ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Ανακαλύφθηκε σημαντικός«ξάδελφος» των δεινοσαύρων που έμοιαζε με κροκόδειλο. Εδώ και δεκαετίες οι επιστήμονες αναρωτιούνταν πώς έμοιαζαν οι αρχαιότεροι συγγενείς των δεινοσαύρων. Οι περισσότεροι παλαιοντολόγοι υπέθεταν ότι θα ήταν σαν δίποδοι μίνι δεινόσαυροι, σε μέγεθος κοτόπουλου. Αλλά η ανακάλυψη ενός απολιθώματος ανατρέπει τις εκτιμήσεις, καθώς δείχνει ότι οι «ξάδελφοι» των δεινοσαύρων είχαν μιαν απρόσμενα κροκοδείλια εμφάνιση.
Διεθνής ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής τον παλαιοβιολόγο Στέρλινγκ Νέσμπιτ, του πολυτεχνικού ινστιτούτου και του πολιτειακού πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, ανακάλυψαν στη νότια Τανζανία της Αφρικής το απολίθωμα του Teleocrater rhadinus. Το σαρκοβόρο πλάσμα ζούσε πριν από 245 εκατ. χρόνια, στη διάρκεια της Τριαδικής περιόδου, περίπου 10 εκατ. χρόνια προτού εμφανιστούν οι δεινόσαυροι. Είχε μήκος 2-3 μέτρα, ύψος 60 εκ., βάρος 10 έως 30 κιλά, μακρύ λαιμό και ουρά. Δεν περπατούσε σε δύο πόδια, αλλά σε τέσσερα που έμοιαζαν με αυτά του κροκοδείλου.
Η ανακάλυψη συμπληρώνει ένα σημαντικό κενό στο αρχείο των απολιθωμάτων, καθώς ο Teleocrater μπορεί να θεωρηθεί ο «χαμένος κρίκος» ανάμεσα στους δεινοσαύρους και στον κοινό πρόγονο δεινοσαύρων και κροκοδείλων. Ο Teleocrater εμφανίστηκε λίγο αφότου η μεγάλη ομάδα των ερπετών, γνωστών ως αρχόσαυρων, είχε διασπασθεί σε δύο κλάδους, περίπου πριν από 250 εκατ. χρόνια: ο ένας εξελικτικός κλάδος οδήγησε στους δεινοσαύρους, στους πτεροσαύρους και στα πουλιά, ενώ ο άλλος στους κροκοδείλους και στους αλιγάτορες. Ο Teleocrater είναι το αρχαιότερο γνωστό μέλος του πρώτου κλάδου των αρχοσαύρων και παρόλο που συγγενεύει περισσότερο με τους δεινοσαύρους, ήταν μάλλον κροκοδειλόμορφος ή σαυρόμορφος. Δεν θεωρείται άμεσος πρόγονος των δεινοσαύρων, αλλά ο αρχαιότερος γνωστός «ξάδελφός» τους.
«Η ανακάλυψη του Teleocrater αλλάζει εκ θεμελίων τις ιδέες μας για την πρώιμη ιστορία των συγγενών των δεινοσαύρων. Εγείρει επίσης περισσότερα ερωτήματα από όσα απαντά», δήλωσε ο Νέσμπιτ. Τα «ξαδέλφια» των δεινοσαύρων εκτιμάται ότι είχαν εξαπλωθεί από τη σημερινή Βραζιλία μέχρι τη σημερινή Ρωσία και την Ινδία, ενώ εξαφανίστηκαν τελείως πριν από την εμφάνιση των δεινοσαύρων.
Τα πρώτα οστά του ξαδέλφου των δεινοσαύρων ανακαλύφθηκαν το 1930 από τον Φράνσις Ρεξ Πάρινγκτον, ένα διάσημο παλαιοντολόγο από το πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. Χωρίς να είναι βέβαιος τι επακριβώς είχε ανακαλύψει, αποθήκευσε τα οστά μέχρι που τα ανακάλυψε ο μεταπτυχιακός φοιτητής Αλαν Τσάριγκ το 1950. Αναγνώρισε το ζώο ως αρχόσαυρο και το ονόμασε Teleocrater, αλλά αυτό δεν επισημοποιήθηκε ποτέ, ούτε το ζώο τοποθετήθηκε στο γενεαλογικό δένδρο των δεινοσαύρων. Μόνο το 2015 η δρ Ανγκελίτς, ο Στέρλιν Νέσπιτ και οι συνάδελφοί τους ανακάλυψαν τα οστά στη νότια Τανζανία τα οποία επαλήθευσαν την προσέγγιση του δρος Τσάριγκ. «Εμοιαζε ένα εξαιρετικά παράξενο ζώο», λέει η δρ Ανγκελίτς, «αλλά τελικά το αντιληφθήκαμε αυτό όταν επιστρέψαμε στο εργαστήριο και καθαρίσαμε τα οστά, οπότε και καταλάβαμε τη σχέση που είχε με τα πτηνά και τους δεινοσαύρους».
Στην ομάδα περιλαμβάνονται ερευνητές από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, την Αργεντινή, τη Νότια Αφρική, τη Σουηδία και τη Ρωσία, που τελικά αναγνώρισαν τα διάφορα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ζώου, όπως ένα βαθούλωμα στο κεφάλι τους το οποίο πιστοποιούσε πως ο Teleocrater ήταν αρχόσαυρος από τη διακλάδωση των πτηνών. Επίσης διαπιστώθηκε ότι είχε τους αστραγάλους του κροκοδείλου, με αποτέλεσμα οι επιστήμονες να μπορέσουν να διαπιστώσουν για πρώτη φορά τη σχέση που είχαν οι δεινόσαυροι και τα πτηνά.