Οσοι είχαν την ευκαιρία –ή, κατά άλλους, την υπομονή– να παρακολουθήσουν την εξτραβαγκάνζα του αμερικανικού Super Bowl την περασμένη εβδομάδα, έπαθαν μάλλον ένα μικρό σοκ. Ιδίως κάποιος μη συνηθισμένος στο σόου που λέγεται αμερικανική τηλεόραση (κάποιος που, για παράδειγμα, παρακολουθεί κυρίως ελληνική τηλεόραση) θα ένιωσε σαν να έχει μπροστά του άλλο μέσο. Και αυτό όχι απαραίτητα με την καλή έννοια…
Πέρα από τις σειρές που όλοι αγαπάμε και παρακολουθούμε σε DVD, διαδικτυακά ή από τα κανάλια που τις μεταφέρουν εδώ, η τηλεοπτική πραγματικότητα των ΗΠΑ έχει το δικό της ενδιαφέρον. Από τις περίφημες διαφημίσεις του Super Bowl, οι οποίες στοιχίζουν εκατομμύρια δολάρια το δευτερόλεπτο, μέχρι τις «επιστημονικές» μεταδόσεις των αγώνων του NBA· όλα είναι ταυτόχρονα παραδείγματα προς μίμηση και αποφυγή. Ας πιάσουμε πρώτα το δεύτερο: γιατί άραγε ένα μπασκετικό παιχνίδι που κανονικά θα διαρκούσε κάτι περισσότερο από μιάμιση ώρα, να εκτείνεται κοντά στις τρεις; Προφανώς και η απάντηση είναι οι διαφημίσεις. Καταλαβαίνω πως ένα δημοφιλέστατο και «πολυτελές» προϊόν όπως το ΝΒΑ εξαρτά τα έσοδά του από τις διαφημίσεις, ωστόσο αυτές φτάνουν τελικά να δρουν κατά του ίδιου του προϊόντος. Στον σύγχρονο κόσμο του λίγου ελεύθερου χρόνου, δεν είναι εύκολο να αφιερώσει κανείς τρεις ώρες για να δει ένα παιχνίδι, οπότε απλά δεν το κάνει. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, οι περισσότεροι μπασκετόφιλοι στις ΗΠΑ σπανίως παρακολουθούν ολόκληρο τον αγώνα· συντονίζονται απλώς κάπου στο δεύτερο ημίχρονο ώστε να γλιτώσουν τον ορυμαγδό των διαφημίσεων, οι οποίες κατακλύζουν ως επί το πλείστον το πρώτο μέρος. Και αυτό είναι απλώς ένα παράδειγμα του πώς λειτουργεί το σύνολο σχεδόν των ζωντανών θεαμάτων στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Από την άλλη, υπάρχει και η (σημαντικότερη) θετική πλευρά. Παρακολουθώντας πριν από λίγες ημέρες τα ντιμπέιτ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών –το δεύτερο περισσότερο για ψυχαγωγικούς λόγους– ενόψει του χρίσματος, ομολογώ πως μελαγχόλησα. Ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων και πυρών, στακάτες ερωταπαντήσεις, επικοινωνία με ζωντανό κοινό και μεγάλη συμμετοχή των σόσιαλ μίντια. Δεν χρειάζεται να υπενθυμίσω τη δική μας πρόσφατη εμπειρία… Κάτι άλλο που έκανε επίσης εντύπωση ήταν το ιδιότυπο backstage, με τους δημοσιογράφους να εξηγούν στα διαλείμματα τη διαδικασία της προετοιμασίας τους αλλά και το σκεπτικό σύμφωνα με το οποίο συνέταξαν τη διαδοχή των ερωτήσεων.