Για υπόγειο διπλωματικό πόλεμο κατηγορεί η Ρωσία τη Βρετανία, με τη Μόσχα να εκτιμά ότι το Λονδίνο εκδιώκει με διάφορες αφορμές Ρώσους διπλωμάτες, έχοντας αποφασίσει να οδηγήσει τις διμερείς σχέσεις σε οριστική ρήξη.
Σε σειρά συνεντεύξεων και επίσημων δηλώσεων αυτή την εβδομάδα, Ρώσοι αξιωματούχοι της ρωσικής πρεσβείας στο Λονδίνο, μεταξύ τους και ο πρέσβης Αλεξάντερ Γιακοβένκο, κατηγόρησαν τη βρετανική κυβέρνηση για προσπάθεια «υποβάθμισης» του έργου τους, με την «έμμεση εκδίωξη» τεσσάρων διπλωματικών υπαλλήλων. «Ανώτατος υπάλληλος της πρεσβείας μας αναγκάσθηκε να αποχωρήσει τον περασμένο μήνα, εξαιτίας της άρνησης του Λονδίνου να ανανεώσει τη βίζα του, ενώ ακόμη δύο υπάλληλοι θα επαναπατρισθούν για τον ίδιο λόγο. Η προσπάθεια αυτή της βρετανικής κυβέρνησης αποτελεί επικίνδυνο παιχνίδι», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η πρεσβεία.
«Μέρος της βρετανικής ελίτ πραγματοποίησε στρατηγική επιλογή που επιτάσσει την όξυνση των σχέσεων με τη Ρωσία. Είναι δύσκολο να μην καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα αυτό όταν ακούμε ότι η πολιτική ηγεσία της Βρετανίας αντιμετωπίζει τη χώρα μας ως επικίνδυνο έθνος, ισάξιας επικινδυνότητας με το “Ισλαμικό Κράτος”», ανέφερε σε συνέντευξή του στη ρωσική εφημερίδα «Κομερσάντ» ο πρέσβης Γιακοβένκο.
Το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών αρνήθηκε κάθε τέτοια πρόθεση. Στο μεταξύ, οι Αρχές του Γεκατερίνμπουργκ (Αικατερινούπολη) διέταξαν την απόσυρση των έργων δύο Βρετανών ιστορικών από τα σχολεία, υποστηρίζοντας ότι προωθούν ναζιστικά στερεότυπα στις σελίδες τους.
Σε επιστολή της υπηρεσίας δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της περιοχής, τα βιβλία των ιστορικών Αντονι Μπίβορ και Τζον Κίγκαν κρίνονται ακατάλληλα για τους μαθητές, ενώ εκπαιδευτικοί και βιβλιοθηκάριοι καλούνται να τα αποσύρουν.
Το βιβλίο του Μπίβορ «Βερολίνο 1945» έχει προκαλέσει σάλο στη Ρωσία, καθώς αφιερώνει εκτενή αποσπάσματα στους ομαδικούς βιασμούς γυναικών από στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού.
«Υπό μία έννοια εκπλήσσομαι που τους πήρε τόσο καιρό για να αντιδράσουν. Αυτό που με θλίβει, όμως, είναι πως βρισκόμαστε πάλι αντιμέτωποι με ένα κρούσμα κρατικής λογοκρισίας και προσπάθειας επιβολής της δικής τους εκδοχής της Ιστορίας», είπε ο Αντονι Μπίβορ, μιλώντας στην εφημερίδα The Guardian.
Στην επιστολή της με ημερομηνία 31 Ιουλίου, η επικεφαλής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Γεκατερίνμπουργκ Νίνα Ζουράβλεβα αναφέρει ότι το υπουργείο Παιδείας «έλαβε πληροφορίες ότι πολλές βιβλιοθήκες περιέχουν βιβλία εκδιδόμενα από το Ινστιτούτο της Ανοικτής Κοινωνίας του Τζορτζ Σόρος, που προπαγανδίζουν στερεότυπα με πηγή το Τρίτο Ράιχ».
Πολλοί Ρώσοι ιστορικοί εξέφρασαν, όμως, τη διαφωνία τους με την απόφαση του Γεκατερίνμπουργκ.
«Ο Μπίβορ είναι συγγραφέας με σαφή αντισοβιετική ιδεολογική θέση. Στα βιβλία του, όμως, δεν υπάρχει καμία ηρωοποίηση του ναζισμού. Η απαγόρευση ιστορικών βιβλίων είναι κακή ιδέα που μπορεί να έχει απρόσμενες και ευρύτερες επιπτώσεις», είπε στην εφημερίδα «Κομερσάντ» ο Αλεξάντερ Ντιούκοφ, μέλος του Ιδρύματος Ιστορικής Μνήμης στη Μόσχα.
Ο πρόεδρος Πούτιν έχει, από τη μεριά του, εκμεταλλευθεί πολλάκις τον ηρωισμό των Σοβιετικών στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο για να προωθήσει τις πολιτικές του επιλογές.