Με τη νίκη της Κυριακής ο Ερντογάν απέδειξε για μία ακόμη φορά ότι είναι ηγέτης μεγάλου βεληνεκούς, αλλά και υψηλής πολιτικής διακινδυνεύσεως. Η νέα επιτυχία του θα εκτιμηθεί αναμφίβολα από τη Δύση, η οποία τον χρειάζεται. Αυτό άλλωστε φάνηκε και κατά την προεκλογική περίοδο. Οι ευθείες παρεμβάσεις των ισλαμιστών εις βάρος της ελευθεροτυπίας αντιμετωπίσθηκαν με ιδιαίτερη αβροφροσύνη. Η Ε.Ε. καθυστέρησε την έκδοση της ετήσιας εκθέσεως προόδου της Τουρκίας ως προς την ενταξιακή της πορεία μέχρι και τη διεξαγωγή των εκλογών. Τέλος, η πανίσχυρη Γερμανίδα καγκελάριος επισκέφθηκε τον Ερντογάν εν μέσω προεκλογικής περιόδου.
Η Δύση χρειάζεται τον Ερντογάν για να αντιμετωπίσει δύο μέτωπα. Το πρώτο είναι ο πόλεμος στη Συρία. Οταν ξεκίνησε η εξέγερση κατά του Ασαντ το 2011, η τουρκική κυβέρνηση βοήθησε συστηματικά τους εχθρούς του Ασαντ με στόχο την αντικατάστασή του και τη μετατροπή της Συρίας σε κράτοςδορυφόρο της. Η δημιουργία αυτόνομων κουρδικών καντονιών δίπλα στα σύνορά της και η ρωσική εμπλοκή μετατρέπουν τη συνέχιση της συριακής συγκρούσεως σε τουρκικό εφιάλτη. Μπορεί τα συμφέροντα των Δυτικών να μην ταυτίζονται με αυτά της Αγκυρας ως προς τη λύση του προβλήματος, αλλά μέσω της Τουρκίας το ΝΑΤΟ ακουμπά στο πρόβλημα, στοιχείο εξαιρετικά σημαντικό.
Το δεύτερο μέτωπο αφορά το μεταναστευτικό / προσφυγικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι η νίκη των ισλαμιστών στην Τουρκία συνυπήρχε ως είδηση με την άφιξη του μεγαλύτερου αριθμού μεταναστών στην Ευρώπη κατά την προηγούμενη εβδομάδα. Οι Ευρωπαίοι χρειάζονται τον Ερντογάν για να ελέγξει την πλημμυρίδα των δυστυχισμένων που κατακλύζουν τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη.
Ελλάδα και Κύπρος μόνον εμμέσως συνδέονται με τους σχεδιασμούς σε αυτά τα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τη Δύση. Σε μία πρώτη ανάγνωση η απόκτηση αυτοδυναμίας από το ισλαμικό κόμμα μοιάζει για εμάς καλοδεχούμενη. Σε άλλη περίπτωση, οι ισλαμιστές θα προχωρούσαν πιθανότατα σε συνεργασία με τους «Γκρίζους Λύκους», γεγονός που θα οδηγούσε σε σκλήρυνση της τουρκικής πλευράς σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνάμε ότι η ισλαμική νίκη επιτεύχθηκε κατόπιν της στροφής του Ερντογάν προς εθνικιστικές θέσεις. Επιπλέον, μετά το 2013, έχουν αποκατασταθεί οι σχέσεις των ισλαμιστών με τον στρατό, που έχει πλήρως επανέλθει σε αυτό που ξέρει να κάνει καλά: καθημερινές μικρές στρατιωτικές εντάσεις στο Αιγαίο, που ασκούν συνεχή πίεση στην Ελλάδα.
Ο πραγματικός κίνδυνος για τα ελληνικά συμφέροντα είναι η Τουρκία να συμφωνήσει στα δύο μεγάλα θέματα που απασχολούν τους Δυτικούς και να ζητήσει ανταλλάγματα στα επουσιώδη γι’ αυτούς. Το πιο σημαντικό για εμάς, αλλά επουσιώδες για τους Δυτικούς, δεν είναι το Αιγαίο, είναι μία «λύση» του Κυπριακού κατά τους επόμενους μήνες. Μία τέτοια εξέλιξη θα «ακουστεί» καλά στη διεθνή κοινότητα. Παράλληλα, θα βοηθήσει τις ΗΠΑ στον ευρύτερο σχεδιασμό ασφαλείας στην ανατολική Μεσόγειο, που περιλαμβάνει την επαναπροσέγγιση Τουρκίας και Ισραήλ.
* Επίκουρος καθηγητής Διεθνούς Δικαίου & Εξωτερικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο.