Με σοβαρές επιπτώσεις απειλεί η Αγκυρα το Βερολίνο, ύστερα από τη σχεδόν ομόφωνη απόφαση της γερμανικής Βουλής να αναγνωρίσει ως Γενοκτονία τη σφαγή Αρμενίων «και άλλων χριστιανικών μειονοτήτων» από δυνάμεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μέλη της αρμενικής κοινότητας στη Γερμανία ύψωσαν πλακάτ στα θεωρεία της γερμανικής Βουλής, που έγραφαν «Σας ευχαριστούμε», όταν ο πρόεδρος του Σώματος Νόρμπερτ Λάμερτ ανακοίνωσε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, καταχειροκροτούμενος από βουλευτές όλων των κομμάτων. Μόνο ένας βουλευτής καταψήφισε το σχέδιο απόφασης –το οποίο εισηγούνταν εκπρόσωποι των Χριστιανοδημοκρατών, των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων–, ενώ ένας άλλος απείχε.
Αμεση ήταν η απάντηση του Ταγίπ Ερντογάν. Από το Ναϊρόμπι της Κένυας, όπου βρισκόταν για επίσημη επίσκεψη, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι «η απόφαση που υιοθέτησε το γερμανικό Κοινοβούλιο θα επηρεάσει σοβαρά τις σχέσεις Γερμανίας και Τουρκίας». Επιπλέον, ο Ερντογάν επιβεβαίωσε ότι η Αγκυρα ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στη Γερμανία, Χουσεΐν Αβνί Καρσλίογλου. Ο Τούρκος ηγέτης είχε πρόσφατα τηλεφωνήσει στην Αγκελα Μέρκελ, σε μια προσπάθεια να αποτρέψει, την ύστατη στιγμή, την ψήφιση του σχεδίου περί Γενοκτονίας των Αρμενίων, προειδοποιώντας ότι η χώρα του θα αναγκαστεί να αντιδράσει σε διαφορετική περίπτωση. Εξάλλου, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σε μια πολύ σκληρή ανακοίνωσή του χαρακτήρισε την απόφαση του γερμανικού Κοινοβουλίου «επονείδιστη», υποστηρίζοντας ότι προδίδει «άγνοια και περιφρόνηση του νόμου».
Ανησυχίες
Η νέα περιπλοκή στις σχέσεις με την Αγκυρα έρχεται σε μια δύσκολη στιγμή για το Βερολίνο, καθώς η γερμανική κυβέρνηση δεν θα ήθελε να θέσει σε κίνδυνο την εφαρμογή της εύθραυστης συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας για το προσφυγικό πρόβλημα. Ενδεικτικό των κυβερνητικών ανησυχιών ήταν το γεγονός ότι ούτε η Αγκελα Μέρκελ, ούτε ο υπουργός Εξωτερικών Φρανκ – Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ούτε ο σοσιαλδημοκράτης αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ παραβρέθηκαν στην ψηφοφορία για το αρμενικό ζήτημα. Μάλιστα, η Γερμανίδα καγκελάριος προσπάθησε να αποδραματοποιήσει την ατμόσφαιρα αμέσως μετά την ψηφοφορία. «Υπάρχουν πολλά που συνδέουν τη Γερμανία με την Τουρκία. Ακόμη κι αν έχουμε διαφορετικές απόψεις για ένα συγκεκριμένο θέμα, το εύρος των δεσμών μας, της φιλίας μας, των στρατηγικών διασυνδέσεών μας είναι μεγάλο», τόνισε η Μέρκελ, στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
Οι διαβεβαιώσεις της Γερμανίδας καγκελαρίου δεν φάνηκαν ικανές, όμως, να καθησυχάσουν την Αγκυρα. Στη διάρκεια ομιλίας του στην τουρκική πρωτεύουσα, ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ έκανε λόγο για «εσφαλμένη» απόφαση, την οποία απέδωσε στην επιρροή που ασκεί στη Γερμανία «ένα ρατσιστικό αρμενικό λόμπι». Ο αντιπρόεδρος και εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης, Νουμάν Κουρτουλμούς, χαρακτήρισε την απόφαση του γερμανικού Κοινοβουλίου «ιστορικό λάθος», υποστηρίζοντας ότι «υιοθετεί αστήρικτες κατηγορίες, που στηρίζονται στη διαστρέβλωση των πραγματικών γεγονότων».
Το ζήτημα που έχει ανοίξει σχετικά με τη Γενοκτονία των Αρμενίων είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο για τη Γερμανία, όπου ζουν περίπου τρία εκατομμύρια πολίτες τουρκικής καταγωγής, πολλοί από τους οποίους εγκαταστάθηκαν στη χώρα ως «φιλοξενούμενοι εργάτες», δηλαδή νόμιμοι οικονομικοί μετανάστες, τις δεκαετίες του 1960 και του 1970. Οπως αποκάλυψε στη συνεδρίαση της Βουλής ο πρόεδρος του Σώματος Νόρμπερτ Λάμερτ, ενόψει της χθεσινής ψηφοφορίας, «υπήρξαν πολλές απειλές εναντίον συναδέλφων βουλευτών, ιδίως τουρκικής καταγωγής, συμπεριλαμβανομένων των απειλών για τη ζωή τους». Η απόφαση του γερμανικού Κοινοβουλίου αναγνωρίζει ότι μέρος της ευθύνης για τη Γενοκτονία των Αρμενίων και άλλων χριστιανικών μειονοτήτων, το 1915 και το 1916, επωμίζεται και η Γερμανία, η οποία ήταν σύμμαχος, εκείνη την εποχή, της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και απέτυχε να ματαιώσει την τραγωδία. Δεκατέσσερις χώρες – μέλη της Ε.Ε., μεταξύ των οποίων και η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ιταλία και η Κύπρος, έχουν αναγνωρίσει τη γενοκτονία.