Ρωσικά υποβρύχια και άλλα κατασκοπευτικά σκάφη δραστηριοποιούνται κοντά στις υποθαλάσσιες καλωδιώσεις μέσα από τις οποίες πραγματοποιείται το σύνολο της παγκόσμιας διαδικτυακής επικοινωνίας.
Πρόκειται για μία πραγματικότητα που ανησυχεί τους Αμερικανούς αξιωματούχους, καθώς πιθανολογούν ότι η Ρωσία έχει κατά νου, όταν παραστεί η ανάγκη, όπως π.χ. σε περίπτωση πολέμου ή έντασης, να εξαπολύσει επίθεση προκαλώντας τη ρήξη της συνέχειάς τους.
Σήμερα οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν ανησυχούν, όπως κατά την ψυχροπολεμική περίοδο, ότι οι Ρώσοι θα υποκλέψουν το περιεχόμενο των επικοινωνιών αλλά ότι θα κόψουν τα καλώδια οπτικών ινών σε σημεία που η αποκατάστασή τους είναι ιδιαίτερα δύσκολη, «παγώνοντας» μονομιάς τις επικοινωνίες από τις οποίες εξαρτώνται οι κυβερνήσεις, οι οικονομίες και οι πολίτες του δυτικού κόσμου. Μέχρι στιγμής, ομολογουμένως, δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι οι Ρώσοι αποπειρώνται κάτι τέτοιο. Η ανησυχία, όμως, των Αμερικανών αντικατοπτρίζει τον αυξανόμενο φόβο των ΗΠΑ και των νατοϊκών εταίρων τους για την εντεινόμενη δραστηριότητα των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων σε όλη την υφήλιο. Οι ΗΠΑ, άλλωστε, βλέπουν κάθε ρωσική κίνηση καχύποπτα όπως κατά την ψυχροπολεμική περίοδο.
Φυσικά οι ρωσικές δραστηριότητες δεν συζητούνται δημοσίως από τους Αμερικανούς, αλλά τουλάχιστον 20 ανώτατοι αξιωματούχοι παραδέχθηκαν ότι είναι ένα από τα φλέγοντα θέματα που απασχολούν το Πεντάγωνο. Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους παραδέχονται ότι από τη Βόρεια Θάλασσα μέχρι τη βορειοανατολική Ασία, ακόμα και κοντά στις αμερικανικές ακτές, παρατηρείται εντατικοποίηση της ρωσικής δραστηριότητας όπου υπάρχουν καλωδιώσεις, που μεταφέρουν το «ζωογόνο αίμα» των παγκόσμιων ηλεκτρονικών επικοινωνιών και εμπορίου.
Τον περασμένο μήνα, το ρωσικό κατασκοπευτικό σκάφος «Γιάνταρ», εξοπλισμένο με δύο μικρά αυτοκινούμενα υποβρύχια, πέρασε ανοικτά της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ πλέοντας προς την Κούβα. Μία από τις κεντρικές υποθαλάσσιες καλωδιώσεις καταλήγει στον αμερικανικό ναύσταθμο στο Κόλπο Γκουαντάναμο. Αμερικανικοί κατασκοπευτικοί δορυφόροι, σκάφη και αεροπλάνα παρακολούθησαν λεπτό λεπτό τον πλου του ρωσικού σκάφους. Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, το «Γιαντάρ» με τα δύο μικρά υποβρύχιά του μπορεί να κόψει τα καλώδια σε βάθος αρκετών χιλιομέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας.
«Πρόκειται για ένα ακόμα παράδειγμα του αποφασισμένου και επιθετικού καθεστώτος που μοιάζει να προσπαθεί να ξαναπάρει στα χέρια τα εργαλεία του Ψυχρού Πολέμου, μόνο που αυτή τη φορά είναι τεχνολογικώς εξελιγμένα» σημειώνει ο ναύαρχος Τζέιμς Σταυρίδης, πρώην στρατιωτικός διοικητής του ΝΑΤΟ και νυν πρύτανης της Νομικής και Διπλωματικής Σχολής Φλέτσερ.
Η δραστηριότητα αυτή συνάδει με την επέκταση των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Ρωσίας στην Κριμαία, την ανατολική Ουκρανία και τη Συρία, καθώς ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προσπαθεί να αποδείξει την πολύ μεγαλύτερη επιχειρηματική εμβέλεια των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων.
Το Πεντάγωνο ανησυχεί περισσότερο επειδή οι Ρώσοι αναζητούν τα ευαίσθητα σημεία των καλωδιώσεων σε πολύ μεγαλύτερα βάθη όπου ούτε ο έλεγχος ούτε και η αποκατάσταση των βλαβών είναι εύκολα.
Οι υποθαλάσσιες καλωδιώσεις συνήθως ακολουθούν μονοπάτια με αυτά στα οποία τοποθετήθηκαν αρχικά το 1860. Εξαίρεση αποτελούν ορισμένες ειδικές καλωδιώσεις που χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ για τις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις και δεν απεικονίζονται στους υπάρχοντες χάρτες. Πιθανώς αυτές τις καλωδιώσεις να προσπαθούν να εντοπίσουν οι Ρώσοι. Γενικότερα, όμως, τα υποθαλάσσια καλώδια είναι εξαιρετικά σημαντικά, αφού μέσω αυτών πραγματοποιούνται παγκόσμιες επιχειρηματικές συναλλαγές ύψους 10 τρισ. δολαρίων ημερησίως όπως και το 95% της καθημερινής επικοινωνίας.