Την έντονη δυσπιστία που εξακολουθεί να χαρακτηρίζει τις σχέσεις ανάμεσα στην Αγκυρα και στην Ουάσιγκτον, τρεις μήνες μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, αντικατοπτρίζουν οι πολλαπλές επικριτικές αναφορές του Ταγίπ Ερντογάν για πράξεις και παραλείψεις της αμερικανικής κυβέρνησης στη διάρκεια χθεσινής ομιλίας του, στην Κωνσταντινούπολη. Εντείνοντας την πίεση στην κυβέρνηση Ομπάμα για την ταχύτερη δυνατή έκδοση του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ ισλαμιστή ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ο Τούρκος πρόεδρος προειδοποίησε ότι, σε διαφορετική περίπτωση, θα επανεξετάσει τη συμφωνία αντιτρομοκρατικής συνεργασίας με την Ουάσιγκτον.
«Οποτε μας ζητούν να εκδώσουμε στις ΗΠΑ τρομοκράτες, το κάνουμε αυτομάτως. Ωστόσο, αυτοί δεν μας παραδίδουν τους τρομοκράτες που τους ζητάμε» δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας σε συγκέντρωση δικαστών και εισαγγελέων και συνέχισε: «Κάνουν λόγο περί ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να προχωρήσουν στην έκδοση αν δεν υπάρχει δικαστική απόφαση. Ωστόσο, το ίδιο μπορεί να συμβεί και από τη δική μας πλευρά».
Προχωρώντας ακόμη πιο μακριά, ο Τούρκος πρόεδρος απείλησε, εμμέσως, τις ΗΠΑ με σοβαρές αποκαλύψεις, άγνωστο για ποιο θέμα, αν δεν εκδώσουν στο άμεσο μέλλον τον Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η Αγκυρα έχει κατονομάσει ως ιθύνοντα νου του αποτυχημένου πραξικοπήματος. «Οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί. Αν αυτή η διαδικασία της έκδοσης καθυστερήσει, θα υπάρξουν κάποια πολύ ευαίσθητα πράγματα για τα οποία θα μπορούσαμε να μιλήσουμε», δήλωσε σχετικά.
Πυρά και κατά Κλίντον
Από τις επικρίσεις του Ταγίπ Ερντογάν δεν ξέφυγε και η Χίλαρι Κλίντον. Εκφράζοντας τη δυσφορία του για την τοποθέτηση της προεδρικής υποψήφιας των Δημοκρατικών περί εξοπλισμού των Κούρδων μαχητών στη Συρία, ο Τούρκος ηγέτης δήλωσε ότι «πρόκειται για εξαιρετικά ατυχή θέση», άξια όχι πεπειραμένης, αλλά «μαθητευόμενης» πολιτικού.
Επιπλέον, ο Ταγίπ Ερντογάν προειδοποίησε τις ΗΠΑ ότι η εκστρατεία που σχεδιάζουν, σε συνεργασία με την κυβέρνηση του Ιράκ, για την εκδίωξη του Ισλαμικού Κράτους από τη Μοσούλη θα μπορούσε να κατακλύσει την περιοχή με «φωτιά και αίμα» αν δεν δοθεί η δέουσα προσοχή. Καθιστώντας σαφές ότι οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις θα παραμείνουν στο Ιράκ, παρά την αντίθεση του πρωθυπουργού Χάιντερ αλ Αμπάντι, ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε: «Θα χρησιμοποιήσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να αποτρέψουμε να συνθλιβούν οι αδελφοί μας στη Συρία και στο Ιράκ (σ.σ. μειονότητες των Τουρκμενίων) κάτω από τους τροχούς παιχνιδιών για παγκόσμια ισχύ».
Σε παρόμοιο μήκος κύματος, ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Νουμάν Κουρτουλμούς δήλωσε ότι, παρά τις αντιρρήσεις της ιρακινής κυβέρνησης, τα τουρκικά στρατεύματα που βρίσκονται στη βάση Μπασίκα, στο βόρειο Ιράκ, θα παραμείνουν εκεί μέχρις ότου εκδιωχθεί το ISIS από τη Μοσούλη. Μία ημέρα νωρίτερα, ο Ερντογάν είχε εξαπολύσει επίθεση στον Αμπάντι, καλώντας τον «να περιοριστεί στα κυβικά του» και να συνειδητοποιήσει ότι «δεν είναι ίσος του».
Χθες, ο Αμπάντι πέρασε στην αντεπίθεση, με μήνυμά του στο Twitter. «Ναι, οπωσδήποτε δεν είμαστε ίσοι, γιατί εμείς απελευθερώνουμε τη γη μας με τους άνδρες μας και όχι μέσω Skype», έγραψε ο Ιρακινός πρωθυπουργός, παραπέμποντας ειρωνικά στη νύχτα του πραξικοπήματος, όταν ο Ταγίπ Ερντογάν απευθύνθηκε μέσω κινητού τηλεφώνου και Διαδικτύου στους πολίτες, καλώντας τους να κατέβουν στους δρόμους για να υπερασπιστούν τη δημοκρατία.
Αίσθηση προκάλεσε και η αναφορά Κουρτουλμούς στους κινδύνους θερμού πολέμου ΗΠΑ – Ρωσίας με αφορμή το Συριακό. «Θέλω να είμαι σαφής: αν συνεχιστεί αυτός ο πόλεμος μέσω αντιπροσώπων (στη Συρία), θα έρθει η στιγμή που Αμερική και Ρωσία θα εμπλακούν ευθέως σε πραγματικό πόλεμο», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, προσθέτοντας ότι βρισκόμαστε «στο χείλος ενός μεγαλύτερου περιφερειακού ή και παγκοσμίου πολέμου».
Ανάκληση ακολούθων
Στο μεταξύ, σύμφωνα με απόρρητα έγγραφα από το αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, που επικαλείται το πρακτορείο Reuters, η τουρκική κυβέρνηση ανακάλεσε, στα τέλη Σεπτεμβρίου, 149 ακολούθους από ευρωπαϊκές χώρες, οι περισσότεροι εκ των οποίων συνελήφθησαν για συμμετοχή στο αποτυχημένο πραξικόπημα. Από τα 50 μέλη της τουρκικής αντιπροσωπείας στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ, σήμερα παραμένουν στη θέση τους μόλις εννέα.