ΑΓΚΥΡΑ. Τον Αρμένιο ομόλογό του Σερζ Σαρκισιάν προσκάλεσε χθες ο πρόεδρος Ερντογάν να παραστεί στις τελετές μνήμης για τα 100 χρόνια από την εκστρατεία της Καλλίπολης στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σύμφωνα με ανακοίνωση εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας, ο Ταγίπ Ερντογάν έστειλε προσκλήσεις για τις εκδηλώσεις στις 24 Απριλίου σε περισσότερους από 100 ηγέτες, στους οποίους περιλαμβάνεται ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, προκαλώντας την έκπληξη των παρατηρητών της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
Η εκστρατεία της Καλλίπολης υπήρξε μια από τις σημαντικότερες μάχες του Μεγάλου Πολέμου και ίσως η μεγαλύτερη νίκη του οθωμανικού στρατού, ο οποίος αντιστάθηκε με επιτυχία απέναντι στην απόβαση των δυνάμεων της Αντάντ. Βρετανοί στρατηγοί –και σημαντική μερίδα του πολιτικού κατεστημένου του Λονδίνου– εκτιμούσαν ότι τα στρατεύματά τους ήταν ικανά να αποκτήσουν τον έλεγχο των στρατηγικά κρίσιμων στενών στα Δαρδανέλλια.
Χάρη όμως στην αδιαμφισβήτητη ανδρεία των Τούρκων, στην αλαζονική έλλειψη προετοιμασίας των Δυτικών, καθώς και στην άριστη επιχειρησιακή καθοδήγηση των Οθωμανών από αξιωματικούς της αυτοκρατορικής Γερμανίας, ο στρατός της Αντάντ απέτυχε στην αποστολή του. Το φιάσκο κόντεψε μάλιστα να στοιχίσει οριστικά την πολιτική σταδιοδρομία του τότε υπουργού Ναυτικών της Βρετανίας Ουίνστον Τσώρτσιλ, κύριου σχεδιαστή της εκστρατείας.
Οι τελετές μνήμης συμπίπτουν όμως με την επέτειο των 100 ετών από τη γενοκτονία των Αρμενίων, την οποία η Τουρκία αρνείται πεισματικά να αναγνωρίσει, χαρακτηρίζοντάς τη «σφαγή» σε μια προσπάθεια να την υποβαθμίσει. Εάν ο πρόεδρος Σαρκισιάν αποδεχθεί την πρόσκληση Ερντογάν, θα σημάνει ότι θα απουσιάσει από την επέτειο της γενοκτονίας στη χώρα του.
Πέρυσι, ο πρόεδρος Ερντογάν ζήτησε επισήμως συγγνώμη και απηύθυνε τα συλλυπητήριά του στον αρμενικό λαό για τη «σφαγή». Η κίνηση του Τούρκου προέδρου δεν ικανοποίησε όμως την αρμενική πλευρά, που εμμένει στη θέση της για αναγνώριση της γενοκτονίας του 1,5 εκατομμυρίου συμπατριωτών της και στον χαρακτηρισμό της ως γενοκτονίας.
Πρόσφατη δημοσκόπηση στην Τουρκία έδειξε ότι μόλις 9,1% των ερωτηθέντων συμφωνεί με την άποψη της Αρμενίας. Οι δύο χώρες δεν έχουν επίσημες διπλωματικές σχέσεις εξαιτίας της ιστορικής αυτής διένεξης. Το 2009 όμως οι δύο πλευρές υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας με στόχο την ομαλοποίηση των μεταξύ τους σχέσεων, το οποίο παραμένει, ωστόσο, νεκρό γράμμα.
Στην τελετή για την εκστρατεία αναμένεται να παραστούν ο πρίγκιπας Κάρολος της Αγγλίας, μαζί με τους γιους του Ουίλιαμ και Χάρι. Πρόσκληση έχει αποσταλεί και στον Γερμανό πρόεδρο Γιόακιμ Γκάουκ, καθώς και σε 10.500 πολίτες της Αυστραλίας και της Ν. Ζηλανδίας, οι οποίοι επελέγησαν κατόπιν κλήρωσης.