Η Ουγγαρία θα απορρίψει το ευρωπαϊκό σχέδιο για απορρόφηση προσφύγων βάσει υποχρεωτικών, για κάθε χώρα-μέλος, ποσοστώσεων, επέμεινε χθες ο συντηρητικός πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν, παρά την αποτυχία του να εξασφαλίσει νομικά δεσμευτικό αποτέλεσμα προς αυτή την κατεύθυνση, με το δημοψήφισμα της Κυριακής.
Το 98,3% όσων προσήλθαν στις κάλπες ενέκρινε τη σκληρή γραμμή του κυβερνώντος κόμματος Fidesz στο θέμα της μετανάστευσης, απορρίπτοντας τις ποσοστώσεις. Ωστόσο το ποσοστό της προσέλευσης έφτασε μόλις το 40%, πολύ μακριά από το όριο του 50% που απαιτείται, κατά το σύνταγμα, για να είναι δεσμευτική η λαϊκή ετυμηγορία. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, εξαιρουμένου του ακροδεξιού, ξενοφοβικού Jobbik, είχαν καλέσει τους πολίτες να απόσχουν από τις κάλπες.
Από το βήμα της Βουλής, ο Ούγγρος πρωθυπουργός ανήγγειλε ότι θα φέρει σύντομα προς ψήφιση νόμο για την αναθεώρηση του συντάγματος έτσι ώστε «να αντανακλάται η βούληση του λαού στο πνεύμα του δημοψηφίσματος». Προσπαθώντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από την πολύ υψηλή αποχή, ο Βίκτορ Ορμπαν σημείωσε πως οι πολίτες που επιδοκίμασαν την πρότασή του ήταν αισθητά περισσότεροι από εκείνους που ψήφισαν το κόμμα του στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές και ότι η προσέλευση στις κάλπες ήταν κατά 15% μεγαλύτερη από εκείνη των προηγούμενων ευρωεκλογών.
Παρ’ όλα αυτά, ο εθνικιστής πρωθυπουργός, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2010, δεν απέφυγε να βρεθεί ανάμεσα σε Συμπληγάδες και να δεχθεί σφοδρές επιθέσεις εκ δεξιών και εξ ευωνύμων. Οι βουλευτές της κεντροαριστερής αντιπολίτευσης τον αποδοκίμασαν, με φωνασκίες και σφυρίγματα, μέσα στη Βουλή, ενώ ο ηγέτης του Jobbik, Γκάμπορ Βόνα, ζήτησε την παραίτησή του. Ο ακροδεξιός πολιτικός χαρακτήρισε «φιάσκο» το δημοψήφισμα και κατηγόρησε τον Ορμπαν ότι «προσέφερε ένα ατού στις Βρυξέλλες» οι οποίες δεν θα τον παίρνουν τώρα στα σοβαρά. «Πρέπει να παραιτηθείτε, όπως ο Ντέιβιντ Κάμερον», δήλωσε ο Βόνα.
Συγκρατημένη ήταν η πρώτη αντίδραση των Βρυξελλών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «σέβεται τη δημοκρατική βούληση όσων ψήφισαν και όσων δεν ψήφισαν», σχολίασε ο εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς. Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος υπενθύμισε ότι το δημοψήφισμα κηρύχθηκε άκυρο από τις αρμόδιες αρχές και προσέθεσε ότι «εναπόκειται στην ουγγρική κυβέρνηση να χειριστεί το αποτέλεσμα». Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το πότε η Επιτροπή θα κινηθεί νομικά εναντίον της Ουγγαρίας για την άρνησή της να δεχθεί τη μετεγκατάσταση των 1.300 προσφύγων που της αναλογούν, ο κ. Σχοινάς δήλωσε ότι «η Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμά της να αναλάβει δράση».
Παρά τις επικρίσεις που δέχεται από την ουγγρική αντιπολίτευση και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ο Βίκτορ Ορμπαν βρίσκει ευήκοα ώτα σε ηγετικούς κύκλους της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. Χαρακτηριστική ήταν η αντίδραση του Αυστριακού υπουργού Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος προειδοποίησε ότι θα ήταν «σφάλμα» να απορρίψουν οι Βρυξέλλες το μήνυμα που εξέφρασαν οι Ούγγροι πολίτες μέσω του δημοψηφίσματος. «Υπάρχουν πολλά κράτη στην Ευρώπη που σκέφτονται όπως η Ουγγαρία και είναι δυσαρεστημένοι με την πολιτική των Βρυξελλών» στο μεταναστευτικό, δήλωσε το βράδυ της Κυριακής ο επικεφαλής της αυστριακής διπλωματίας σε γερμανικά μέσα ενημέρωσης.
Προς νέες συγκρούσεις
Χαρακτηρίζοντας τη μετανάστευση «δηλητήριο», ο Βίκτορ Ορμπαν επένδυσε στο χαρτί του εθνικισμού, επιδιώκοντας να επεκτείνει την πολιτική του ηγεμονία. «Βρυξέλλες ή Βουδαπέστη ήταν το δίλημμα και απαντήσαμε Βουδαπέστη», δήλωσε μετά την οριστικοποίηση του αποτελέσματος ο Ούγγρος πρωθυπουργός, προαναγγέλλοντας καινούργιες συγκρούσεις με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Πάντως, η κινδυνολογία του Ορμπαν γύρω από τις υποχρεωτικές ποσοστώσεις αναφορικά με την κατανομή των προσφύγων –σύμφωνα με τη γερμανική ιδέα, που είχε στόχο να ελαφρύνει το δυσανάλογο βάρος που επωμίζονται Ελλάδα και Ιταλία– δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ο ρυθμός εφαρμογής αυτής της απόφασης είναι εξαιρετικά βραδύς, καθώς μέχρι σήμερα έχουν μετεγκατασταθεί μόλις 5.651 πρόσφυγες, αντί των 160.000 που προέβλεπε το αρχικό σχέδιο.