ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Την οργή του Λευκού Οίκου είχε προκαλέσει το 2011, ως ανώτατος στρατιωτικός διοικητής Μέσης Ανατολής, ο πιθανός υπουργός Αμυνας του Τραμπ, στρατηγός Τζέιμς Μάτις, προκρίνοντας επιθετική στάση εναντίον του Ιράν, σε μία προσπάθεια να δώσει τέλος στη δράση υποστηριζόμενων από την Τεχεράνη σιιτικών πολιτοφυλακών, με στόχο Αμερικανούς στρατιώτες στη Βαγδάτη.
Μία από τις προτάσεις του Μάτις αφορούσε τον βομβαρδισμό ιρανικού εργοστασίου ενέργειας ή διυλιστηρίου. «Πολλά στελέχη του Λευκού Οίκου πίστευαν ότι οι προτάσεις του ήταν υπερβολικά επιθετικές», λέει ο τότε υπουργός Αμυνας, Λίον Πανέτα.
Ο ρόλος του Μάτις στην επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ θα είναι πολύ διαφορετικός. Ο απόστρατος στρατηγός θα επιβλέπει δύναμη 1,5 εκατ. εν ενεργεία Αμερικανών στρατιωτών, σε περισσότερες από 150 χώρες του κόσμου, ενώ ο Μάτις θα βρεθεί υφιστάμενος προέδρου, ο οποίος έχει αμφισβητήσει ανοικτά την αμεροληψία των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, εναγκαλιζόμενος παραδοσιακούς εχθρούς της Ουάσιγκτον, όπως είναι ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν.
Ερωτηθείς ο Μάτις από τον πρόεδρο Ομπάμα το 2010, αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, για τις προτεραιότητές του, ο στρατηγός των πεζοναυτών είχε απαντήσει: «Το Ιράν, το Ιράν, το Ιράν». Ο επερχόμενος υπουργός Αμυνας επέδειξε, όμως, ρεαλισμό όταν πρότεινε το 2011 τα εγκαίνια απευθείας διαύλου επικοινωνίας με την ηγεσία των ένοπλων δυνάμεων του Ιράν, σε μία προσπάθεια να αποφευχθούν επικίνδυνα «θερμά επεισόδια». Ο Λευκός Οίκος, όμως, είχε απορρίψει την πρόταση, φοβούμενος τις διπλωματικές αντιδράσεις συμμάχων των ΗΠΑ, όπως το Ισραήλ.
Ο Μάτις τώρα πρέπει να υπηρετήσει έναν νέο πρόεδρο, η επιθετική ρητορική του οποίου ενδέχεται να ωθήσει τον πρώην πεζοναύτη σε αχαρτογράφητα νερά. Οταν ιρανικά σκάφη «παρενόχλησαν» αμερικανικά πολεμικά πλοία στα Στενά του Ορμούζ το καλοκαίρι, ο Τραμπ είχε πει σε προεκλογική του συγκέντρωση: «Οταν τριγυρίζουν τα πανέμορφα αντιτορπιλικά μας με τα πλοιάριά τους, θα τους τινάζουμε στον αέρα».
Στο μεταξύ, με τρεις προειδοποιητικές βολές απάντησε χθες το αμερικανικό αντιτορπιλικό «Μαχάν» σε προσέγγιση τεσσάρων ταχέων σκαφών του ναυτικού των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης στα Στενά του Ορμούζ, σύμφωνα με ανακοίνωση του Πενταγώνου.
Αμερικανοί αξιωματούχοι, μιλώντας ανώνυμα στο Reuters, είπαν ότι αν και το «Μαχάν» προσπάθησε να έλθει σε ραδιοφωνική επικοινωνία με τα πλοιάρια, αυτά δεν υπάκουσαν στις εκκλήσεις του να μειώσουν ταχύτητα, ζητώντας επανειλημμένως από το αμερικανικό πολεμικό πλοίο να αλλάξει πορεία.
Το αντιτορπιλικό έβαλε με φωτοβολίδες προς την κατεύθυνση των ταχέων σκαφών, ενώ το ελικόπτερο του πλοίου έριξε καπνογόνο κοντά στα ιρανικά σκάφη, που πλησίασαν το αντιτορπιλικό σε απόσταση 800 μέτρων. Το «Μαχάν» συνόδευε δύο πολεμικά πλοία των ΗΠΑ στα διεθνή ύδατα των Στενών.