Η μακρά, γεμάτη ανατροπές και ωμότητα προεκλογική εκστρατεία του 2016 αφορά εξίσου τις δημογραφικές μεταβολές στις ΗΠΑ όσο και τις προσωπικότητες των δύο υποψηφίων.
Η μεταβαλλόμενη φύση του προεκλογικού χάρτη καθίσταται εμφανής από τις πολιτείες τις οποίες επισκέφθηκε τη Δευτέρα η Χίλαρι Κλίντον. Η Δημοκρατική υποψήφια αισθανόταν αρκετά σίγουρη για τη νίκη της στη Φλόριντα –πολιτεία την οποία κέρδισε δύο φορές ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος– και επέλεξε έτσι να ταξιδέψει στο Μίσιγκαν, παρότι ουδείς Ρεπουμπλικανός δεν εξασφάλισε εκεί την πλειοψηφία από το 1988 και ένθεν.
Παρότι η προεκλογική ομάδα της κ. Κλίντον εμφανιζόταν αισιόδοξη για το Κολοράντο, τη Φλόριντα, τη Νεβάδα και τη Βιρτζίνια, η ανησυχία τους επικεντρωνόταν στο Μίσιγκαν, την Αϊόβα και το Οχάιο. Η εξέλιξη αυτή δείχνει πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα στα πάλαι ποτέ προπύργια του αμερικανικού συνδικαλισμού.
Οι Δημοκρατικοί έχασαν πια την παραδοσιακή τους υπεροχή μεταξύ της λευκής εργατικής τάξης, προσελκύοντας τις ανερχόμενες δημογραφικές κατηγορίες των γεννημένων στις αρχές του 21ου αιώνα, των ψηφοφόρων που ανήκουν σε μειονότητες και όσων κατοικούν σε εύπορα προάστια γύρω από πόλεις όπως το Ντένβερ του Κολοράντο, το Μαϊάμι της Φλόριντα, το Λας Βέγκας της Νεβάδας και την ομοσπονδιακή πρωτεύουσα Ουάσιγκτον.
Η σημαντική υπεροχή που αναμένεται να εξασφαλίσει η κ. Κλίντον στις περιοχές αυτές αποδεικνύει ότι οι Δημοκρατικοί έχουν πια χάσει οριστικά τη μάχη στην «καρδιά» της Αμερικής, παραδίδοντας ουσιαστικά τις αγροτικές περιοχές και το μεγαλύτερο μέρος του Νότου στους Ρεπουμπλικανούς.
Παρότι η υποψηφιότητα της κ. Κλίντον, που ενδέχεται να γίνει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην Ιστορία της χώρας της, δεν εξασφάλισε την ίδια προβολή όσο και η υποψηφιότητα Ομπάμα ως του πρώτου Αφροαμερικανού προέδρου, η προοπτική της εκλογής της έχει κινητοποιήσει σε πρωτόγνωρο βαθμό τις γυναίκες ψηφοφόρους. Την ίδια ώρα, τα χυδαία σεξιστικά σχόλια του Ντόναλντ Τραμπ εις βάρος των γυναικών οδήγησαν και αυτά μεγάλα ποσοστά γυναικών στις κάλπες. Οι ειδικοί εκτιμούσαν ότι ο μόνος τρόπος για να εκλεγεί ο Τραμπ θα ήταν η μαζική προσέλευση λευκών ψηφοφόρων, οι οποίοι δεν διαθέτουν πανεπιστημιακά πτυχία και κατοικούν σε αποβιομηχανοποιημένα πρώην προπύργια των Δημοκρατικών, όπως το Σκράντον της Πενσιλβάνια, το Γιανγκστάουν του Οχάιο και το Ντουλούθ της Μινεσότα. Ο Ντόναλντ Τραμπ σημείωσε, άλλωστε, πολύ καλά ποσοστά στις προκριματικές εκλογές στις περιφέρειες αυτές, αποδεικνύοντας ότι η τάση που θέλει πολλούς ψηφοφόρους της εργατικής τάξης να ψηφίζουν υπέρ συντηρητικών υποψηφιοτήτων ή θέσεων, όπως έγινε στη Βρετανία με το Brexit, αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο. Ερευνες μεταξύ πιθανών ψηφοφόρων έδειχναν ότι ο Τραμπ αναμενόταν να εξασφαλίσει καλύτερα ποσοστά μεταξύ των λευκών ψηφοφόρων χωρίς πτυχία απ’ ό,τι είχε σημειώσει ο Μιτ Ρόμνεϊ πριν από τέσσερα χρόνια.
Οι μισαλλόδοξες και προσβλητικές δηλώσεις του Τραμπ για τους Μεξικανούς και Λατινοαμερικανούς μετανάστες, όμως, «ξύπνησαν» ένα κοιμισμένο εκλογικό θηρίο: τους ισπανόφωνους ψηφοφόρους, η προσέλευση των οποίων υπήρξε ιδιαίτερα αυξημένη σε όσες πολιτείες επέτρεψαν την πρόωρη ψηφοφορία.
Συνοικίες ισπανόφωνων στο Λας Βέγκας και κομητείες του Τέξας που συνορεύουν με το Ρίο Γκράντε αναμένεται να ψηφίσουν μαζικά υπέρ της κ. Κλίντον, απειλώντας την παραδοσιακή ρεπουμπλικανική υπεροχή στις περιοχές αυτές.
Η ψήφος των ισπανόφωνων αναμενόταν επίσης να υπάρξει καθοριστική στη Φλόριντα, στερώντας από τον Τραμπ τις κρίσιμες 29 εκλεκτορικές ψήφους της πολιτείας.