Η δημοκρατία αμφισβητείται με ταχείς ρυθμούς

Η δημοκρατία αμφισβητείται με ταχείς ρυθμούς

2' 24" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Είναι ειρωνικό το γεγονός πως, καθώς μέλη του στρατού προχωρούσαν σε πραξικόπημα εναντίον του την Παρασκευή, ο Ταγίπ Ερντογάν κατέφευγε σε τακτικές μιντιακού αντάρτικου, μεταδίδοντας τις δηλώσεις του από το κινητό του μέσω της εφαρμογής FaceTime και ζητώντας από τους Τούρκους να αντισταθούν στους πραξικοπηματίες. Ο Ερντογάν δεν έχει υπάρξει φίλος της ελευθερίας έκφρασης, επιβεβαιώνοντας με τον πιο αμείλικτο τρόπο τον έλεγχό του επί των ΜΜΕ και περιορίζοντας ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερία του λόγου. Παρ’ όλα αυτά, χιλιάδες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά του, αντιστεκόμενοι στους στασιαστές και επιδεικνύοντας ότι σέβονται τη δημοκρατία, ακόμη κι αν ο Ερντογάν έχει διαστρεβλώσει το νόημά της. Η διαδικασία αμφισβήτησης της δημοκρατίας επιταχύνεται τώρα, με αποτέλεσμα οι Τούρκοι πολίτες να καταβάλουν βαρύ τίμημα. Την ίδια στιγμή, ορθώνονται νέες προκλήσεις για τις διεθνείς προσπάθειες αντιμετώπισης του Ισλαμικού Κράτους και τον τερματισμό των συγκρούσεων στη Συρία. Μετά τα αιματηρά γεγονότα, ο Ερντογάν εμφανίζεται πιο εκδικητικός και προσηλωμένος στον αυταρχικό έλεγχο από ποτέ, εκμεταλλευόμενος την κρίση όχι μόνο για να τιμωρήσει τους εξεγερμένους στρατιώτες, αλλά και για να πατάξει όποια διαφορετική άποψη έχει απομείνει. Από τότε που ανέλαβε την εξουσία ως πρωθυπουργός, το 2003, έχει γίνει ένας όλο και πιο αυταρχικός ηγέτης, ο οποίος έχει απομακρύνει τη χώρα του από το όραμα μιας πρότυπης μουσουλμανικής δημοκρατίας, στην οποία πολλοί προσέβλεπαν. Η ταραγμένη Μέση Ανατολή δεν έχει την πολυτέλεια ενός ακόμη κράτους σε αποσύνθεση, ειδικά ενός κράτους που αποτελεί θεμέλιο του ανατολικού σκέλους του ΝΑΤΟ.

Σε στρατηγικό επίπεδο, οι επιπτώσεις της ανταρσίας στο τουρκικό στράτευμα είναι ήδη αισθητές. Η Τουρκία σταμάτησε το Σάββατο τις υπό αμερικανική καθοδήγηση αποστολές κατά του Ισλαμικού Κράτους από την αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ, αλλά μία ημέρα αργότερα τις ανανέωσε. Με δεδομένο το διαφαινόμενο σχίσμα στον τουρκικό στρατό, οι σχέσεις μεταξύ τουρκικών και αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, ένας κρίσιμος κρίκος στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, θα γίνουν πιο σύνθετες. Αυτό θα μπορούσε να τορπιλίσει τη συνεργασία σχετικά με τη Συρία και άλλα ζητήματα πέραν του Ισλαμικού Κράτους, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών για αναχαίτιση των προσφυγικών ροών στην Ευρώπη. Ο τουρκικός στρατός έχει μακρά ιστορία πραξικοπημάτων για την υπεράσπιση του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους, παρότι δεν έχει καταλάβει απευθείας την εξουσία από το 1980. Ο Ερντογάν εργάστηκε μεθοδικά για να τον αποδυναμώσει ως θεσμό. Εσχάτως, ωστόσο, ο στρατός φάνηκε να ανακτά μέρος της ισχύος του, μένοντας μακριά από την πολιτική και διενεργώντας άγριο πόλεμο εναντίον των Κούρδων αυτονομιστών.

Ο Ερντογάν έσπευσε να συλλάβει τους αντιπάλους του, αληθινούς και φανταστικούς. Οπως απέδειξε η αντίδραση στο πραξικόπημα, ο Τούρκος πρόεδρος διατηρεί σημαντικά ερείσματα στη χώρα του, παρόλο που είναι διχαστική προσωπικότητα. Ελπίδα όλων είναι ότι αυτή η απεγνωσμένη εξέγερση θα τον εξωθήσει να τείνει χείρα φιλίας στους αντιπάλους του. Τα πρώτα σημάδια, βέβαια, δείχνουν ότι ο Ερντογάν κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Το πιθανότερο σενάριο είναι πως η αναταραχή και οι υποβόσκουσες εντάσεις θα υπονομεύσουν την τουρκική δημοκρατία και τη δυνατότητα της χώρας να αποτελέσει σταθεροποιητικό παράγοντα στο ΝΑΤΟ και στην περιοχή.

 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή