Τη νύχτα της ανατροπής του Χόσνι Μουμπάρακ δεν χρησιμοποίησα την κινηματογραφική μου κάμερα. Στάθηκα στην πλατεία Ταχρίρ, μαζί με δεκάδες χιλιάδες Αιγύπτιους και είπα ότι θα απολαύσω τη στιγμή και ότι δεν θα ακύρωνα τη μαγεία της βραδιάς με τον φακό μου.
Μέχρι τη στιγμή εκείνη κινηματογραφούσα, γιατί αυτή είναι η δουλειά μου, γιατί η ιστορία πρέπει να καταγραφεί, γιατί μία εικόνα μπορεί να αλλάξει τον κόσμο και γιατί όλοι είχαν κάτι να συνεισφέρουν στην επανάσταση.
Εκείνη τη νύχτα, όμως, η κάμερα έμεινε στο σπίτι μου. Η ιστορία είχε γραφτεί και ο κόσμος άλλαζε μπροστά στα μάτια μας.
Στα χρόνια που πέρασαν από τότε, γράψαμε πολλά και συζητήσαμε για το μέλλον. Ημασταν αφελείς, αλλά το ίδιο ισχύει και για τον υπόλοιπο πλανήτη, ο οποίος μας ενθάρρυνε, επαινώντας τις μεγάλες δυνατότητες της Αραβικής Ανοιξης.
Οι εικόνες και τα λόγια εκείνα είχαν τη δύναμη να κινητοποιήσουν τους πολίτες και να τους οδηγήσουν στους δρόμους. Ο δρόμος οδηγούσε στην επανάσταση και όλοι γνωρίζαμε ότι οδηγούσε σε κάτι νέο και σε μια εναλλακτική λύση της στασιμότητας.
Οι επαναστάτες της Ταχρίρ νίκησαν την αστυνομία και η πόλη ήταν δική μας. Οι ιδέες τους αφορούσαν ένα μέλλον χωρίς σύνορα, με κοινοκτημοσύνη και λαοπρόβλητο σύνταγμα. Το περιοδικό TIME ανακήρυξε πρόσωπο της χρονιάς 2011 τον διαδηλωτή.
Η δύναμη της εικόνας, όμως, εφθάρη, το επαναστατικό πάθος εξαντλήθηκε, οι εχθροί μας ανασυντάχθηκαν και οι ελίτ προετοιμάστηκαν προσεκτικά για εκλογές.
Στην πλατεία Ραμπά, η αστυνομία σκότωσε 1.000 διαδηλωτές σε μία ημέρα και μετά τη σφαγή αυτή η επανάσταση είχε πια λήξει. Η εικόνα της Ταχρίρ θάφτηκε κάτω από την εικόνα του θανάτου, ενώ μείναμε με μία μόνο απορία: πώς στερείς την εξουσία από αυτούς που σκοτώνουν 1.000 ανθρώπους σε μία ημέρα; Με τη βία; Και τι θα μας κόστιζε κάτι τέτοιο;
Εχοντας πια χάσει τη μάχη για το μέλλον, πρέπει τώρα να πολεμήσουμε για να περισώσουμε το παρελθόν, με κάθε στρατόπεδο να το διεκδικεί για λογαριασμό του.
Ο στρατός λέει ότι είναι ο θεματοφύλακας της Αιγύπτου, ενώ όταν η Μουσουλμανική Αδελφότητα «απήγαγε» την επανάσταση, εξαπέλυσε «διορθωτικό πραξικόπημα», όπως απαιτούσε ο λαός. Η Αδελφότητα υποστηρίζει πως είναι η μόνη δημοκρατικά εκλεγμένη και ότι προδόθηκε από τη συμπαιγνία στρατού και φιλελευθέρων.
Οι επαναστάτες λένε ότι αυτοί πυροδότησαν τις εξελίξεις, αρνούμενοι όμως να παίξουν το εκλογικό παιχνίδι, για να προδοθούν από τους φιλελευθέρους και να εκτοπισθούν από τον στρατό και την Αδελφότητα. Την ίδια ώρα, κάθε πλευρά επιδεικνύει τους νεκρούς της, θριαμβολογώντας και υπογραμμίζοντας τις επαναστατικές της περγαμηνές.
Τι μας έμεινε; Οι μνήμες και η συνειδητοποίηση ότι το καθεστώς συνεχίζει να φοβάται την ίδια την ιδέα της επανάστασης. Η 25η Ιανουαρίου θα έχει πάντα μεγάλη συμβολική και συναισθηματική αξία και θα είναι πάντα ικανή να προκαλεί την ανησυχία των Αρχών.
Την προηγούμενη εβδομάδα, χιλιάδες διαμερίσματα δέχθηκαν αστυνομικές εφόδους, εκθεσιακοί χώροι και εκδοτικοί οίκοι υποχρεώθηκαν να κλείσουν, ακτιβιστές και διαχειριστές σελίδων του Facebook συνελήφθησαν. Το καθεστώς αντιλαμβάνεται ότι η ανατροπή του είναι εφικτή και ηθικά αποδεκτή.
* Ο αρθρογράφος είναι σκηνοθέτης και συγγραφέας, συνιδρυτής της Κολεκτίβας Μοζιρίν του Καΐρου.