Είχε δύο μαχαίρια μαζί της κι ένα σημείωμα με αναφορές σε εναντίον της επιθέσεις. Είπε «τώρα θα γελάσετε τελευταία φορά» και μαχαίρωσε τρεις συμμαθήτριές της. Πέρυσι, είχε επιτεθεί και πάλι σε μία από αυτές. Είναι 22 χρόνων και δηλώνει θύμα bullying – «με κοροϊδεύουν, δεν αντέχω άλλο». Συνέβη προ ημερών στη νοσηλευτική σχολή του ΟΑΕΔ στην Πέτρου Ράλλη, λίγη ώρα πριν τελειώσει το μάθημα. Στην ίδια σχολή, στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Αυτοκινήτου, πριν από έξι χρόνια, ο Δ.Π., 19 χρόνων, που δεν άντεχε «άλλο το φτύσιμο» («έχω εισπράξει μόνο την απόρριψη και την ύβρη»), είχε μπει στη σχολή με δύο γεμάτα περίστροφα αποφασισμένος να τους πάρει «ό,τι πολυτιμότερο έχουν» και είχε τραυματίσει ένα συμμαθητή του. Επειτα έφυγε τρέχοντας, τραυμάτισε στο δρόμο δύο εργάτες που προσπάθησαν να τον σταματήσουν, μπήκε σε γειτονικό αλσύλλιο και αυτοπυροβολήθηκε. Πάνω του είχαν βρεθεί 83 σφαίρες, ένα στιλέτο και ένα χειρόγραφο σημείωμα.
Θύμα – θύτης, ένα παιδί γεμάτο παλιές και νέες πληγές και μαζί ένας ενήλικος αποστραγγισμένος από κάθε συναίσθημα, που ζει για το τελειωτικό χτύπημα μίσους. Δεν είναι ο ίδιος τέρας, τέρας είναι εκείνο που πλάστηκε μέσα του σε δύσκολα χρόνια ντροπαλοσύνης, μοναξιάς και ευθιξίας, σε οδυνηρές σχέσεις με άτομα που είχαν την παρενόχληση, τον εξευτελισμό για παιχνίδι, σε αφιλόξενους χώρους, ξέχειλους από την αλαζονεία, τον χλευασμό, την αγένεια, την επιθετικότητα των άλλων. Οι οποίοι σπάνια αυτοπροσδιορίζονται ως θύτες. Γι’ αυτούς, η υποτίμηση του διστακτικού, του ανοχύρωτου, του ευάλωτου, η αδιαφορία προς αυτόν, το ειρωνικό χαμόγελο, το δηκτικό σχόλιο, το αυταρχικό φέρσιμο, η σφαλιάρα είναι απλώς δύναμη. Ελεγχος του άλλου. Και η κακοποίηση, δηλαδή η άντληση της σπουδαιότητας μέσα από τη βία, ένα είδος παράδοσης…
Ωσπου το θύμα, ο καθηλωμένος στην κακή του μοίρα, σπάει, διαλύεται, ακόμη ακόμη ωθείται στην αυτοχειρία. Το είδαμε. Ή γίνεται θύτης. Ο κατατρεγμένος αντλεί δύναμη μέσα από την οργή και φτάνει ακόμη και να διαμελίσει τον άλλο. Τώρα τον έλεγχο έχει αυτός. Τώρα μπορεί να εκδικηθεί άγρια, τυφλά. Τώρα το νόμισμα γύρισε: εξουθενωτική αυτολύπηση – έφοδος. Ο θυμός, που δεν επουλώνει αλλά πληγώνει, που δεν επανορθώνει αλλά καταστρέφει, σπάει τα εσωτερικά όρια, το δίκτυ προστασίας εντός μας, μεταμορφώνει, οπλίζει…
Ομως δεν έρχεται η λύτρωση, η σωτηρία. Μόνο η εσωτερική τυραννία ή ο θάνατος. Ο αφόρητος πόνος, ή η απουσία νοήματος, η απώλεια του εαυτού, της ελευθερίας.
Θύμα και θύτης σε εναλλασσόμενους ρόλους. Ποτέ μόνοι. Πάντα με μάρτυρες. Που συγκλονίζονται και θρηνούν, όμως εκ των υστέρων. Εως τότε σιωπούν, απομακρύνονται, και αδιαφορώντας νομιμοποιούν την επίδειξη κυριαρχίας, τον τραμπουκισμό, τη βωμολοχία, τη χειροδικία. Ο ρόλος τους, καίριος: του απαθούς συνενόχου. Και η επιθετικότητα γίνεται ρυθμιστής των ανθρώπινων σχέσεων.
Και όμως. Η αλληλοκατανόηση, ο αλληλοσεβασμός, ο αυτοσεβασμός, η στοργή («αν αγαπάς και ταυτόχρονα αγαπιέσαι δεν υπάρχει ούτε εγωισμός ούτε πληγή», έλεγε ο Γκάντι) είναι τα θεμέλια του πολιτισμού, της ευημερίας. Ωστόσο εμείς εμμένουμε στην κουλτούρα της επιβολής, της διάκρισης, του μίσους – στην πανάρχαια και καθημερινή άρνηση του Παραδείσου.
