για νέο υπουργικό αξίωμα».
Η κυβέρνηση του Μανουέλ Βαλς διήρκεσε μόλις 147 ημέρες, ήταν δηλαδή μία από τις πλέον βραχύβιες της πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας. Στις 2 Aπριλίου ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ τοποθέτησε στην πρωθυπουργία τον τότε δημοφιλή υπουργό Εσωτερικών Μανουέλ Βάλς, στη θέση του ΖανΜαρκ Ερό, επιχειρώντας να δώσει νέα πνοή στην κυβέρνησή του ενόψει ευρωεκλογών. Παρ’ όλα αυτά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ήταν καταστροφικό για τους σοσιαλιστές.
Από πλευράς επιλογών πολιτικού προσωπικού, η κυβέρνηση αυτή ήταν μια προσπάθεια σύνθεσης των απόψεων της πλειοψηφίας και της αριστερής πτέρυγας του κόμματος. Η προσπάθεια απέτυχε, καθώς η αριστερή πτέρυγα υπό τον Μοντεμπούρ θεώρησε ότι αγνοούνται πλήρως οι θέσεις της και ο Ολάντ έχασε την υπομονή του με τις διαφοροποιήσεις.
Ο κεντρικός άξονας της πολιτικής του Μανουέλ Βαλς είναι οι περικοπές δαπανών ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ, με στόχο τα 40 δισ. να δοθούν ως ενισχύσεις στις επιχειρήσεις και τα 10 δισ. να χρηματοδοτήσουν περικοπές φόρων. Σε συνέντευξή του την περασμένη εβδομάδα στην εφημερίδα «Μοντ», ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει αλλαγή κατεύθυνσης. «Πρέπει να πάμε πιο γρήγορα και πιο μακριά», δήλωσε ο Ολάντ.
Παράλληλα, ο Γάλλος πρόεδρος απευθύνει αιτήματα προς τη Γερμανία, προκειμένου να υπάρξει συμφωνία του Βερολίνου σε μέτρα που θα προωθούν ουσιαστικά την ανάκαμψη, αλλά όλες οι μέχρι τώρα προσπάθειες έχουν πέσει στο κενό. Σε παρέμβασή της την περασμένη εβδομάδα σε συνέδριο οικονομολόγων, η Γερμανίδα καγκελάριος είπε, χωρίς να κατονομάζει τη Γαλλία, ότι ένα από τα βασικά λάθη που έγιναν όταν δημιουργήθηκε η Ευρωζώνη ήταν ότι δεν προβλέφθηκαν σοβαρές ποινές για τους παραβάτες των δημοσιονομικών κανόνων.
Ο Μοντεμπούρ μιλάει για τη γερμανική πολιτική με σκληρή γλώσσα, τονίζοντας ότι η Γαλλία δεν πρέπει να σύρεται πίσω από τη Γερμανία. «Οταν λέω Γερμανία εννοώ τη γερμανική δεξιά που υποστηρίζει την Αγκελα Μέρκελ. Δεν είναι δουλειά της Γαλλίας να προσδεθεί στα ιδεολογικά αξιώματα της γερμανικής δεξιάς», είπε σε μία από τις τελευταίες συνεντεύξεις του ως υπουργός.
Εκκαθαρίζοντας τη γαλλική κυβέρνηση από διαφωνούντες όπως ο Μοντεμπούρ και πραγματοποιώντας διστακτικά βήματα για την κατασκευή ενός μετώπου του Νότου, μαζί με τον Ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι, ο Φρανσουά Ολάντ κέρδισε λίγο χρόνο. Για πόσο όμως θα αρνείται τις πιέσεις της κομματικής βάσης για συνέδριο, που θα κρίνει την κυβερνητική πολιτική και για προκριματικές εκλογές, ώστε να φανεί αν ο Ολάντ –ή κάποιος άλλος– είναι ο καταλληλότερος υποψήφιος του κόμματος στις προεδρικές του 2017;