Η Αγκελα Μέρκελ δεν άφησε κανένα περιθώριο στον Αλέξη Τσίπρα λέγοντάς του το βράδυ της Παρασκευής ότι το πραγματικό ερώτημα του δημοψηφίσματος είναι «ευρώ ή δραχμή». Το διαζύγιο της Αγκελα Μέρκελ με τις ψευδαισθήσεις σχετικά με την ελληνική κυβέρνηση είχε αρχίσει πριν από τουλάχιστον τρεις εβδομάδες, με τη δημοσίευση του άρθρου του κ. Αλέξη Τσίπρα στη «Μοντ».
Στη συνάντηση των δύο πολιτικών στο Βερολίνο είχε συμφωνηθεί ότι οι δύο πλευρές θα απέχουν από ενέργειες που «φουσκώνουν τα πανιά» των ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων και δεν θα δίνουν «πόντους» σε όσους αμφισβητούν τη σημερινή πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η κ. Μέρκελ θεωρεί ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός παραβίασε αυτήν τη συμφωνία με το άρθρο του στη «Μοντ», αλλά και με άλλες χειρονομίες που αναπαρίσταναν τον ΣΥΡΙΖΑ ως την ελπίδα «των Ευρωπαίων που αντιμάχονται τη λιτότητα». Από την πλευρά της, η ελληνική κυβέρνηση επιμένει ότι το Βερολίνο πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν υπάρχει «μία Ευρώπη, αλλά πολλές Ευρώπες», που δεν είναι οι ίδιες στο Λονδίνο και στη Μεσόγειο.
Η ελληνική πλευρά έφερνε στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων προτάσεις που στη συνέχεια απέσυρε, όπως, π.χ., αυτή για την αύξηση του συντελεστή του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα. «Ηταν απολύτως δική τους πρόταση που συμφωνήσαμε να αποσυρθεί και να αντικατασταθεί από ισοδύναμα. Αλλά δεν τα βρίσκουν. Ομως έτσι έχουμε συμφωνήσει ότι θα γίνεται», αναφέρουν γερμανικές πηγές κοντά στη διαπραγμάτευση.
Ετσι, μοιραία, η καγκελάριος ήρθε πιο κοντά και πάλι στον υπουργό Οικονομικών της ενοχλημένη και από τα μηνύματα από την Αθήνα ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός «φλέρταρε» και με μία έξοδο από την Ευρωζώνη με διαρροές που ο κ. Τσίπρας φρόντιζε συχνά πυκνά να κάνει προς συνομιλητές του που έχουν επαφή με το ευρωπαϊκό πολιτικό προσωπικό. Την ώρα που το ένα μετά το άλλο τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μιλούσαν ανοιχτά για προσπάθεια των δανειστών να ανατρέψουν την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, η καγκελάριος συμφώνησε με τον κ. Σόιμπλε ότι «ο βελούδινος τρόπος μεταχείρισης του κ. Τσίπρα και της κυβέρνησής του δεν απέδωσε, πρέπει να του δώσουμε να καταλάβει –και αυτός και άλλοι– ότι δεν αξίζει να αμφισβητείς τις υφιστάμενες δεσμεύσεις σου, ακόμη κι αν τις έχεις κληρονομήσει από προηγούμενη κυβέρνηση».
Κεντρικό πρόβλημα παρέμενε το γεγονός ότι ο κ. Τσίπρας ήλπιζε σε μια «πολιτική λύση» του ελληνικού προβλήματος, κάτι που η κ. Μέρκελ τού είχε καταστήσει σαφές ότι δεν μπορούσε να γίνει. Ο Ελληνας πρωθυπουργός έκανε «ότι το αντιλαμβανόταν, αλλά γυρνούσε πίσω μετά σε εκείνο που είχε στο μυαλό του», λέει πηγή με γνώση των συνομιλιών των δύο κυβερνήσεων.
Το απόγευμα της Πέμπτης, ο Μάρτιν Σελμάγιερ, διευθυντής του γραφείου του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, έκανε σαφές στην ελληνική κυβέρνηση ότι χωρίς συμφωνία το Σάββατο οι ελληνικές τράπεζες δύσκολα θα άνοιγαν τη Δευτέρα το πρωί. Ο κ. Σελμάγιερ, Γερμανός συντηρητικός ο ίδιος, είχε δεθχεί σφοδρότατη κριτική από τον κ. Σόιμπλε ως «αναρμόδιος», και δεν ήταν ο μόνος.
Ο κ. Σόιμπλε έχει επικρίνει τόσο τον κ. Γιουνκέρ όσο και την ηγεσία της ΕΚΤ, λέγοντας ότι το μέτρο θα έπρεπε να είχε επιβληθεί από τις 20 Φεβρουαρίου πριν από τη συμφωνία. «Θα μας κόστιζε λιγότερο, και η κατάσταση θα ήταν πολύ πιο απλή πολιτικά», έχει πει ο κ. Σόιμπλε σε συνομιλητές του. «Ηταν προβλέψιμο ότι θα οδηγηθούμε σε μία κακή διαπραγμάτευση και μια κακή συμφωνία». Ο κ. Σόιμπλε επέκρινε δημόσια αλλά και στη συνεδρίαση του Eurogroup την πρόταση των θεσμών.
Την άποψη αυτή της κυβέρνησης δεν τη συμμερίζεται ένας μεγάλος αριθμός βουλευτών, αλλά και πολλοί άνθρωποι στη Βίλχελμστρασε στο υπουργείο Οικονομικών.