Πρόωρες βουλευτικές εκλογές, ενδεχομένως και τον Φεβρουάριο, για να ξεπεραστεί το συντομότερο δυνατόν η πολιτική αστάθεια που προκάλεσε το δημοψήφισμα της Κυριακής, βλέπουν ιταλικές κυβερνητικές πηγές, οι οποίες φέρονται να απηχούν και τις σκέψεις του υπό παραίτηση πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι.
«Εκτιμώ ότι θα υπάρξει η πολιτική βούληση ώστε να προχωρήσουμε σε εκλογές τον Φεβρουάριο», δήλωσε στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera ο υπουργός Εσωτερικών Αντζελίνο Αλφάνο, προσθέτοντας ότι είχε συζητήσει το θέμα των εκλογών με τον πρωθυπουργό. Ο Αλφάνο ηγείται κεντροδεξιού κόμματος, το οποίο συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, κορμός του οποίου είναι το Δημοκρατικό Κόμμα του Ρέντσι.
Μία ημέρα νωρίτερα, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα ζήτησε από τον Ρέντσι να παραμείνει στο αξίωμά του μέχρι να ψηφιστεί ο κρατικός προϋπολογισμός του 2017. Αμέσως μετά τη συνάντηση των δύο ανδρών στο προεδρικό μέγαρο, ο πρωθυπουργός συνεκάλεσε συνεδρίαση της Γερουσίας για την ψήφιση του προϋπολογισμού. Η διαδικασία προβλέπεται να ολοκληρωθεί πολύ σύντομα και ο Ρέντσι να παραιτηθεί του αξιώματός του το αργότερο στο τέλος της τρέχουσας εβδομάδας.
Αιτία, οι αντιδράσεις
Μέχρι την Κυριακή, το επικρατέστερο σενάριο των πολιτικών αναλυτών, σε περίπτωση επικράτησης του «Οχι», ήταν ο σχηματισμός κυβέρνησης τεχνοκρατών από την παρούσα Βουλή, η θητεία της οποίας λήγει το 2018. Ωστόσο, η έκταση της λαϊκής αποδοκιμασίας καθιστά πολύ επίφοβη αυτή τη λύση για το ιταλικό κατεστημένο.
Το λαϊκιστικό Κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S) του Μπέπε Γκρίλο και η ξενοφοβική Λέγκα του Βορρά του Ματέο Σαλβίνι, που πρωταγωνίστησαν στην καμπάνια υπέρ του «Οχι», ζητούν εκλογές το συντομότερο δυνατόν, ευελπιστώντας ότι θα αποκομίσουν σημαντικά οφέλη. Μάλιστα, το Μ5S να διεκδικεί με αξιώσεις την πρώτη θέση, κάτι που θα του δώσει τον πρώτο λόγο στον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης.
Η ανάθεση της εξουσίας σε κυβέρνηση τεχνοκρατών θα σήμαινε ότι η Ιταλία θα είχε τον τέταρτο κατά σειρά πρωθυπουργό (μετά τους Μόντι, Λέτα και Ρέντσι) που δεν θα είχε αναδειχθεί από τη λαϊκή ψήφο, αλλά από «μαγειρέματα» κορυφών. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γιγαντώσει την επιρροή του M5S και της Λέγκας, επιδεινώνοντας την πολιτική κρίση. Αντίθετα, η κεντροδεξιά Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι θα επιθυμούσε περισσότερο χρόνο για να προλάβει να αναδιοργανωθεί.
Οι παράγοντες
Υπάρχουν σημαντικοί παράγοντες που θέτουν εν αμφιβόλω το σενάριο των πρόωρων εκλογών τον Φεβρουάριο. Πρώτα απ’ όλα εκκρεμεί η ψήφιση νέου εκλογικού νόμου, κάτι που θα εμπλέξει το σύνολο των κοινοβουλευτικών κομμάτων ενδεχομένως σε σχοινοτενείς διαδικασίες για την εξεύρεση συναινετικής λύσης. Ο εκλογικός νόμος που είχε επεξεργαστεί πριν από το δημοψήφισμα ο Ρέντσι, βρίσκεται στο Ανώτατο Δικαστήριο και δεν εξασφαλίζει ευρύτερη συναίνεση.
Ο δεύτερος παράγοντας αβεβαιότητας σχετίζεται με τις εξελίξεις που δρομολόγησε το δημοψήφισμα στο Δημοκρατικό Κόμμα. Ο Ματέο Ρέντσι φιλοδοξεί να παραμείνει αρχηγός του κόμματός του, παρότι θα έχει παραιτηθεί από την προεδρία και να το οδηγήσει στις επόμενες εκλογές, οι οποίες έτσι κι αλλιώς δεν προβλέπεται να αργήσουν πολύ. Ωστόσο, η αριστερή πτέρυγα και αρκετοί «βαρώνοι» του κόμματος κινούνται για την ανατροπή του Ρέντσι, τον οποίο κατηγορούν ότι είχε οδηγήσει το κόμμα πολύ δεξιότερα απ’ ό,τι ανέχεται η λαϊκή του βάση. Σήμερα αναμένεται να συνεδριάσει για πρώτη φορά η ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος και ασφαλώς θα τεθεί επί τάπητος και το θέμα ηγεσίας. Στη συνεδρίαση πιθανότατα θα δρομολογηθεί και έκτακτο συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος στο οποίο θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.