Κάθε τραγικό συμβάν με αεροσκάφος, όπως η χθεσινή συντριβή του αεροσκάφους της ΕgyptAir που εκτελούσε την πτήση Παρίσι – Kάιρο, καθιστά επίκαιρο, για ακόμα μία φορά, ένα ερώτημα που στοιχειώνει τη σκέψη των εκατομμυρίων αεροπορικών επιβατών κάθε χρόνο. Πόσο ασφαλή είναι, άραγε, τα αεροπορικά ταξίδια, αλλά και ποιοι είναι οι βασικοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζει κατά τη διάρκεια της πτήσης ο επιβάτης;
Η αλήθεια είναι ότι εκτελούνται κάθε ημέρα εκατομμύρια πτήσεις και τα πολύνεκρα δυστυχήματα είναι εξαιρετικά σπάνια. Ενδεικτικά, κάθε ημέρα από το αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου επιβιβάζονται σε αεροσκάφη περίπου διακόσιες χιλιάδες άνθρωποι, ενώ κάθε ημέρα προσγειώνονται και απογειώνονται στο πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο της Ευρώπης 1.400 αεροσκάφη. Τα δυστυχήματα είναι στατιστικά ελάχιστα. Η αλήθεια, βέβαια, είναι ότι, ακόμα και κατά τη διάρκεια μιας πτήσης, πολλά είναι αυτά που μπορούν να πάνε στραβά.
1. Αναταράξεις
Ακόμα και όταν είναι ισχυρές, δύσκολα μπορούν να προκαλέσουν την πτώση και τη συντριβή ενός σύγχρονου αεροσκάφους. Τα αεροπλάνα σήμερα είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε να μπορούν να αντεπεξέλθουν στις δυνατές αναταράξεις και στις περισσότερες περιπτώσεις τέτοια επεισόδια προκαλούν μόνον κρύο ιδρώτα στους επιβάτες. Η τελευταία περίπτωση συντριβής αεροσκάφους εξαιτίας αναταράξεων ήταν το 1966. Ταυτόχρονα, όμως, οι αναταράξεις μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμούς, ακόμα και σοβαρούς, ιδιαίτερα αν οι επιβάτες δεν είναι δεμένοι στην καρέκλα τους. Ενδεικτικά, πρόσφατα ένα αεροπλάνο που εκτελούσε πτήση από τη Βοστώνη στο Σικάγο αναγκάστηκε να κάνει αναγκαστική προσγείωση άλλου όταν δύο μέλη του πληρώματος τραυματίστηκαν σοβαρά εξαιτίας των αναταράξεων.
2. Κακοκαιρία
Ο κακός καιρός μπορεί να προκαλέσει χαοτικές καταστάσεις, ιδιαίτερα κατά τις διαδικασίες προσγείωσης και απογείωσης. Αν οι μετεωρολογικές συνθήκες είναι υπερβολικά δυσμενείς, κατά πάσα πιθανότητα η πτήση θα ματαιωθεί. Βεβαίως, τα υπερσύγχρονα αεροσκάφη διαθέτουν μετεωρολογικά ραντάρ που επιτρέπουν στους πιλότους να φτιάξουν έτσι τα σχέδια πτήσης ώστε να αποφύγουν τις καταιγίδες. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες αποτέλεσαν παράγοντα που συνέβαλε σε αεροπορικά δυστυχήματα, όπως, για παράδειγμα, στη συντριβή του αεροσκάφους της Air France το 2009 στα ανοικτά της Βραζιλίας, αλλά και στη συντριβή της πτήσης QZ8501 της Air Asia στην Θάλασσα της Ιάβας.
3. Μηχανική βλάβη
Οπως οποιαδήποτε άλλη μηχανή, και τα αεροπλάνα μπορούν να υποστούν μηχανικές βλάβες. Το καλό είναι ότι οι χειριστές τους έχουν εκπαιδευθεί έτσι ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν με αποτελεσματικότητα σε τέτοια συμβάντα. Κάποιοι, βέβαια, λένε ότι η μεγάλη αυτοματοποίηση των σύγχρονων αεροσκαφών αποστερεί από τους χειριστές την εμπειρία και τη διανοητική διαύγεια προκειμένου να επιλύσουν τέτοια προβλήματα.