Πώς βλέπει ένας ροκάς του 1960 –«ερασιτέχνης φωτογράφος», λέει– το ροκ της δεκαετίας του ’80; Ο Γιώργος Τουρκοβασίλης τον Ιούλιο του 1985, με ανάθεση από το περιοδικό «Ηχος & Hi Fi», βρέθηκε στο Παναθηναϊκό Στάδιο για να καλύψει το μεγάλο μουσικό φεστιβάλ Rock in Athens. Στο διήμερο της συναυλίας τράβηξε 20 ασπρόμαυρα φιλμ, 720 φωτογραφίες. Ελάχιστες από αυτές, και μόνον από συγκροτήματα, δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό. Το υπόλοιπο υλικό έμεινε στο συρτάρι μέχρι πρόσφατα, όταν οι εκδόσεις «Στο Περιθώριο» αποφάσισαν να δημοσιεύσουν 70 από αυτές σε ένα βιβλίο, το «Rock in Athens ’85».
«Σχεδόν 35 χρόνια έχουν περάσει από τότε, τι ψάχνεις;» είπε ένας φίλος ξεφυλλίζοντάς το. Αυτός βρισκόταν τότε στις κερκίδες του σταδίου και διατηρεί στη μνήμη του ζωντανή την εμπειρία ενός γενναίου νεανικού ξεφαντώματος. Αλλωστε, μόλις ανακοινώθηκε η απώλεια ενός ακόμη από τους πρωταγωνιστές εκείνου του διημέρου, του Μαρκ Χόλις των Talk Talk. Ομως, το «Rock in Athens ’85» δεν είναι ένα νοσταλγικό βιβλίο. Σε αυτό επιμένουν και όλοι εκείνοι που με τα κείμενά τους «ντύνουν» την έκδοση. Οι φωτογραφίες και οι μαρτυρίες τους συμβάλλουν στον απολογισμό μιας εποχής. Σε συνδυασμό με τα «Ροκ ημερολόγια», επίσης του Γιώργου Τουρκοβασίλη –μια αναπάντεχη εκδοτική επιτυχία του 1985, που πρόσφατα επανεκδόθηκε–, αποτελεί ένα σημαντικό αρχείο για τις συμπεριφορές της ελληνικής νεολαίας στη δεκαετία του ’80.
«Εμφανίστηκαν συνολικά οκτώ συγκροτήματα. Την πρώτη ημέρα στη σκηνή ανέβηκαν οι Telephone και ακολούθησαν οι Stranglers, οι Depeche Mode και τελευταίοι οι Culture Club. Τη δεύτερη ημέρα εμφανίστηκαν πρώτοι οι Talk Talk και ύστερα οι Cure, η Νίνα Χάγκεν με την μπάντα της και οι Clash – αυτή ήταν η τελευταία μεγάλη συναυλία τους». (Από τον πρόλογο του βιβλίου)
«Μια φωτοβολίδα που φώτισε για πάντα τις καρδιές όσων αγάπησαν με πάθος τη ροκ μουσική. Οσοι το έζησαν (υπολογίζεται ότι ο αριθμός των θεατών έφτασε τις 90.000 συνολικά και τις δύο μέρες, με μαζικότερη τη δεύτερη) το χαρακτηρίζουν μία από τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής τους». (Θανάσης Αντωνίου)
«Αυτό που είχε σημασία τότε ήταν ότι το Rock in Athens ήταν μια ευκαιρία για μας να “μετρηθούμε». Να δούμε, διάολε, πόσοι ήταν αυτοί που ασχολούνταν με αυτή τη μουσική. Θέλαμε να μετρηθούμε λοιπόν. Και μετρηθήκαμε. Και είδαμε ότι ήμασταν στ’ αλήθεια πολλοί! Προσωπικά χάρηκα πολύ γι’ αυτό. Μπράβο μας…» (Αργύρης Ζήλος)
«Μπορεί τότε τα πράγματα να μην ήταν τόσο φωτεινά όσο οι δεκαετίες του ’60 και του ’70 (παρόλο που τα χρώματα κάλυπτε η γκρίζα σκιά της χούντας), εντούτοις υπήρχε ακόμη κάποιο ημίφως. Οι νέοι πίστευαν σε ιδεολογίες, στα μηνύματα που μετέφερε η μουσική και, κυρίως, αισθάνονταν ελεύθεροι να αντιδράσουν με όποιον τρόπο ήθελαν». (Νίκος Κοντογούρης)
«Οταν ολοκληρώθηκε η εμφάνιση των Cure, ανεβήκαμε λίγο στις κερκίδες για να πάρουμε αέρα και να παρακολουθήσουμε για λίγο από ψηλά την οργιαστική Νίνα Χάγκεν. Αλλά επειδή δεν θέλαμε η χαριτωμένη υστερία να λεηλατήσει εντελώς το συναίσθημα που μας είχε αφήσει η εμφάνιση των Cure, πήγαμε μια βόλτα με τον “Λούσιφερ” – και φόρεσα επιτέλους και το μπλουτζίν μου». (Γιάννης Γ. Μπαζός)
«Θυμάμαι θραύσματα από εκείνες τις δύο ημέρες – μια ασύλληπτα ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα έξω απ’ το Καλλιμάρμαρο, κόσμο στη Βασιλέως Κωνσταντίνου από νωρίς, να συναντάω τους υπόλοιπους, Winston σκληρό πακέτο και κονιάκ σε πλακέ μπουκάλι, καπνούς και δακρυγόνα απέξω. Ολα αυτά σε σκόρπιες εικόνες. Θυμάμαι, όμως, κάθε καρέ από την οπτική και ηχητική επίθεση των Clash. Γιατί για μένα, οι Clash ήταν μια άλλη ιστορία!». (Αλέξης Καλοφωλιάς)
«Οσα έχετε ακούσει για το κομμένο πανό της Coca-Cola και τον σουγιά του Στράμερ αληθεύουν. Οσα έχετε ακούσει για το ότι πήρε φωτιά όχι μόνο η αρένα αλλά και οι κερκίδες, επίσης αληθεύουν. Το ότι μπροστά στη σκηνή έπεφταν κορμιά, επίσης αληθεύει. Το ότι υπήρξε κόσμος που έκλαιγε, αδια-φορώντας για την καζούρα που θα έτρωγε, και αυτό αληθεύει – και βάλτε και μένα μέσα σε αυτούς». (Στυλιανός Τζιρίτας)