Σε υψηλά επίπεδα έχουν εκτιναχθεί τα επιτόκια των δανείων για τις ελληνικές επιχειρήσεις, καθιστώντας απαγορευτικό το κόστος δανεισμού, ακόμη και για υγιείς επιχειρήσεις. Τα επιτόκια με βάση τα οποία δανείζονται οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι σε ορισμένες περιπτώσεις υπερδιπλάσια αυτών με βάση τα οποία δανείζονται οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, ειδικά του πυρήνα της Ευρωζώνης, επιδεινώνοντας το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.
Την εικόνα αυτή επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της ΤτΕ, που δημοσιεύτηκαν χθες και τα οποία δείχνουν περαιτέρω άνοδο των επιτοκίων στην κατηγορία της επιχειρηματικής πίστης τον Απρίλιο, παρά την πτώση των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις κατά 10 μονάδες βάσης, στο 2,71%, αλλά και τη σταθεροποιητική τάση που κυριάρχησε στα επιτόκια δανεισμού στην Ευρωζώνη, εν αναμονή και των σημερινών αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το μέσο επιτόκιο για δάνεια έως 250.000 ευρώ αυξήθηκε τον Απρίλιο στο 6,68% από 6,39% τον Μάρτιο, όταν το αντίστοιχο μέσο επιτόκιο στην Ευρωζώνη είναι 4,59%, ενώ το μέσο επιτόκιο για δάνεια έως 1 εκατ. ευρώ αυξήθηκε από 5,85% στο 5,95%, όταν το αντίστοιχο μέσο επιτόκιο στην Ευρωζώνη είναι 2,81%. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η ψαλίδα των επιτοκίων για τη χρηματοδότηση των μεγάλων επιχειρήσεων, δηλαδή για δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ, όπου το μέσο ελληνικό επιτόκιο αυξήθηκε τον Απρίλιο στο 6,64% από 5,57% τον Μάρτιο, διευρύνοντας το χάσμα που υπάρχει με την Ευρωζώνη, όπου μια μεγάλη επιχείρηση πληρώνει για δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ, μέσο επιτόκιο μόλις 2,25%. Αντίστοιχα για ανακυκλούμενες πιστώσεις το επιτόκιο στη χώρα μας διαμορφώνεται στο 7,21% όταν το αντίστοιχο στην Ευρωζώνη είναι 4,12%, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι ειδικά για τις μικρές επιχειρήσεις το πραγματικό κόστος δανεισμού είναι αρκετά υψηλότερο και ξεπερνάει ακόμη και το 10% όταν πρόκειται για δάνεια χωρίς εγγυήσεις.
Από την πλευρά τους οι τράπεζες αντιτείνουν ότι το υψηλό κόστος δανεισμού ενσωματώνει τις υψηλές επισφάλειες στον τομέα της επιχειρηματικής πίστης, που σύμφωνα με τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου έχουν φτάσει στο 33% του συνολικού χαρτοφυλακίου, εκτινάσσοντας τα κόκκινα δάνεια αυτής της κατηγορίας στα 39 δισ. ευρώ. Ειδικά στην κατηγορία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι επισφάλειες έχουν φτάσει στο 47%, καθώς πολλά από αυτά τα δάνεια είχαν δοθεί χωρίς εγγυήσεις.
Οι τράπεζες μάλιστα επιμένουν ότι το πρόβλημα της χρηματοδότησης της οικονομίας, δεν συνδέεται με τα υψηλά επιτόκια, αλλά με την απουσία βιώσιμων επιχειρηματικών σχεδίων.
Σε αρκετές περιπτώσεις, το πρόβλημα εντοπίζεται στην απροθυμία των επιχειρήσεων να «ρισκάρουν» και δικά τους κεφάλαια με τη μορφή της ίδιας συμμετοχής, στον βαθμό που η αβεβαιότητα κάνει διστακτικούς τους επιχειρηματίες για την ανάληψη ρίσκου.
Στην ίδια λογική αντιτείνουν την αδυναμία τους να διοχετεύσουν στην αγορά ακόμη και τα κεφάλαια που είναι διαθέσιμα μέσω του ΕΤΕΑΝ και τα οποία προσεγγίζουν το 1 δισ. ευρώ. Τα συγκεκριμένα δάνεια δίνονται στην αγορά μέσω τραπεζών και εξαιτίας της επιδότησης ενός μέρους του επιτοκίου, είναι εξαιρετικά φθηνά, καθώς το μέσο κόστος δεν ξεπερνά το 4,5%. Παρόλα αυτά τα διαθέσιμα κεφάλαια απορροφούνται με δυσκολία και η αιτία, σύμφωνα με τις τράπεζες, είναι ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστα επιχειρηματικά σχέδια, που να διασφαλίζουν την αποπληρωμή του δανείου με βάση το επιχειρηματικό πλάνο της επιχείρησης για τις μελλοντικές πωλήσεις.