ΑΓΚΥΡΑ. Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε χθες τον επικεφαλής της ρεπουμπλικανικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ότι τη νύχτα της 15ης Ιουλίου βρισκόταν «σε επαφή με τους πραξικοπηματίες», λίγες ημέρες αφότου ο Κιλιτσντάρογλου είχε υποστηρίξει ότι στην πραγματικότητα το πραξικόπημα ήταν «ελεγχόμενο» από τον Ερντογάν.
«Κιλιτσντάρογλου! Τα τανκς ήταν εκεί στις 23.15 τη νύχτα της 15ης Ιουλίου. Επικοινώνησες με τους πραξικοπηματίες στρατιώτες στα τανκς και μετά πήγες στο σπίτι του δημάρχου του Μπακιρκόι», είπε χθες ο Ερντογάν σε συγκέντρωση οπαδών του στην πόλη Ούρφα, σύμφωνα με την αγγλόφωνη έκδοση της εφημερίδας «Χουριέτ». «Προτίμησαν να διαφύγουν παρά να προσπαθήσουν να σταματήσουν τα τανκς στεκόμενοι μπροστά τους», προσέθεσε.
Η ανταλλαγή κατηγοριών στην τελική ευθεία του δημοψηφίσματος της Κυριακής έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το πνεύμα ομοψυχίας που επεκράτησε στην κοινή μαζική συγκέντρωση μετά την απόπειρα πραξικοπήματος. «Ποτέ δεν θα τον είχα προσκαλέσει (στη συγκέντρωση). Πώς μπορώ να προσκαλέσω κάποιον που συμφώνησε με τους πραξικοπηματίες;» υποστήριξε ο Ερντογάν.
Στις 3 Απριλίου, ο Κιλιτσντάρογλου, επικεφαλής του CHP, είχε δηλώσει ότι ο Ερντογάν και το ΑΚΡ «γνώριζαν εκ των προτέρων» ότι επρόκειτο να εκδηλωθεί πραξικόπημα και φρόντισαν ώστε η απόπειρα να είναι «ελεγχόμενη». Τα ερωτήματα του τι ακριβώς έμαθε ο Ερντογάν για το πραξικόπημα και πότε το έμαθε δεν έχουν απαντηθεί πλήρως, ενώ η κοινοβουλευτική επιτροπή που ερευνούσε το ζήτημα του πραξικοπήματος διαλύθηκε τον Δεκέμβριο. Ο αναλυτής Σιμπέλ Χουρτάς της ιστοσελίδας Al-Monitor εκτιμά ότι ο Ερντογάν μπορεί να αποφάσισε να διακοπούν οι εργασίες της επιτροπής για να μην εξεταστούν οι επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Χακάν Φιντάν και του γενικού επιτελείου Χουλουσί Ακάρ, οι οποίοι θα μπορούσαν να παρουσιάσουν εκδοχή διαφορετική από τη δική του.
Από τη νύχτα του πραξικοπήματος και ύστερα, ο Ερντογάν πολιτεύεται θέτοντας το δίλημμα «Ερντογάν ή χάος». Το δίλημμα αναδεικνύεται με ακόμη μεγαλύτερη ένταση, καθώς το δημοψήφισμα πλησιάζει και η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί διά του εκφοβισμού να αυξήσει τα ποσοστά του «Ναι». Η απόπειρα να ταυτιστεί επικοινωνιακά η διατήρηση του συνταγματικού status quo (ψήφος στο «Οχι») με το χάος μπορεί να φαίνεται παράδοξη, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να λειτουργεί.
Η γερμανική εφημερίδα FAZ στο χθεσινό της φύλλο έφθασε να παραλληλίζει τις αντιδράσεις των οπαδών του προέδρου Ερντογάν, σε περίπτωση ήττας του «Ναι», με το πογκρόμ κατά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης το 1955, μόνο που αυτήν τη φορά στόχοι θα είναι οι Τούρκοι οπαδοί του «Οχι». «Η ατμόσφαιρα είναι τόσο ηλεκτρισμένη όσο δεν ήταν επί δεκαετίες», γράφει από την Κωνσταντινούπολη ο αρθρογράφος Ράινερ Χέρμαν. «Οι φόβοι είναι ότι σε τέτοιες καταστάσεις μπορεί να υπάρξουν ομάδες που θα λιντσάρουν. Αυτό δεν θα ήταν πρωτόγνωρο. Τη νύχτα της 6ης προς 7η Σεπτεμβρίου 1955, όχλος κατέστρεψε μαγαζιά Ελλήνων στην Ιστικλάλ ωθώντας την ελληνική μειονότητα στην έξοδο. Σήμερα, οπαδοί τού “Ναι” συγκρίνουν τους επικριτές του Ερντογάν με τους Εβραίους της Μεδίνας», σημειώνει o Γερμανός αρθρογράφος. Πρόσφατα, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Γενί Σαφάκ» παρομοίασε τους οπαδούς του «Οχι» με τους Εβραίους της Μεδίνας, οι οποίοι αρχικά συμβίωσαν με τον Μωάμεθ, προτού εξολοθρευθούν.