Ωρες αγωνίας έζησε η Τουρκία από το βράδυ της Παρασκευής, οπότε εκδηλώθηκε απόπειρα πραξικοπήματος από ομάδα στρατιωτικών που έθεσαν υπό τον έλεγχό τους αεροδρόμια και το κτίριο της κρατικής τηλεόρασης, κατεβάζοντας τεθωρακισμένα στους δρόμους της Αγκυρας και της Κωνσταντινούπολης. Στις 4 τα ξημερώματα του Σαββάτου προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης το αεροπλάνο του προέδρου της χώρας, Ταγίπ Ερντογάν, ενώ αποκαταστάθηκε η μετάδοση του κρατικού τηλεοπτικού δικτύου TRT. Τεράστιο πλήθος επιφύλαξε υποδοχή ήρωα στον Ερντογάν, ο οποίος σε δηλώσεις του από το αεροδρόμιο έκανε λόγο για ενέργεια που υποκινείται από το «παράλληλο κράτος», σε μια αναφορά στο δίκτυο του εξόριστου στις ΗΠΑ ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν.
«Παίρνουν εντολές από την Πενσιλβάνια», είπε χαρακτηριστικά, καθώς ο Γκιουλέν ζει στη συγκεκριμένη πολιτεία. Χαρακτήρισε την απόπειρα «προδοσία» και απείλησε όσους συμμετείχαν «με βαρύ τίμημα». «Είναι ευκαιρία να ξεκαθαρίσουμε τις ένοπλες δυνάμεις», διεμήνυσε και συνέδεσε το πραξικόπημα με τις επικείμενες κρίσεις στο στράτευμα. Αποκάλυψε ότι ο γενικός γραμματέας του απήχθη, ενώ παραδέχθηκε ότι δεν γνωρίζει πού βρίσκεται ο αρχηγός του γενικού επιτελείου. «Η απόπειρα πραξικοπήματος απέτυχε», είχαν δηλώσει λίγο νωρίτερα εκπρόσωπος της κρατικής υπηρεσίας πληροφοριών (ΜΙΤ) και ο πρωθυπουργός της χώρας, Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι «η κατάσταση είναι σε γενικές γραμμές υπό έλεγχο».
Χάος και σύγχυση
Ωστόσο, οι πληροφορίες για την έκβαση της κίνησης ήταν συγκεχυμένες μέχρι τα ξημερώματα του Σαββάτου. Χθες το μεσημέρι,ο πρωθυπουργός της χώρας Μπιναλί Γιλντιρίμ ανέφερε ότι υπάρχουν πάνω από 160 νεκροί, εκ των οποίων 41 αστυνομικοί, και 1.440 τραυματίες. Φαίνεται ότι έχουν συλληφθεί εκατοντάδες άτομα, μεταξύ των οποίων 2.839 στρατιώτες. Επίσης ανακοίνωσε ότι επρόκειτο να συνεδριάσει το κοινοβούλιο και να συζητήσει τις εξελίξεις. Σύμφωνα με τον εκτελούντα χρέη αρχηγού ΓΕΕΘΑ της Τουρκίας, Ουμίτ Ντουντάρ, πολλοί στρατιωτικοί διοικητές βρίσκονται όμηροι στα χέρια των πραξικοπηματιών. Την ίδια στιγμή υπήρχε έντονη φημολογία για πυρά τεθωρακισμένων γύρω από το Κοινοβούλιο και συγκρούσεις μεταξύ στρατιωτικών και αστυνομικών και εισβολή στρατιωτών στο CNN Turk, που δεν άφηνε περιθώρια για εφησυχασμό. Ενα μέλος της τουρκικής Βουλής που μίλησε τηλεφωνικά στο Reuters ανέφερε ότι κοινοβουλευτικοί βρίσκονται σε καταφύγια εντός του κτιρίου, ενώ η οικονομική καταστροφή απειλεί πλέον το σύνολο των δομών της γειτονικής χώρας.
Διαφορετική η εικόνα το πρωί του Σαββάτου, με εικόνες που αναμετέδωσε η τηλεόραση να δείχνουν περίπου 30 στρατιώτες να εγκαταλείπουν τα τεθωρακισμένα οχήματα στις γέφυρες του Βοσπόρου και να απομακρύνονται με τα χέρια σηκωμένα ψηλά, ενώ, όπως αναφέρει το πρακτορείο Reuters, δέχονταν επιθέσεις από τους οπαδούς του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Νωρίτερα, άλλοι 30 στρατιώτες πιστοί στους πραξικοπηματίες παρέδωσαν τον οπλισμό τους, όταν περικυκλώθηκαν από πάνοπλους αστυνομικούς στην πλατεία Ταξίμ.
Κραδαίνοντας σημαίες, μεγάλα πλήθη συνέρρευσαν στην Κωνσταντινούπολη και στην Αγκυρα για να δείξουν την υποστήριξή τους προς την εκλεγμένη κυβέρνηση. Τα τζαμιά καλούσαν επίσης από νωρίς τον κόσμο να ξεχυθεί στους δρόμους για να αντισταθεί στο πραξικόπημα. Η ενέργεια έφερε όλα τα χαρακτηριστικά ενός οργανωμένου στρατιωτικού κινήματος.
Η ανησυχία της διεθνούς κοινής γνώμης ήταν έκδηλη, με καταδικαστικές ανακοινώσεις να εκδίδονται από τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα μέχρι την καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ. «Πρέπει να καταβληθούν όλες οι δυνατές προσπάθειες για να προστατευτούν ζωές», δήλωσε ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, Στέφεν Ζάιμπερτ. Ψυχραιμία και πλήρη σεβασμό στους δημοκρατικούς θεσμούς ζήτησε επίσης ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ. Σε δηλώσεις του στο CNN Turk από άγνωστη τοποθεσία, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν είχε αναφερθεί τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου στο «παράλληλο δίκτυο» του Γκιουλέν, εκπρόσωποι του οποίου διέψευδαν κάθε ανάμειξη. «Επί 40 και πλέον χρόνια ο Φετουλάχ Γκιουλέν και οι υποστηρικτές του δικτύου Χιζμέτ υποστήριζαν και προέβαλλαν την αφοσίωσή τους στην ειρήνη και στη δημοκρατία», διεμήνυσε το δίκτυο του Γκιουλέν.
Το πρακτορείο «Ανατολή» έκανε λόγο για περισσότερους από 100 ανθρώπους που συμμετείχαν στην απόπειρα πραξικοπήματος, μερικοί εκ των οποίων έχουν συλληφθεί, ανάμεσά τους και 13 που προσπάθησαν να εισβάλουν στο προεδρικό μέγαρο στην Αγκυρα.
Το απόγευμα του Σαββάτου ο πρόεδρος Ερντογάν κάλεσε τον κόσμο να παραμείνει στους δρόμους, καθώς ένα νέο πραξικόπημα θα μπορούσε να καταλήξει στην ανατροπή του. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πυρήνας των πραξικοπηματιών εντοπίζεται στην Α΄ Στρατιά των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, αλλά σύμφωνα με τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ, ενεργό ρόλο στην απόπειρα πραξικοπήματος είχε η πολεμική αεροπορία, η στρατιωτική αστυνομία και μονάδες τεθωρακισμένων.