ΓΚΡΕΝΟΜΠΛ. Το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη απειλεί, εκτός από το περιβάλλον σε βάθος χρόνου, και ανθρώπινες ζωές, όπως φάνηκε χθες.
Επτά ορειβάτες σκοτώθηκαν στις γαλλικές Αλπεις από χιονοστιβάδα, στον δημοφιλή αλπινιστικό προορισμό του Μασίφ ντ’ Εκρέν. Το εύκολα προσβάσιμο οροπέδιο, σε ύψος 4.015 μέτρων, είναι αγαπημένος προορισμός ορειβατών. Πρόκειται για το πλέον θανατηφόρο δυστύχημα της φετινής χρονιάς στις Αλπεις.
Μια ηπιότερη, αλλά εξίσου επικίνδυνη έκφανση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής παρουσιάζεται στον παγετώνα του Ροδανού στις ελβετικές, αυτή τη φορά, Αλπεις. Από μακριά ο παγετώνας, που φιλοξενεί τις πηγές του ομώνυμου μεγάλου ποταμού, μοιάζει ανέγγιχτος από τον χρόνο και τα στοιχεία της φύσης. Από κοντά, όμως, ο παρατηρητής θα δει ότι η επιφάνειά του έχει καλυφθεί με λευκούς μουσαμάδες, σε μια προσπάθεια των ελβετικών αρχών να επιβραδύνουν την ταχεία τήξη των πάγων. Τα σκονισμένα λευκά πανιά εκτείνονται σε μεγάλο μέρος των χαμηλότερων στρωμάτων του παγετώνα, δίνοντάς του την εικόνα προσφυγικού καταυλισμού. Κάτω από τους μουσαμάδες, οι τοπικές αρχές δημιούργησαν εντυπωσιακή σήραγγα που επιτρέπει στους επισκέπτες να ανακαλύψουν ένα εντυπωσιακό σπήλαιο πάγου, λαξευμένο κάθε χρόνο από το 1870.
«Τα τελευταία οκτώ χρόνια, η οροφή του σπηλαίου πάγου χρειάστηκε να καλυφθεί με ειδικά σεντόνια, για να περιοριστεί η τήξη του πάγου», λέει ο Νταβίντ Φόλκεν, σπηλαιολόγος ειδικευμένος στους παγετώνες, που εργάζεται στο υπουργείο Περιβάλλοντος της Βέρνης. Τα σεντόνια, λέει ο κ. Φόλκεν, παρότι περιορίζουν την τήξη σε ποσοστό 70%, παραμένουν προσωρινή λύση.
«Θα καθυστερήσει την τήξη για ένα με δύο χρόνια, αλλά κάποια μέρα θα πρέπει να αφαιρέσουμε τους μουσαμάδες, καθώς ο πάγος από κάτω τους θα έχει λιώσει εντελώς», λέει ο 76χρονος Ζαν-Κλοντ Γκινιάρ, από τη Λωζάννη, που επισκέφθηκε την περιοχή.
Εικόνα από το 1955
Ο Ζαν-Κλοντ Γκινιάρ θυμάται την πρώτη του επίσκεψη στον παγετώνα, το 1955. Η είσοδος της σήραγγας βρισκόταν εκατοντάδες μέτρα πιο χαμηλά στην πλαγιά, στο σημείο όπου σήμερα οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν εντυπωσιακό καταρράκτη, το σημείο εκκίνησης του ποταμού Ροδανού στο ευρωπαϊκό του ταξίδι. Σε απόσταση 1.400 μέτρων από εκεί, κοντά στο μικρό χωριό Γκρετς, βρισκόταν η κατάληξη του παγετώνα το 1856. Εκτοτε, ο παγετώνας του Ροδανού απώλεσε 350 μέτρα πάχους, 40 από αυτά μέσα στην τελευταία δεκαετία.«Οι μελέτες δείχνουν ότι το φαινόμενο δεν αφορά μόνο τους παγετώνες. Τα δύο τρίτα του όγκου πάγου των Αλπεων έχουν χαθεί από το 1850 μέχρι σήμερα», λέει ο περιβαλλοντολόγος Ματίας Χους, του Πανεπιστημίου του Φριμπούρ.
Παρά τις γεμάτες ελπίδα και αποφασιστικότητα δηλώσεις των ηγετών του δυτικού κόσμου, που συναντώνται στα τέλη του έτους στο Παρίσι με στόχο να εκπονήσουν νέα σχέδια κατά της κλιματικής αλλαγής, τα πράγματα έχουν ήδη κριθεί για τους παγετώνες των Αλπεων, την Αρκτική και την Ανταρκτική. Οι τρεις αυτές ζώνες χαρακτηρίζονται επίκεντρα της υπερθέρμανσης, με τους πάγους να λιώνουν εκεί με διπλάσιο ρυθμό από τον παγκόσμιο μέσο όρο τήξης.