Ο πολιτικός ρεαλισμός του Εγκον Μπαρ

Ο πολιτικός ρεαλισμός του Εγκον Μπαρ

2' 19" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η φόρμουλά του «αλλαγή μέσω της προσέγγισης», που πάνω της βασίστηκε η ύφεση στις σχέσεις του δυτικού και του ανατολικού κόσμου της Ευρώπης, ήταν αποτέλεσμα μιας ρεαλιστικής εξέτασης του τι δεν μπορούσε να κάνει: «Οι Σοβιετικοί», είχε πει στον γράφοντα, «δεν θα μας επέτρεπαν μια ανατροπή της κυβέρνησης του Ανατολικού Βερολίνου, είχαν 22 μεραρχίες στο έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας».

Η φόρμουλα «αλλαγή μέσω της προσέγγισης» ανήκει στον Εγκον Μπαρ, τον αρχιτέκτονα της Οστπολιτίκ του Βίλι Μπραντ, που πέθανε τη νύχτα της Τετάρτης προς Πέμπτη στο Βερολίνο στα 93 του χρόνια. Ηταν επικεφαλής της ομάδας σχεδιασμού του γερμανικού ΥΠΕΞ όσο ο Μπραντ ήταν ΥΠΕΞ στην κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού του Κ. Γ. Κίσινγκερ, στη συνέχεια υπουργός «για ειδικά καθήκοντα» (ο Sherpa του καγκελαρίου Μπραντ), υπουργός Διεθνούς Εμπορίου επί Χ. Σμιτ, γενικός διευθυντής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Ηταν όμως πριν από όλα ένας διανοούμενος της πολιτικής κι ένας ασκητής της μυστικής διπλωματίας.

Στον περίφημο λόγο του στο Τούτσινγκ, το 1963, όπου περιέγραψε τις εναλλακτικές έναντι του ανατολικού Βερολίνου, είχε πει δύο πολύ απλά πράγματα:

– Οτι το γερμανικό πρόβλημα είναι πρόβλημα εξωτερικής πολιτικής (σ.σ. οι Χριστιανοδημοκράτες είχαν δημιουργήσει το υπουργείο Γερμανικών Υποθέσεων).

– Οτι η λύση του γερμανικού προβλήματος αλλά και κάθε βελτίωση στις γερμανο-γερμανικές σχέσεις περνούσε μέσω Μόσχας.

Στο πλέγμα αυτών των αντιλήψεων, ο Μπαρ δημιούργησε ένα «μυστικό κανάλι» με τη Μόσχα, που συνέδεε απευθείας τον Μπραντ με τον Μπρέζνιεφ. Το κανάλι αυτό διατηρήθηκε και επί καγκελαρίου Σμιτ και περνούσε και μέσα από τον επικεφαλής της KGB, Γιούρι Αντρόποφ. Στόχος ήταν να συναποφασισθούν με την έγκριση όλων των μηχανισμών της Μόσχας τρόποι επαφής των Γερμανών πολιτών με πολίτες της Αν. Γερμανίας (κατ’ αρχήν συγγενείς τους) και να πυκνώσουν οι οικονομικές σχέσεις της Ο.Δ. της Γερμανίας με τις άλλες χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας και με τη Σοβιετική Ενωση. Η πολιτική αυτή, που συνελήφθη το 1963, δύο χρόνια μετά την ανέγερση του Τείχους, τη χρονιά της επίσκεψης του Κένεντι στο Βερολίνο, και άρχισε να εφαρμόζεται το 1966, οδήγησε εννέα χρόνια αργότερα στην τελική πράξη του Ελσίνκι, την 1η Αυγούστου του 1975, που ήταν το πρελούδιο στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Ο ίδιος ο Μπαρ, ο οποίος ήταν αντικομμουνιστής, ξεκίνησε την καριέρα του ως αρχισχολιαστής του RIAS του δυτικού Βερολίνου τη δεκαετία του ’50 και ως γενικός διευθυντής του SPD διέγραψε τον αριστερό πρόεδρο της Νεολαίας του κόμματος,οδηγήθηκε στην περίφημη Οστπολιτίκ από ρεαλισμό. «Επρεπε να βρούμε μια δουλειά και για την εξωτερική πολιτική της Βόννης στον Ψυχρό Πόλεμο», είχε πει στον γράφοντα. Αυτή η «γερμανική ατζέντα» στον Ψυχρό Πόλεμο, το βασικό κίνητρο του πακέτου των ιδεών του λόγου στο Τούτσινγκ. Η γερμανική κεντροδεξιά κατηγόρησε τον Μπαρ αργότερα ως ανεκτικό απέναντι στα ανατολικοευρωπαϊκά καθεστώτα και κυνικό. Ηταν απλώς ένας Γερμανός πατριώτης γεννημένος στην Ανατολική Γερμανία με Εβραία γιαγιά. Αυτή έγινε αφορμή να μη σπουδάσει και να διωχθεί από τον στρατό το 1944.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή