Κληρονομιά καχυποψίας μεταξύ μαύρων και αστυνομίας

Κληρονομιά καχυποψίας μεταξύ μαύρων και αστυνομίας

2' 51" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Την οργή τους εκδήλωσαν αυτή την εβδομάδα κάτοικοι πολλών αμερικανικών πόλεων σε μεγάλες διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόφαση της δικαιοσύνης να μην ασκήσει δίωξη στον λευκό αστυφύλακα Ντάρεν Ουίλσον, δολοφόνο του 18χρονου Αφροαμερικανού Μάικλ Μπράουν στο Φέργκιουσον του Μιζούρι.

Την Τετάρτη, παραμονή της Γιορτής των Ευχαριστιών, η αστυνομία του Κλίβελαντ στο Οχάιο έδινε στη δημοσιότητα βίντεο, το οποίο έδειχνε τον λευκό αστυφύλακα Τίμοθι Λέμαν να πυροβολεί θανάσιμα τον 12χρονο Αφροαμερικανό Ταμίρ Ράις. Η εύγλωττη τηλεοπτική παρέμβαση του Μπαράκ Ομπάμα και οι δεσμεύσεις του υπουργού Δικαιοσύνης για ομοσπονδιακή έρευνα για τον θάνατο του Μπράουν δεν βοήθησαν να αμβλυνθεί η οργή.

Παρότι τα περιστατικά αυτά δεν είναι μοναδικά, ούτε πρωτοφανή, οι διαψευσθείσες προσδοκίες των Αφροαμερικανών από την εκλογή του πρώτου μαύρου προέδρου των ΗΠΑ και ο ενδημικός ρατσισμός των αστυνομικών οργάνων σε όλη τη χώρα τροφοδότησαν την οργή.

Ο περιφρονητικός χαρακτηρισμός «ενδημικός» δεν αποτυπώνει όμως τη μακρά ιστορική εξέλιξη ενός βαθιά ριζωμένου ιδεολογήματος. Ο σύγχρονος ρατσισμός και η πεποίθηση της ανωτερότητας της λευκής φυλής αποτελούν συνειδητά δημιουργήματα, με στόχο τη διατήρηση της κοινωνικής και εισοδηματικής διαστρωμάτωσης στις πρώιμες αποικίες της Αμερικής.

Αντιμέτωπη με τον ορατό κίνδυνο ενός συνασπισμού μεταξύ των Ευρωπαίων δουλοπαροίκων και των Αφρικανών σκλάβων τον 17ο αιώνα, η δουλοκτητική κοινωνία της αποικιακής Βιρτζίνια υιοθέτησε αμφιλεγόμενες, ακόμη και για την εποχή εκείνη, θεωρίες ανωτερότητας όσων διέθεταν λευκό δέρμα, έναντι των σκουρόχρωμων.

Ανώτερη θέση

Η μελέτη του ιστορικού Θίοντορ Αλεν με τίτλο «Η εφεύρεση της λευκής φυλής» (Theodore W. Allen; The Invention of the White Race) καταγράφει την πρώτη χρήση του όρου «λευκός». Οι Αγγλοι, Ιρλανδοί και Σκωτσέζοι δουλοπάροικοι των αποικιών αποκτούσαν έτσι ξεχωριστή, ανώτερη κοινωνική θέση από εκείνη των μαύρων, χωρίς ωστόσο αυτό να μεταφράζεται σε ουσιαστικά μισθολογικά ή πολιτικά προνόμια.

Παρά την ήττα του δουλοκτητικού Νότου στον Εμφύλιο των ΗΠΑ και την απελευθέρωση των σκλάβων, η θέση των Αφροαμερικανών ελάχιστα βελτιώθηκε. Η «ανοικοδόμηση» του Νότου μετά το 1864 θέτει οριστικό τέλος στις φιλοδοξίες των μαύρων για αναδιανομή της γης, ευνοώντας αντίθετα την κερδοσκοπία ή την αποκατάσταση των παραδοσιακών κοινωνικών δομών, πάντα υπέρ των λευκών.

Στο μεταξύ, το φαινόμενο του λιντσαρίσματος, με εκατοντάδες Αφροαμερικανούς να απαγχονίζονται κάθε χρόνο μεταξύ 1910 και 1950, σε περιοχή που εκτείνεται από τη νότια Φλόριντα, το Τέξας και την Καλιφόρνια μέχρι και το νότιο Ιλινόις και το Κάνσας, συνέβαλε καθοριστικά στην καχυποψία της αφροαμερικανικής κοινότητας απέναντι στους λευκούς γείτονές τους.

Η προσπάθεια μεταρρυθμιστών, όπως του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, να αποβάλουν τον ρατσισμό από την αμερικανική κοινωνία συνάντησε άλλοτε τα πυρά φανατικών ή την παγερή αδιαφορία της λευκής ελίτ, όπως ο Ντουμπόιζ (W.E.B. Dubois) και η πρωτοποριακή εκπαιδευτική του κίνηση.

Τις δεκαετίες του 1970 και 1980, αλλεπάλληλα κρούσματα αστυνομικής βίας παγίωσαν την καχυποψία των μαύρων απέναντι στα αστυνομικά όργανα. Την ίδια στιγμή, η δρακόντεια νομοθεσία κατά των ναρκωτικών οδηγούσε μία ολόκληρη γενιά Αφροαμερικανών στα σωφρονιστήρια και στο κοινωνικό περιθώριο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η επιβολή ελαφρύτερων ποινών από τη Δικαιοσύνη στους κατηγορούμενους για κατοχή ή εμπορία κοκαΐνης σε σκόνη (κυρίως λευκοί) από ό,τι στους κατόχους ή εμπόρους κρακ, στη συντριπτική τους πλειονότητα μαύροι.

Ο μαγνητοσκοπημένος ξυλοδαρμός του Ρόντνεϊ Κινγκ το 1991 από αστυνομικούς στο Λος Αντζελες και η αθώωση των δραστών οδήγησαν στις χειρότερες φυλετικές ταραχές από το 1968 στις ΗΠΑ, αφήνοντας δηλητηριώδη κληρονομιά καχυποψίας και μίσους μεταξύ των μαύρων κοινοτήτων και της αστυνομίας.

Η αδυναμία επικοινωνίας μεταξύ αστυνομίας και μαύρης κοινότητας, παράλληλα με την υιοθέτηση παραστρατιωτικών μεθόδων από τις διωκτικές αρχές, συνεπάγεται ότι οι συγκρούσεις των τελευταίων ημερών δεν θα είναι οι τελευταίες.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή