ΛΟΝΔΙΝΟ. Το βρετανικό Κοινοβούλιο θα κληθεί να εγκρίνει ή να απορρίψει με δεσμευτική ψηφοφορία τη συμφωνία που θα συνάψει η κυβέρνηση της Τερέζα Μέι με τους «27» για το Brexit, όπως ανακοίνωσε η Βρετανίδα πρωθυπουργός χθες. Ενδεχόμενη απόρριψη της συμφωνίας δεν θα οδηγήσει σε «πάγωμα» της διαδικασίας, αλλά σε πιο «απότομη» έξοδο από την Ε.Ε.
«Δεν επιδιώκουμε να είμαστε μέλη της κοινής αγοράς. Αντ’ αυτού, επιδιώκουμε τη μεγαλύτερη δυνατή πρόσβαση σε αυτήν, μέσα από μια νέα, συνολική, τολμηρή και φιλόδοξη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου», είπε η Μέι σε ομιλία στο Λάνκαστερ Χάους του Λονδίνου. Μεταξύ των προτεραιοτήτων που εξέθεσε χθες η Μέι βρίσκονται ο περιορισμός της μετανάστευσης υπηκόων της Ε.Ε. στη Βρετανία, η εξαίρεση της Βρετανίας από τη δικαιοδοσία του ευρωπαϊκού δικαστηρίου και η δυνατότητα της Βρετανίας να αποφασίζει για τους δασμούς στις εμπορικές σχέσεις με τρίτες χώρες, ανεξάρτητα από τα ισχύοντα στην τελωνειακή ένωση.
Με λίγα λόγια, η Βρετανία δεν θέλει να ακολουθήσει κανένα από τα υπάρχοντα μοντέλα σχέσης με την Ε.Ε. (π.χ. μοντέλο Νορβηγίας ή μοντέλο τρίτης χώρας που δεσμεύεται απλώς από τους κανόνες του ΠΟΕ), αλλά ευελπιστεί να χαράξει σε συμφωνία με την Ε.Ε. έναν δικό της τρίτο δρόμο.
«Επιτέλους, μια πιο ρεαλιστική ανακοίνωση», σχολίασε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ενώ ο διαπραγματευτής για το Brexit από την πλευρά του Ευρωκοινοβουλίου, Γκι Φερχόφσταντ, χαρακτήρισε «ψευδαίσθηση» την εντύπωση ότι θα μπορούσε η Βρετανία να δρέψει τα πλεονεκτήματα της συμμετοχής στην κοινή αγορά χωρίς τις υποχρεώσεις.
Η Μέι δήλωσε επίσης ότι επιδιώκει να ρυθμίσει κατά προτεραιότητα το θέμα των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών που ζουν στη Βρετανία, αλλά επισήμανε πως ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν προχωρήσει σε αντιπροτάσεις για τα δικαιώματα των Βρετανών που ζουν στο έδαφός τους. Παράλληλα, η Βρετανίδα πρωθυπουργός επανέλαβε τις απειλές περί μετατροπής της Βρετανίας σε απροκάλυπτο φορολογικό παράδεισο σε περίπτωση που αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις. «Ποτέ δεν είναι καλό πράγμα να εκβιάζει κανείς τους εταίρους του», σχολίασε η Γαλλίδα ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων, Σιλβί Γκουλάρ. «Εξ όσων γνωρίζω, το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μέλος του ΟΟΣΑ και έχει δεσμευθεί στους κόλπους του ΟΟΣΑ και του G20 να καταπολεμά τη φορολογική απάτη και τη φοροδιαφυγή, καθώς και να μην ενθαρρύνει τη φοροαποφυγή. Θα ήταν πολύ περίεργο εάν η Βρετανία ξέφευγε από τις δεσμεύσεις της».
Ενα από τα δυσκολότερα σημεία της διαπραγμάτευσης αφορά τις διευθετήσεις και τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, που θα ξεκινήσει από το 2019. Οι Ευρωπαίοι διαπραγματευτές έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν μπορεί να υπάρξει μεταβατική περίοδος χωρίς να αποδεχθεί η Βρετανία τη δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. «Αν η μεταβατική περίοδος ταυτίζεται με το status quo ή βρίσκεται πολύ κοντά σε αυτό, θα είναι πολύ δύσκολο να την αποδεχθεί η Βρετανία. Αν είναι κάτι πολύ διαφορετικό από το status quo, θα προδιαγράφει το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, κάτι που θα ήταν απαράδεκτο για την Ε.Ε.», εξήγησαν πηγές των Βρυξελλών στην εφημερίδα «Γκάρντιαν».