Πιέσεις προς τους χειριστές του προεδρικού πολωνικού αεροσκάφους, που συνετρίβη στο Σμολένσκ της Δυτικής Ρωσίας, με αποτέλεσμα να βρουν τον θάνατο οι 96 επιβαίνοντες, άσκησε το περιβάλλον του μεταστάντος προέδρου Λεχ Κατσίνσκι, ώστε να προσγειώσουν το αεροπλάνο παρά την πυκνή ομίχλη που επικρατούσε στην περιοχή. Αυτό προκύπτει από τις ηχογραφήσεις από το πιλοτήριο του μοιραίου αεροπλάνου, που δόθηκαν στη δημοσιότητα από ραδιοφωνικό σταθμό.
Το πλήρωμα ακούγεται να ζητά από κάποιους ανθρώπους που στέκονταν στο πιλοτήριο να κάνουν ησυχία ή να βγουν από τον θάλαμο διακυβέρνησης, ενώ από τις συζητήσεις φαίνεται ότι οι παρευρισκόμενοι έπιναν μπίρα. Δεν υπάρχει, ωστόσο, κανένα στοιχείο που να υποδεικνύει ότι και οι χειριστές κατανάλωσαν αλκοόλ.
Εκπρόσωπος Τύπου του στρατιωτικού εισαγγελέα, ο οποίος διερευνά τα αίτια της τραγωδίας, επεσήμανε ότι η απομαγνητοφώνηση που δημοσιοποιήθηκε δεν είναι πιστή σε «κάποια σημεία», χωρίς ωστόσο να δίνει περισσότερες διευκρινίσεις. Ο ταγματάρχης Μαρσίν Μακσγιάν τόνισε, επίσης, ότι εξετάσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Πολωνία έδειξαν ότι ούτε οι πιλότοι ούτε άλλοι αξιωματούχοι είχαν καταναλώσει οινόπνευμα.
Το «μαύρο κουτί»
Ο ραδιοφωνικός σταθμός RMF FM υποστηρίζει ότι η απομαγνητοφώνηση προέρχεται από τον καταγραφέα φωνής του πιλοτηρίου (μαύρο κουτί) που βρέθηκε στα συντρίμμια του αεροπλάνου. Οι Πολωνοί εμπειρογνώμονες πέρυσι χρησιμοποίησαν μία νέα τεχνική για να αποκρυπτογραφήσουν τμήματα της μαγνητοταινίας που παρέδωσαν οι ρωσικές αρχές, τα οποία ήταν ουσιαστικά κατεστραμμένα.
Σύμφωνα με την απομαγνητοφώνηση, το πλήρωμα ανησυχούσε για την πυκνή ομίχλη. Προς στιγμήν εξέτασαν το ενδεχόμενο επιστροφής του αεροπλάνου, αλλά ασκήθηκαν πιέσεις από το περιβάλλον του προέδρου Κατσίνσκι να συνεχίσει την πορεία του. Ο επικεφαλής του τμήματος Πρωτοκόλλου του πολωνικού υπουργείου Εξωτερικών ακούγεται να λέει στον κυβερνήτη, 15 λεπτά πριν από τη συντριβή, «θα προσπαθούμε μέχρι να τα καταφέρουμε». Επίσης, ο αρχηγός της πολωνικής πολεμικής αεροπορίας, Αντρέι Μπλάσικ, ο οποίος βρισκόταν στο πιλοτήριο, ακούγεται να λέει στους πιλότους, 41 δευτερόλεπτα πριν από τη συντριβή, «θα τα καταφέρετε εύκολα».
Χρήση αλκοόλ
Ενώ οι χειριστές προσπαθούσαν να αποφασίσουν αν θα πραγματοποιήσουν προσγείωση, ακούγονται ομιλίες στον θάλαμο διακυβέρνησης. Κάποιος, μάλιστα, στο πιλοτήριο ή κοντά σ’ αυτό ρωτά «τι είναι αυτό;» και ο συνομιλητής του απαντά «μπίρα και εσύ δεν πίνεις;», ενώ λίγο αργότερα εμφανίζεται η αεροσυνοδός και προσφέρει μπίρα σε κάποιον εκ των παρευρισκομένων, ρωτώντας τον «θα πάρετε ποτό;» κι αυτός απάντα καταφατικά.
Το τραγικό δυστύχημα συνέβη όταν ο πρόεδρος της Πολωνίας, Λεχ Κατσίνσκι, μέλη της κυβέρνησης αλλά και αξιωματούχοι των ενόπλων δυνάμεων μετέβαιναν σε ειδική τελετή στη μνήμη των πεσόντων στο Κατίν, όπου η μυστική αστυνομία της Σοβιετικής Ενωσης σφαγίασε πολλές χιλιάδες Πολωνούς αξιωματικούς σε δάσος της Δυτικής Ρωσίας το 1940.