Μετά την ενοχλητική για μια σύγχρονη δυτική δημοκρατία πολυετή απουσία τηλεμαχιών κατά την προεκλογική περίοδο, οι Ελληνες πολίτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν τους πολιτικούς αρχηγούς να διασταυρώνουν τα ξίφη τους. Θα ακούσουν θέσεις, προτάσεις, υποσχέσεις, δεσμεύσεις.
Το εκλογικό Σώμα θα προσεγγίσει με ωριμότητα και αυστηρότητα τους υποψήφιους. Εχοντας επανειλημμένα δει τις εύκολες προεκλογικές υποσχέσεις να καταρρέουν μετεκλογικά, και μάλιστα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, οι Ελληνες ψηφοφόροι είναι πλέον πιο απαιτητικοί.
Στην ενοχλητική εμπειρία που έζησαν τις προηγούμενες δεκαετίες με τους υποψήφιους της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, ήρθαν να προστεθούν τα πεπραγμένα των τελευταίων επτά μηνών της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Αποκαλύφθηκαν τα όρια της ουτοπίας. Ολοι οι πρωταγωνιστές θα κριθούν όχι πλέον με βάση τα εύκολα και δημοφιλή που υπόσχονται, αλλά με βάση τα δύσκολα και αντιδημοφιλή που εφάρμοσαν.
Υστερα από μια μακρά περίοδο έξι ετών, η Ελλάδα επιστρέφει στην προεκλογική κανονικότητα. Ισως ακουστεί υπερβολικό, αλλά στην εποχή της τηλεόρασης και ακόμη περισσότερο του διαδικτύου η διεξαγωγή ντιμπέιτ μεταξύ των διεκδικητών της εξουσίας αποτελεί ηθική υποχρέωση.
Η συμφωνία για ένα ντιμπέιτ ανάμεσα σε όλους τους αρχηγούς των κυριοτέρων κομμάτων, και ένα μεταξύ των επικεφαλής των δυο μεγαλυτέρων, απαντά στην κοινή λογική και στην ανάγκη τήρησης μιας εύθραυστης ισορροπίας, χωρίς φυσικά να ικανοποιεί τους πάντες.
Αφού, λοιπόν, αποφασίσαμε ότι θα έχουμε τηλεμαχίες, το επόμενο βήμα είναι οι κανόνες που θα τις διέπουν. Αν θα πρόκειται για γόνιμη αντιπαράθεση, έστω και υπό χρονικούς περιορισμούς, ή για παράλληλους μονολόγους. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και με αυτήν τη διαστρεβλωτική διάσταση, η διεξαγωγή των τηλεμαχιών είναι πολύ καλύτερη από την απουσία τους. Οι πολιτικοί οφείλουν να εκτίθενται ενώπιον αντιπάλων και δημοσιογράφων, να συμμετέχουν σε διάλογο, να αντιπαρατίθενται. Οχι να καταφεύγουν στην «προστασία» του φιλικού ακροατηρίου και στην ασφάλεια των μονολόγων ενώπιον οπαδών τους.
Στην τηλεοπτική δημοκρατία που ζούμε ελλοχεύει, φυσικά, και ο κίνδυνος η εικόνα να επισκιάσει την ουσία. Το πρώτο ντιμπέιτ της σύγχρονης εποχής, αυτό του 1960 στις ΗΠΑ, ανάμεσα στον αντιπρόεδρο Ρίτσαρντ Νίξον και τον γερουσιαστή Τζον Κένεντι, έκρυβε μια μεγάλη διαστρέβλωση και κατ’ επέκταση αδικία. Ο πρώτος κέρδισε στην ουσία, αλλά έχασε στις εντυπώσεις. Η καλύτερη αισθητική παρουσία του νεαρού Κένεντι του έδωσε τη νίκη – η οποία τελικά έκρινε και το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών. Είναι χαρακτηριστικό πως μεταξύ αυτών που είχαν ακούσει το ντιμπέιτ στο ραδιόφωνο κέρδισε ο Νίξον, ενώ, αντίθετα, σε όσους το είχαν δει στην τηλεόραση επικράτησε ο Κένεντι. Καθώς τα κόμματα συζητούν τη μορφή που θα έχουν οι τηλεμαχίες, και έχοντας παρακολουθήσει περισσότερες από εκατό τις τελευταίες δεκαετίες –κυρίως στην Αμερική, αλλά και στη Γαλλία και στη Βρετανία–, τολμώ να καταθέσω την προσωπική άποψη ότι η καλύτερη ήταν αυτή των γαλλικών προεδρικών εκλογών του 2007, ανάμεσα στον Νικολά Σαρκοζί και τη Σεγκολέν Ρουαγιάλ. Εγινε ένας πραγματικός διάλογος, με τον κάθε υποψήφιο να αναπτύσσει τις απόψεις του, αλλά και να έχει το δικαίωμα να απευθύνει συγκεκριμένες ερωτήσεις στον αντίπαλο, ο οποίος με τη σειρά του απαντούσε και έθετε τις δικές του.
Ενα πολύ ζωντανό ντιμπέιτ, που διήρκεσε πάνω από δυόμισι ώρες, όπου οι δύο δημοσιογράφοι-συντονιστές παρενέβησαν ελάχιστα. Οσοι το είχαν παρακολουθήσει είχαν αποκομίσει μια καλή εικόνα για τις γνώσεις, τα πιστεύω, το έργο, τις προτεραιότητες, αλλά και το ύφος και την προσωπικότητα του κάθε υποψηφίου. Θα ήταν πολύ χρήσιμο εάν τα επιτελεία των δύο μεγάλων κομμάτων συμφωνούσαν σε κάτι ανάλογο για το ντιμπέιτ ανάμεσα στους κ. Τσίπρα και Μεϊμαράκη.