Μονάδα Ιατρικής Ακριβείας για τη νόσο Αλτσχάιμερ και τις συναφείς διαταραχές ανακοινώθηκε πριν από λίγες ημέρες στην Κέρκυρα, στο Ινστιτούτο Ψηφιακής Βιοϊατρικής του Πανεπιστημιακού Κέντρου Ερευνας και Καινοτομίας του Ιονίου Πανεπιστημίου σε συνεργασία με το Κέντρο Αριστείας για την Ιατρική Ακριβείας στη νόσο Αλτσχάιμερ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins. Εξαιρετικά καλή είδηση για τη γηράσκουσα Ελλάδα με τα αυξανόμενα κρούσματα άνοιας και ένα από τα εγχειρήματα που μας πηγαίνουν βήματα μπροστά, αποτέλεσμα της συστηματικής δουλειάς και της ακαταπόνητης μάχης με τις ελληνικές παθογένειες μιας ομάδας αφοσιωμένων ειδικών, με επικεφαλής τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins Κωνσταντίνο Λυκέτσο.
Η ιατρική ακριβείας είναι το μεγάλο γύρισμα σελίδας στην υγεία. Με ειδικές εξετάσεις ανιχνεύεται η προδιάθεση στο νόσημα και οι μηχανισμοί που αυτό εκφράζεται και στη συνέχεια σχεδιάζονται και εφαρμόζονται θεραπείες που αφορούν αυστηρά τον κάθε μεμονωμένο ασθενή. Η εν λόγω μονάδα ιατρικής ακριβείας στην Κέρκυρα είναι μια ακόμη έμπρακτη απόδειξη της Ελληνικής Πρωτοβουλίας Ενάντια στην Αλτσχάιμερ, η οποία ιδρύθηκε πριν από πέντε χρόνια από τον κ. Λυκέτσο και τον καθηγητή του Ιονίου Πανεπιστημίου Παναγιώτη Βλάμο, ότι υπάρχει ελπίδα για τη νόσο και πολλά μπορούν να γίνουν στη χώρα μας για τους ασθενείς και τους ανθρώπους που τους φροντίζουν. Η μονάδα, που διαθέτει εργαλεία στην αιχμή του τεχνολογικού δόρατος, έχει ενσωματώσει, όπως δηλώνει στην «Κ» ο κ. Λυκέτσος, «τις καλές πρακτικές που έχουμε ήδη αναπτύξει στο Johns Hopkins. Η σύμπραξη με το ελληνικό ινστιτούτο δείχνει τους στενούς δεσμούς και το μεγάλο ενδιαφέρον και των δύο εταίρων προς την αριστεία, την έρευνα, την καινοτομία και την τεχνολογική ανάπτυξη στον τομέα των νευροεκφυλιστικών ασθενειών με έμφαση στο Αλτσχάιμερ. Ευελπιστούμε η δομή αυτή στην Ελλάδα να παίξει καθοριστικό ρόλο στην εθνική διαχείριση της επερχόμενης αυτής “πανδημίας” και στην προώθηση του ερευνητικού αποτυπώματος της χώρας μας σε παγκόσμιο επίπεδο».
«Στόχος μας είναι να προσαρμόσουμε και να βελτιώσουμε τις στρατηγικές θεραπείας», εξηγεί ο πρόεδρος του Κέντρου Ερευνας και Καινοτομίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, καθηγητής Παναγιώτης Βλάμος. «Οι τεχνολογίες αιχμής, συγκεκριμένα η χρήση αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης, μας δίνουν τη δυνατότητα να διαχειριζόμαστε μεγάλο όγκο κλινικών δεδομένων, να αποθηκεύουμε και να επεξεργαζόμαστε απεικονιστικά δεδομένα μαγνητικής τομογραφίας, αλλά και να δημιουργήσουμε μια εθνική υποδομή μοριακής διαγνωστικής με αιματολογικούς βιοδείκτες. Η συμβολή των καθηγητών Κωνσταντίνου Λυκέτσου και Βασιλικής Μαχαιράκη από το Johns Hopkins είναι καθοριστική για τη μεταφορά τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών από τις ΗΠΑ στη χώρα μας, στο πλαίσιο της πενταετούς συνεργασίας μας στην Ελληνική Πρωτοβουλία Ενάντια στην Αλτσχάιμερ».
Συγκεκριμένα, δημιουργείται μια πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης για τη διαχείριση και ανάλυση μεγάλου όγκου κλινικών, εργαστηριακών, ιστολογικών και άλλων τύπων δεδομένων προκειμένου να αναπτυχθούν μοντέλα για την πρόβλεψη της πορείας των ασθενών και να βρεθούν βιοδείκτες για την αποτελεσματικότερη παρακολούθηση και διαχείρισή τους. Για τις πρώτες αναλύσεις θα χρησιμοποιηθούν δεδομένα μεγάλου όγκου από το Κέντρο Αριστείας για την Ιατρική Ακριβείας στη νόσο Αλτσχάιμερ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Παράλληλα, δημιουργείται μια υποδομή αποθήκευσης και επεξεργασίας απεικονιστικών δεδομένων που θα διευρύνει τις δυνατότητες διάγνωσης και έρευνας σε σχέση με διάφορες παθήσεις και ανωμαλίες, προσφέροντας εξαιρετικά λεπτομερείς και αυτοματοποιημένες αναλύσεις. «Η δυνατότητα αυτή είναι εξαιρετικά πολύτιμη για τη μελέτη και την κατανόηση περίπλοκων νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η Αλτσχάιμερ. Θα συλλεχθούν απεικονιστικά δεδομένα μαγνητικής τομογραφίας από εξειδικευμένα κέντρα απεικόνισης στην Ελλάδα, ενώ θα χρησιμοποιηθούν αλγόριθμοι ανάλυσης που έχουν αναπτυχθεί στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins», εξηγούν οι Ελληνες καθηγητές.
Υποσχόμενα εργαλεία
«Η μοριακή διαγνωστική αποτελεί ένα αναδυόμενο πεδίο της σύγχρονης βιοϊατρικής στην ανίχνευση νέων βιοδεικτών. Οι βιοδείκτες είναι βιολογικά μόρια που εμφανίζονται κυρίως στο αίμα, στα κύτταρα ή στους ιστούς και μπορούν να υποδείξουν την παρουσία ή την πορεία εξέλιξης κάποιας διαταραχής. Επίσης, θεωρούνται υποσχόμενα εργαλεία στην κλινική πράξη συμβάλλοντας στον καθορισμό προτύπων για την ανάπτυξη νέων θεραπειών για υποκείμενες διαταραχές», αναφέρουν οι κ. Λυκέτσος, Βλάμος και Μαχαιράκη. Στην υποδομή μοριακής διαγνωστικής που δημιουργείται στη μονάδα θα μπορεί να πραγματοποιείται αξιόπιστος προσδιορισμός των βιοδεικτών της νόσου Αλτσχάιμερ σε δείγματα αίματος, ενισχύοντας τις υπάρχουσες στρατηγικές διάγνωσης και αποφεύγοντας παράλληλα άλλες επώδυνες επεμβατικές διαδικασίες λήψης και ανάλυσης βιοδεικτών (π.χ. τη λήψη εγκεφαλονωτιαίου υγρού μέσω οσφυονωτιαίας παρακέντησης).
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η Ελληνική Πρωτοβουλία Ενάντια στην Αλτσχάιμερ πραγματοποιεί ενημερωτικές εκδηλώσεις για τη φροντίδα των ασθενών σε πόλεις της Ελλάδας, Ταξίδια Ελπίδας όπως τα ονομάζει, λειτουργεί τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης (212 0008711) σε συνεργασία με την πρωτοβουλία «Θάλλω», προσφέρει προγράμματα κατάρτισης στη φροντίδα ατόμων με άνοια σε συνεργασία με το Μητροπολιτικό Κολλέγιο και εξειδικευμένα βιβλία, ενώ έχει πιστοποιήσει μέχρι στιγμής 11 κέντρα ημέρας και ιατρεία μνήμης σε συνεργασία με το Ελληνικό Παρατηρητήριο για την Ανοια.
