ΜΑΔΡΙΤΗ. Ο Πέτρος και ο Παύλος ως Απόστολοι της αλλαγής; Αυτό είναι το πνεύμα της γελοιογραφίας που δημοσίευσε χθες η εφημερίδα «Ελ Παΐς», με αφορμή την προσέγγιση μεταξύ του επικεφαλής των Σοσιαλιστών, Πέδρο Σάντσεθ, και του επικεφαλής του «Ποδέμος», Πάμπλο Ιγκλέσιας. Η υπό διαμόρφωση σχέση ανάμεσα στους δύο ηγέτες, λίγους μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές, δημιουργεί επιπρόσθετες ανησυχίες στο κυβερνών Λαϊκό Κόμμα του Μαριάνο Ραχόι, που περιδινίζεται σε βαθιά κρίση μετά τα απογοητευτικά αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών της Κυριακής.
Το Λαϊκό Κόμμα κράτησε σε πολλές αναμετρήσεις την πρώτη θέση, αλλά υπέστη σοβαρές απώλειες σε όλες τις επαρχίες, που κυμαίνονται από μείον εννέα ποσοστιαίες μονάδες (επαρχία Εξτρεμαδούρα) και έως μείον 22 μονάδες (επαρχία Βαλένθια). Η απώλεια της απόλυτης πλειοψηφίας δίνει στους αντιπάλους του τη δυνατότητα να εκδιώξουν δημάρχους και περιφερειάρχες του Λαϊκού Κόμματος, εφόσον βρουν οδό συνεννόησης.
Αυτό προτίθενται να κάνουν, όπως φάνηκε από το τηλεφώνημα μεταξύ Πάμπλο Ιγκλέσιας και Πέδρο Σάντσεθ την Τετάρτη και από δηλώσεις στελεχών και των δύο στρατοπέδων. «Η σχέση μας έχει αλλάξει», δήλωσε χθες ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, ενώ ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών στην επαρχία Καστίγια-Λα Μάντσα είπε ότι μπορεί «κάλλιστα» να δεχθεί τις προγραμματικές απαιτήσεις του «Ποδέμος».
Η συνεννόηση μεταξύ των δύο κομμάτων, πιθανότατα, δεν θα φθάσει ως την κυβερνητική σύμπραξη, αλλά θα λάβει τη μορφή της ανοχής στις κυβερνήσεις του ενός ή του άλλου, προκειμένου να εκδιωχθεί το Λαϊκό Κόμμα. Σε επαρχίες όπως η Καστίγια-Λα Μάντσα, αυτό θα σήμαινε ανάδειξη Σοσιαλιστή περιφερειάρχη, ενώ στην περίπτωση του Δήμου της Μαδρίτης θα σημάνει την ανάδειξη της μαχητικής δικαστού, υποψήφιας του «Ποδέμος», Μανουέλα Καρμένα, σε δήμαρχο της ισπανικής πρωτεύουσας.
Σύμφωνα με όσα διέρρευσαν για το τηλεφώνημα της Τετάρτης, τα ζητήματα στα οποία επιδιώκεται κοινό έδαφος είναι το θέμα του εκδημοκρατισμού των θεσμών, της μάχης κατά της διαφθοράς και του τερματισμού των εξώσεων. Οι εξώσεις αποτελούν γιγάντιο κοινωνικό πρόβλημα στην Ισπανία, ενώ το εξαιρετικά επιτυχημένο κίνημα προστασίας όσων κινδυνεύουν, η πλατφόρμα ΡΑΗ, είδε την επικεφαλής του, Αντα Κολάου, να κατακτά την πρώτη θέση στις δημοτικές εκλογές της Βαρκελώνης.
Στην επαρχία της Ανδαλουσίας, όπου οι εκλογές έγιναν νωρίτερα και η νικήτρια Σουζάνα Ντίαθ, επικεφαλής των τοπικών Σοσιαλιστών, χρειάζεται την ανοχή του τοπικού «Ποδέμος», οι όροι του «Ποδέμος» είναι, πρώτον, να μην περιλαμβάνονται στην τοπική κυβέρνηση εμπλεκόμενοι σε σκάνδαλα, δεύτερον να μην κάνει η τοπική κυβέρνηση δουλειές με τράπεζες που πραγματοποιούν εξώσεις και τρίτον να καταργηθούν περιττές καλοπληρωμένες θέσεις στελεχών της τοπικής διοίκησης και τα χρήματα να αξιοποιηθούν για προσλήψεις εκπαιδευτικών και νοσηλευτικού προσωπικού.
Πέρα από τη μικρή αυτή προσπάθεια αντιμετώπισης των αποτελεσμάτων της λιτότητας, δεν είναι σαφές πώς θα προσεγγίσουν οι δύο σχηματισμοί το ευρύτερο ζήτημα του τερματισμού των περικοπών στην υγεία, την παιδεία και τις κοινωνικές υπηρεσίες, που είναι κεντρικό στην ατζέντα του «Ποδέμος».
Πέρυσι το καλοκαίρι, το Σοσιαλιστικό Κόμμα άλλαξε ηγεσία, εκλέγοντας τον Πέδρο Σάντσεθ, με ένα κεντρικό δίλημμα. Να αντιμετωπίσει την πτώση των ποσοστών του συνεργαζόμενο με το Λαϊκό Κόμμα, στο πλαίσιο ενός μεγάλου συνασπισμού, όπως πρότειναν ιστορικά στελέχη (π.χ. ο Φελίπε Γκονζάλες) ή να διαχωρίσει σαφώς τη θέση του από το Λαϊκό Κόμμα και να ερευνήσει άλλες δυνατότητες. Φαίνεται ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα προτίμησε το δεύτερο, καθώς το φόβητρο της «πασοκοποίησης» επηρέασε καθοριστικά την εσωτερική συζήτηση.
Το Λαϊκό Κόμμα αντιδρά έντονα στην εξέλιξη αυτή, καλώντας τους Σοσιαλιστές να μη συμμαχήσουν «με την άκρα Αριστερά». Εν τω μεταξύ, ο πιθανός κυβερνητικός εταίρος του Ραχόι, το φιλελεύθερο «Θιουδαδάνος», θέτει όρους για τη στήριξή του, που ξεκινούν από την καθιέρωση εσωκομματικής δημοκρατίας στο Λαϊκό Κόμμα, ώστε οι υποψήφιοι να επιλέγονται με εκλογές και οι κατηγορούμενοι για διαφθορά να αποπέμπονται. Εξάλλου, προς αποπομπή, σύμφωνα με πληροφορίες του ισπανικού Τύπου, οδεύει η γενική γραμματέας του Λαϊκού Κόμματος, Μαρία Ντολόρες ντε Κοσπεδάλ, καθώς ο Μαριάνο Ραχόι, που δέχεται έντονα εσωκομματικά πυρά, αναζητεί νέα πρόσωπα που θα οδηγήσουν το κόμμα στις κάλπες του Νοεμβρίου.