Με ανακούφιση υποδέχθηκε την Παρασκευή η Ευρώπη το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Σκωτία, καθώς η απόφαση για παραμονή στο Ηνωμένο Βασίλειο με ποσοστό 55,3% έναντι 44,7% κλείνει -προς το παρόν τουλάχιστον- τις αποσχιστικές ορέξεις αυτονομιστικών κινημάτων, στη Χώρα των Βάσκων και το Νότιο Τιρόλο και τη Φλάνδρα, όχι όμως και την Καταλωνία. Τι σημαίνει λοιπόν για τη Βρετανία και τον πρωθυπουργό της Ντέιβιντ Κάμερον η τραυματική προεκλογική εκστρατεία και πώς θα επηρεάσει τις σχέσεις του Λονδίνου με την Ε.Ε.; Είναι σαφές ότι οι κακοί χειρισμοί του Κάμερον λίγο έλειψε να στοιχίσουν τη διάλυση του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η προκήρυξη του δημοψηφίσματος καθεαυτή θεωρήθηκε μέγα λάθος του πρωθυπουργού, όπως και το δίλημμα «Ναι ή Οχι» χωρίς τη δυνατότητα μιας ενδιάμεσης λύσης. Μόνο την ύστατη στιγμή, όταν εμφανίστηκε η πρώτη δημοσκόπηση που έφερνε μπροστά το «Ναι», ανέκρουσε πρύμναν ο Κάμερον και άρχισε να υπόσχεται συνταγματική μεταρρύθμιση και αποκέντρωση των εξουσιών. Παράλληλα, η ανάθεση της καμπάνιας του «Οχι» στον διόλου χαρισματικό Αλιστερ Ντάρλινγκ, που κατατροπώθηκε στα ντιμπέιτ από τον χαρισματικό υπέρμαχο του «Ναι», Αλεξ Σάλμοντ, θα μπορούσε να αποβεί μοιραία αν δεν ριχνόταν με πάθος στη μάχη ο Γκόρντον Μπράουν, ο προκάτοχος του Κάμερον, ο οποίος άλλαξε εντελώς το κλίμα. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι ο Σάλμοντ ανακοίνωνε την Παρασκευή ότι θα παραιτηθεί τον Νοέμβριο από ηγέτης του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας και πρωθυπουργός τη στιγμή που ο Κάμερον πανηγύριζε την πύρρειο νίκη του.
Μπορεί οι καταστροφολογικοί χάρτες που εμφάνιζαν μια κατακερματισμένη Ευρώπη να αποσύρθηκαν από τον ευρωπαϊκό Τύπο, ωστόσο άδηλο παραμένει το μέλλον των σχέσεων της Βρετανίας με την Ε.Ε. Εμφανώς αποδυναμωμένος ο πρωθυπουργός είναι πιθανό να αποδυθεί σ’ ένα νέο γύρο πλειοδοσίας σε ευρωφοβία, ανταγωνιζόμενος το ευρωσκεπτικιστικό UKIP του Νάιτζελ Φάρατζ για να περιορίσει την αυξανόμενη δυναμική του. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν πάντως ότι πιθανότατα απομακρύνεται το ενδεχόμενο ενός Brexit, αφού μετά το δημοψήφισμα θα ακολουθήσει μία παρατεταμένη περίοδος εσωστρέφειας και περισυλλογής.
Πράγματι, εκκρεμεί η εφαρμογή των υποσχέσεων του στρατοπέδου του «Οχι» περί συνταγματικής μεταρρύθμισης. O Κάμερον δεν αποσαφήνισε πώς ακριβώς θα υλοποιηθεί η αποκέντρωση των εξουσιών κι αν αυτό σημαίνει ότι οι Αγγλοι βουλευτές θα αποφασίζουν στη Βουλή των Κοινοτήτων για αμιγώς αγγλικά θέματα, από τα οποία θα αποκλείονται οι Σκωτσέζοι (π.χ. η φορολογία ή το κοινωνικό κράτος). Αυτό θα δυσκόλευε εξαιρετικά τους Εργατικούς, που σε πολλά νομοσχέδια εξαρτώνται από τις ψήφους των Σκωτσέζων βουλευτών. Παράλληλα, αν πράγματι ισχύσει αυτό, θα μπορεί μελλοντικά ένας βουλευτής που έχει εκλεγεί στη Σκωτία να αναλάβει τη θέση του υπουργού Οικονομικών ή να έχει δικαίωμα ψήφου επί του προϋπολογισμού; Ηδη το UKIP κάνει λόγο για διακριτό αγγλικό Κοινοβούλιο.
Σε μία από τις πιο ενδιαφέρουσες αναλύσεις των τελευταίων ημερών, ο αρθρογράφος των New York Times, Neil Irwin, διαπιστώνει ότι το αίτημα για απόσχιση στη Σκωτία ήταν ένα μόνο σύμπτωμα μιας γενικευμένης απογοήτευσης των ψηφοφόρων από τις ελίτ σε Ευρώπη και ΗΠΑ και της επακόλουθης απαξίωσης των θεσμών. «Φυσικά οι λεπτομέρειες σε κάθε χώρα είναι διαφορετικές. Στην περίπτωση της Βρετανίας, μία κυβέρνηση Εργατικών με ένα Σκωτσέζο πρωθυπουργό (Γκόρντον Μπράουν) κι ένα Σκωτσέζο υπουργό Οικονομικών (Αλιστερ Κάμπελ) υποστήριξε τη “χρηματιστηριοποίηση” της βρετανικής οικονομίας και την άνοδο παγκόσμιων μεγαλοτραπεζών σ’ ένα όλο και πιο κοσμοπολίτικο Λονδίνο ως πρωτεύουσα αυτής της οικονομικής στρατηγικής. Στη συνέχεια το 2008, οι τράπεζες αυτές κατέρρευσαν και η βρετανική οικονομία δεν ήταν ποτέ ίδια. Οι αποτυχίες αυτές οδήγησαν το 2010 σε μία συντηρητική κυβέρνηση που είναι ακόμη λιγότερο εναρμονισμένη με τις επιθυμίες των Σκωτσέζων, εγκαινιάζοντας μία εποχή λιτότητας τη στιγμή που οι Σκωτσέζοι θα προτιμούσαν μία διεύρυνση στο δίχτυ κοινωνικής προστασίας».