«Αυτό το ποτό είναι εμφιαλωμένο στην Ελλάδα, αυτό εδώ στη Βουλγαρία. Καταλαβαίνεις καμία διαφορά;» μας ρωτάει ο μπάρμαν, συνιδιοκτήτης μπαρ σε προάστιο της Αθήνας. Αν και (σχετικά) έμπειροι πότες δεν καταλαβαίνουμε καμία διαφορά ανάμεσα στα δύο αλκοολούχα.
Ο ίδιος επιχειρηματίας εξηγεί, δίκην εμπιστοσύνης, ότι πριν από μερικούς μήνες ήρθε σε επαφή με «σύνδεσμο» που διακινεί ποτά από τη Βουλγαρία. «Δεν πουλάω μπόμπες, είναι “κανονικά” ποτά, αφορολόγητα όμως». Κατόπιν επικαλείται την οικονομική κρίση που απειλεί να τον «κλείσει» και την «ανάγκη» να εξοικονομήσει πόρους. «Αυτό το μπουκάλι το αγοράζω 12 ευρώ ενώ στη νόμιμη αγορά έχει 18. Για μένα είναι σημαντική διαφορά» μας λέει. Σχετικά με τις βαλβίδες ασφαλείας, που είναι τοποθετημένες στα μπουκάλια, λέει ότι ούτως ή άλλως αυτές αφαιρούνται για να τοποθετηθεί επάνω το ειδικό σωληνάκι σερβιρίσματος. Αρα μπορεί να ξαναγεμίζει τα «νόμιμα» άδεια μπουκάλια με τις ελληνικές επιγραφές με «βουλγαρικό ουίσκι».
«Δεν φοβάσαι μη σε πιάσουν;» Γελάει: «Χρωστάω παντού, έχω διάφορα δικαστήρια σε εκκρεμότητα. Ας με πιάσουν». Ο συγκεκριμένος δεν είναι ο κανόνας στον κόσμο της νυχτερινής διασκέδασης ωστόσο, όπως σχολιάζουν στην «Κ» αστυνομικοί, αρκετοί είναι εκείνοι που προσπαθούν να εξαπατήσουν το κράτος αγοράζοντας αφορολόγητα λαθραία ποτά. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τα δίκτυα παράνομης διακίνησης μοιάζουν λίγο με εκείνα του λαθρεμπορίου τσιγάρων σε μικρότερη κλίμακα, όμως, καθώς τα έσοδα είναι μικρότερα.
Και «μπόμπες»
Ο αριθμός των παράνομων ποτών που κυκλοφορούν στην αγορά παραμένει άγνωστος. Τα συγκεκριμένα ποτά, στην καλύτερη περίπτωση έχουν εμφιαλωθεί νομίμως σε βαλκανικές χώρες, έχουν εισαχθεί και διατεθεί στην ελληνική αγορά χωρίς να πληρωθούν οι νόμιμοι φόροι. Στη χειρότερη, πρόκειται για «αυτοσχέδια» ποτά, γνωστά ως «μπόμπες», τα οποία εμφιαλώνονται σε μπουκάλια που φέρουν επώνυμες ετικέτες ποτών. Τα περισσότερα από αυτά δεν θεωρούνται περισσότερο επικίνδυνα από τα γνήσια, ωστόσο η οικονομική ζημιά για το Δημόσιο είναι μεγάλη.
«Στο μεγαλύτερο μέρος τους δεν είναι επικίνδυνα. Από τα 2.000 – 2.500 δείγματα που ελέγχουμε ετησίως ο αριθμός εκείνων που έχουμε βρει ότι μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στον ανθρώπινο οργανισμό μετριέται στα δάχτυλα», λέει στην «Κ» ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αλκοόλης του Γενικού Χημείου του Κράτους κ. Σταύρος Σάμιος.
Πριν από λίγες ημέρες, στελέχη του Τμήματος Προστασίας Περιουσιακών Δικαιωμάτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης συνέλαβαν δύο άτομα για διακίνηση λαθραίων ποτών. Ενας 58χρονος φέρεται να εισήγαγε τα ποτά και ένας 49χρονος να τα πουλούσε μέσα από το κατάστημά του στην περιοχή Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης. Ο προϊστάμενος της συγκεκριμένης υπηρεσίας της ΕΛ.ΑΣ. Νικόλαος Δημητριάδης εξηγεί στην «Κ» ότι τα παράνομα ποτά που κυκλοφορούν στην αγορά χωρίζονται σε αυτά που είναι γνήσια αλλά έχουν παραχθεί σε άλλες χώρες και στα «αυτοσχέδια». «Οι Ελληνες διακινητές πηγαίνουν στη Βουλγαρία, αγοράζουν τα ποτά νόμιμα από σούπερ μάρκετ ή άλλα καταστήματα και τα μεταφέρουν στην Ελλάδα με φορτηγά ή με Ι.Χ. χωρίς φυσικά να πληρώνουν τους νόμιμους δασμούς. Οι πρόσφατες συλλήψεις θεωρούνται από τις πλέον επιτυχημένες, καθώς οι Αρχές κατάφεραν να εξαρθρώσουν όλη την αλυσίδα, δηλαδή και τον εισαγωγέα και τον διακινητή».
Οπως εξηγεί ο κ. Δημητριάδης, η μάχη είναι διαρκής καθώς το οικονομικό έγκλημα μοιάζει με λερναία ύδρα. «Το εύκολο κέρδος είναι ισχυρό κίνητρο» μας λέει ο ίδιος. Από κάθε αφορολόγητη φιάλη οι διακινητές κερδίζουν καθαρά από 1- 3 ευρώ. Στην πρόσφατη περίπτωση κατασχέθηκαν περίπου 2.000 μπουκάλια». Σύμφωνα με στέλεχος του ΣΔΟΕ, εκτός από τις περιπτώσεις παράνομης εισαγωγής εμφιαλωμένων ποτών, εντοπίζονται στα σύνορα βυτία που μεταφέρουν παράνομα αιθυλική αλκοόλη ποτοποιίας (από Αλβανία, Βουλγαρία, Σερβία) η οποία μετατρέπεται σε «επώνυμα ποτά» μέσα σε παράνομα εργαστήρια στην Ελλάδα. Αυτά τα βυτία έχουν συνήθως παραστατικά για υγρά τρόφιμα, όπως γλυκόζη, φρουκτόζη, λάδι κ.ά.