Κάποιοι από τους προσκυνητές προχωρούν κουτσαίνοντας, αποκαμωμένοι από τον μακρύ δρόμο και την περισυλλογή. Αλλοι μοιάζουν πιο άνετοι έχοντας περπατήσει λιγότερο ή έχοντας δώσει στον τουριστικό πράκτορα να μεταφέρει τα σακίδιά τους. Ολοι τους όμως περνούν από τα καταστήματα αναμνηστικών και να αγοράσουν κλειδοθήκες που απεικονίζουν τον Ιησού, μπλουζάκια ή ζωγραφισμένες αχιβάδες. Αυτό ακριβώς είναι το σύμβολο του προσκυνήματος στον ναό του Αγίου Ιακώβου, που ολοκληρώνεται στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα της Γαλικίας και που είναι γνωστό ως «il Cammino», δηλαδή ο Δρόμος.
Η αύξηση της δημοφιλίας του προσκυνήματος, που χρονολογείται από τον 9ο αιώνα, μετέβαλε τον κακοτράχαλο δρόμο σε ένα εξαιρετικά ανθηρό σημείο της ισπανικής τουριστικής βιομηχανίας. Ενώ η ισπανική οικονομία δεν έχει ξεπεράσει ακόμα την οικονομική κρίση, το προσκύνημα έχει μετατραπεί σε μια πραγματική βιομηχανία, που έδωσε νέα πνοή στις τοπικές οικονομίες πυροδοτώντας και μια συζήτηση σχετικά με το πώς είναι δυνατόν να βρεθεί η ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα στον μαζικό τουρισμό και στην πνευματική ενασχόληση.
«Ξαφνικά νιώθεις εξουθενωμένος και περπατάς δίπλα σε ανθρώπους που μοιάζουν να πηγαίνουν σε πάρτι, σε λούνα παρκ», λέει η Μαρί Ανζ ντε Μοντεσκιέ, η οποία εργάζεται για το χριστιανικό ραδιόφωνο των Παρισίων και η οποία ολοκλήρωσε το προσκύνημα. «Είναι ακριβώς όπως η ίδια η ζωή, μια ανάμειξη ευχάριστων και λιγότερο ευχάριστων εμπειριών». Στο Σαντιάγο, έχει ανοίξει πλήθος νέων ξενοδοχείων ενώ πολλές δημοτικές αρχές μελετούν το ενδεχόμενο να προσθέσουν μικρές επίσημες διαδρομές στον Δρόμο ευελπιστώντας ότι θα μπορέσουν να κερδίσουν κάτι από το γεγονός αυτό.
Θα φθάσουν τις 240.000
Το Σαντιάγο είναι το σημείο όπου αναπαύθηκε ο Αγιος Ιάκωβος ο Πρεσβύτερος και μετά την ανακάλυψη του λειψάνου του αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα μεσαιωνικά προσκυνήματα. Το 1984, 423 προσκυνητές ολοκλήρωσαν το προσκύνημα στο Σαντιάγο. Φέτος αναμένεται να φτάσουν τις 240 χιλιάδες, ενώ την περασμένη χρονιά ήταν 215.880. Οι πιο επιφανείς από τους πρόσφατους επισκέπτες είναι η καγκελάριος Μέρκελ της Γερμανίας και ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Μαριάνο Ραχόι.
Δεν είναι σαφές γιατί ο Δρόμος έχει γίνει τόσο δημοφιλής. Βέβαια, με την ανεργία στην Ισπανία να αγγίζει το 25%, είναι προφανές ότι πολύς κόσμος έχει αρκετό ελεύθερο χρόνο. Και εξ αυτού του λόγου πολλοί αποφασίζουν να ταξιδέψουν, γεγονός που μαρτυρεί γιατί ο τουρισμός δεν επλήγη από την κρίση. Πολλοί προσκυνητές έρχονται από μακρινούς τόπους, όπως η Αλάσκα και η Νότια Αφρική.
Πολλοί, μάλιστα, κάνουν το δικό τους προσκύνημα σε οποιαδήποτε εποχή του χρόνου επιθυμούν, αποφεύγοντας την πολυκοσμία του καλοκαιριού. Για πολλούς, επίσης, τελευταία δοκιμασία είναι όταν φτάνουν στο Σαντιάγο, στο γραφείο όπου εκδίδονται τα διπλώματα πραγματοποίησης του προσκυνήματος, όπου κάποιος μπορεί να περιμένει και τρεις ώρες.